Morgunblaðið - 04.11.1998, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
MIÐVIKUDAGUR 4. NÓVEMBER 1998 27
Lok Tónlist-
ardaga Dóm-
kirkjunnar
TQ]\LIST
Dómkirkjan
KAMMERTÓNLEIKAR
Þórunn Guðmundsdóttir, Brynhildur
Ásgeirsdóttir, Hallfríður Ólafsdóttir
og Sigurður Halldórsson settu enda-
punktinn við Tónlistardaga Dóm-
kirkjunnar og fluttu verk eftir
Purcell, Telemann, Handel, og frum-
fluttu verk eftir Þorkel Sigurbjörns-
son og Hildigunni Rúnarsdóttur.
Sunnudagurinn 1. nóvember, 1998.
LOKATÓNLEIKAR Tónlistar-
daga Dómkirkjunnar fóru fram sl.
sunnudag en sjálfri hátíðinni lýkur
með messu nk. sunnudag og þar
mun kór Menntaskólans í Reykja-
vík syngja. Fjögur ný verk voru
frumflutt á þessum tónlistardögum,
fyrst að nefna að á þessum tónleik-
um voru frumfluttar raddsetningar
á þremur íslenskum þjóðlögum eftir
Þorkel Sigurbjömsson, þá tvö pass-
íusálmalög eftir Hildigunni Rúnars-
dóttur, en áður hafði verið frumflutt
kórmótetta eftir undirritaðan, og ný
kórraddsetning eftir Jómnni, á hinu
fræga lagi hennar Karl sat undir
kletti. Auk þess voru sungin fimm
lög eftir Brahms, við nýjar þýðingar
Heimis Pálssonar. Þannig skila tón-
listardagar Dómkirkjunnar efni til
framtíðar, auk þess með vönduðum
hætti að flytja eldri verk, bæði ís-
lensk og erlend.
Tónleikarnir sl. sunnudag hófust
með fjórum lögum eftir Purcell,
sem Þórunn Guðmundsdóttir söng
við „continuo“ undirleik Brynhildar
Ásgeirsdóttur og Sigurðar Hall-
dórssonar. Lögin vora Music for a
While, Nymphs and Shepherds
Come Away, Sweeter Than Roses
og Bad Bess. Þrjú íyrstu lögin eru
úr leikritum en Mad Bess er stakt
sönglag, við texta eftir einhvern R.
Duke. Lögin vora í heild vel flutt og
töluvert leikræn í Nymphs and
Shepherds og Mad Bess, sem er
fullt með tilvísunum í gríska goða-
fræði.
Annað viðfangsefni tónleikanna
var einleiksfantasía nr. 3, fyrir
flautu eftii' Telemann en hann
samdi 12 slík verk á áranum
1732-33. Verkið er léttilega samið
og var mjög vel flutt af Hallfríði
Ólafsdóttur, þar sem hún lék mjög
fallega og léttilega með ýmis við-
kvæm tónmynstur og lék veridð í
heild af miklu öryggi.
Þrjár þjóðlagaútsetningar eftir
Þorkel Sigurbjörnsson voru fram-
fluttar, gerðar íyrir flautu, selló og
sópranrödd yflr lögin Guð gaf mér
eyra, Einn Guð í hæðinni og Hvað
flýgur mér í hjarta blítt. Þjóðlög era
oftast ákflega bundin í stíl og tón-
skipan og því vandmeðfarin. Það má
deila um hvort það eigi vel við slík
lög, ef útsetningin er mjög fjarri stíl
lagsins. Þetta hefur oft heppnast
vel, þó það tæki svolítinn tíma að
sætta sig við útsetningu Þorkels á
Guð gaf mér eyra, sem hefur reynst
sérlega gott sönglag íyrir böm.
Hvað flýgur mér í hjarta blítt
hljómaði vel en ekki er undirritaður
viss um að lagið Einn Guð í hæðinni
sé þjóðlag og minnir, að það sé eftir
Ingunni Bjarnadóttur og fyrst
raddsett af Hallgrími Helgasyni.
Má vera að hér sé um misskilning
að ræða.
Tvö lög við Passíusálm nr. 45 og
brot úr þeim ellefta eftir Hildigunni
Rúnarsdóttur var frumflutt. Þetta
er hin áheyrilegasta tónsmíð en
nokkur óvissa er um form verksins
og ónákvæmlega greint frá gerð
þess í efnisskrá. Kantatan Nell
dolce dell’oblio eftir Hándel er lífleg
tónsmíð og sama má segja um fjög-
ur lögin eftir Purcell, sem mynduðu
lok tónleikanna.
Þórunni Guðmundsdóttur lætur
vel að túlka barokktónlist og það
var þó sérstaklega í Handel kantöt-
unni og síðustu lögunum eftir
Purcell, sem henni tókst mjög vel
upp. Það verður að segjast eins og
er að hljóðfæratónlist barokktím-
ans hefur dugað betur til endinga
fyrir nútímafólk en söngverkin,
sem líklega á rót sína að rekja til
þess að innihald textans er nokkuð
komið af leið, nema helst hið trúar-
lega, svo og sú tilfinningalega af-
skiptalausa túlkun sem einkennir
þennan tíma. Varðandi texta er
ekki nóg að láta þýðingar fylgja
efnisskrá, heldur þarf og að hafa
frumtextann með, t.d. í þessu tilfelli
sérstaklega, vegna þess að sá
skáldskapur, sem hér um ræðir, er
lítt kunnur og fjarri í hugsunar-
hætti.
Jón Asgeirsson
Njrjar bækur
• ÉG HEITI Blíðfínnur en þú
mátt knlhi mig Bóbó er önnur
barnabók Þorvalds Þorsteins-
sonar.
Sagan fjallar
um Blíðfinn
sem er fremur
huglítill dreng-
ur og kærir sig
lítt um óvissp
og áhættu. A
björtum degi í
lífi Blíðfinns
kynnist hann
nýjum og afar skemmtilegum
leikfélaga, Barninu. I hönd fer
gleðiríkur tími þar sem ekkert
skyggir á innilega vináttu. En
dag einn hverfur Barnið fyrir-
varalaust. Hvað gerir maður
þegar besti vinur manns hverf-
ur? Leitar. Og þótt óvissuferðin
sem Blíðfinnur á fyrir höndum
sé honum nánast ofvaxin hefst
æsileg leit Blíðfinns að vini sín-
um og hans bíða mörg, erfið og
hættuleg verkefni að kljást við.
Aður hefur komið kom út bókin
Skilaboðaskjóðan, eftir Þorvald.
Utgefandi er Bjartur. Bókin
er 120 bls., prentuð í Odda hf.
Kápugerð annaðist Guðjón Ket-
ilsson sem einnig gerði teikn-
ingar og kort í bókinni. Verð:
1.680 kr.
Þorvaldur
Þorsteinsson
Líður að
ErkiTíðum...
TÖJVLIST
Tjarnarbíó
ERKITÍÐ ‘98
Þorkell Sigurbjörnsson: Hylling;
Hilmar Þórðarson: Verk f. óbó og
tölvu; Ríkharður Friðriksson:
Fantasía yfir Liljulag; Atli Heimir
Sveinsson: Klif. Kolbeinn Bjarnason,
flauta; Eydís Franzdóttir, óbó; Steef
van Oosterhout, slagverk; Sigurður
Halldórsson, selló. Tjarnarbíói, laug-
ardaginn 31. nóvember kl. 16.
TVÍÆRINGURINN ErkiTíð
hófst í þriðja sinn fyrir svo til full-
skipuðu Tjarnarbíói á laugardaginn
var. Hátíðin helgar sér einkum ís-
lenzka raftónlist, og hefur sú grein
á seinni árum breikkað mjög með
tilkomu og örri þróun tölvutónlistar.
Vegna stórafmæla þeirra á árinu
voru Þorkell Sigurbjörnsson og Atli
Heimir Sveinsson í forgrunni á
þessari ErkiTíð, þótt vitanlega
gæfust einnig tækifæri fyrir yngri
kynslóð. Rafverk eftir konur
komust því miður ekki á blað að
þessu sinni, né heldur frekar en
venja hefur verið erlend verk, sem
óneitanlega myndu veita hátíðinni
aukna vídd, þótt kostnaðarvandinn
sé skiljanlegur. E.t.v. stendur hvort
tveggja til bóta í framtíðinni, þegar
ErkiTíð hefur fest betur í sessi.
Fyrst á dagskrá var Hylling eftir
Þorkel Sigurbjörnsson fyrir flautu,
selló, slagverk, píanó (hér í gervi
rafhljómborðs) og tónband frá 1974,
er í tónleikaskrá var sagt um 12
mín. að lengd en mældist um hálf-
tími þegar upp var staðið. Verkið
bar talsverðan keim af uppákomu-
hugsjónum síns tíma og fjaraði að
og út líkt og n.k. komu- og kveðjus-
infónía, er hófst með lágróma tact-
us-banki úr hátalara. Stig af stigi
tíndust önnur hljóðfæri inn, síðast
þeiira flautan, er Kolbeinn kom
spilandi að sviðinu eftir miðgangi,
og var verkið í heild allfjölbreytt að
áferð, þó svo að óróaseggur aftan úr
sal vildi meina annað og mótmælti
þessu „gamla drasli" hástöfum fyrir
sjálfskipaða hönd saklausra áheyr-
enda, m.a.s. tvisvar, sem kom manni
til að gruna að væri frekar forskrif-
að atriði í raddskrá en ótíndur del-
erant. Kenndi margra grasa, þ. á m.
punktastíls, mínímalísks hjakks í
5/4, „riffs“ ættuðu úr rokki o.fl., og
við útgöngu flautuleikarans í verks-
lok rauluðu áheyrendur í næsta ná-
grenni við fyrrgetinn óróasegg í sí-
fellu stutt stef sem minnti að fyrri
hluta til á Prómenaðann úr Mynd-
um á sýningu. Þó að þátttaka ann-
arra áheyrenda í þessum kóda-
hópsöng væri heldur dræm, hélt
verkið furðugóðri athygli miðað við
lengd.
Hið 9 mínútna langa verk
Hilmars Þórðarsonar íyrir óbó og
tölvu var, líkt og Fantasía Ríkharðs
þar á eftir, pantað af ErkiTíð ‘98.
Eydís Franzdóttir lék á „pick-up“-
uppmagnað óbó, sem hljómaði úr
hátölurum sem allt annað hljóðfæri,
hvassara og málmkenndara, eða a la
sópran sarússofónn. Tónbandsbak-
gi-unnurinn var fremur ógnvekj-
andi, og í samspili við pastoralar
strófur óbósins í öruggum höndum
Eydísar leiddi heildarblær verksins
hugann að einsemd Pans í neðra.
Ríkharður Friðriksson bar alla
ábyrgð á Fantasíu yfir Liljulag (15
mín.), enda alfarið samið fyrir tón-
band, unnið á tölvu í Tónveri Tón-
listarskóla Kópavogs og lokabland-
að í danska ríkistónverinu DIEM í
Arósum. Eftir kyrrlátt upphaf með
e.k. vindklukkuspili komust stefja-
brot þessa auðþekkjanlegasta þjóð-
lags allra íslenzkra þjóðlaga smám
saman á ferð og flug - ekki bara í
tíma með tug- eða hundraðföldum
dímínúsjónum, heldur einnig í
íými, og endasentust um allan sal
sem æðisgengin flugnager. Hér
mátti heyra marga tilkomumikla
tækniútfærslu, þó að þessa hlust-
anda vegna hefði kannski mátt
sníða ríflegan fjórðung af heildar-
lengdinni.
Að lokum fluttu Caput-félagarnir
Kolbeinn Bjarnason, Guðni Franz-
son og Sigurður Halldórsson tríóið
Klif eftir Atla Heimi Sveinsson frá
árunum 1965-68, sem að sögn höf-
undar var einskonar uppgjör og
andóf við seríalismann sem hann
var að vinna sig frá. Hér gat að
heyra fremur stutt (7 mín.) en hnit-
miðað kammerverk, þar sem skipt-
ust á punkta- og grúppustfll 7. ára-
tugar í síítrekaðri gegnfærslu á
knöppu tónefni. Verkið var sérlega
vel og lifandi útfært af þeim þre-
menningum, og hlaut að vonum
hlýjar undirtektir áheyrenda á
þessum íyrstu og velheppnuðu
ErkiTíðartónleikum.
Ríkarður Ö. Pálsson
jfl Ji f 1 i c m j W h o f 1/ o
M u u I 1 C\ 1 i \
jgg
\
jr**—-
(I; f! f
I

iÉiSsas
IV'
.Ur
Agrob Buchtal
baðflísar
eru einstök náttúruafurð
og um leiðfrábært vitni
um þýska hönnun og
handverk.
Nýr sýningarsalur
meðflísumíráhinu
þekkta tyrirtæki
Agrob Buchtal
20%
sýningarafsláttur
til áramóta.
Glæsilegt úrval
flísa og skrautlista
litir
Mjúk áteið og náttúrutegn
Agrob Bucwtai- flísanna tryggir
babherberginu glæsileika og
fágun þannig aö efttr ertekrð.
Agrob Buchtal °l2>
HADCREtOSLUR
TIL 36 MÁrjAÐA
ittkM rAmu.iv; - rnvnijM.bi ■ lamcDrrrliu
| raðgreiðslur
'--> tll «11«
Egill
Arnason hf
Ármúli 8
Pósthólf 740
108 Reykjavlk
Sími: 581 2111
Fax: 568 0311
Netfang: www.isholf.is/earnason