Morgunblaðið - 06.01.1999, Qupperneq 27
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 6. JANÚAR 1999 27
AÐSENDAR GREINAR
ÍSLENSK stjórn-
völd hafa farið sér
hægt í frekari nálgun
Islands að Evrópusam-
bandinu (ES). Sú
stefna hefur á margan
hátt verið skynsamleg.
Islendingar eru tor-
tryggnir á allt sem
kann að raska eigin
sjálfstæði og þurfa
tíma. Við höfum heldur
ekki fundið þá lausn,
sem bæði tryggir okk-
ur áhrif innan Evrópu
og tryggan eigin af-
rakstur af auðlindum
okkar.
Kyrrstaða er hins
vegar ekki valkostur í þessum efn-
um. Fyrr eða síðar þurfum við að
taka afstöðu til þess hvort við ætl-
um okkur aðild að ES eða að standa
fyrir utan og byggja þá upp eigin
viðskiptalega sérstöðu, sem tryggir
okkur efnahagslegar framfarir um
ókominn tíma. ísland sem
skattaparadís er einn kostur sem
nefndur hefur verið. Formaður
Framsóknarflokksins hefur skynjað
stöðuna og sett fram athyglisverðar
hugmyndir um hvernig við gætum
nálgast ES án þess að fóma eigin
afrakstri auðlindanna. Formaður
Sjálfstæðisflokksins hefur lýst sig
samþykkan þessum hugmyndum.
Margir þeirra, sem andmæla að-
ild íslands að ES hafa sett fram þau
rök að með EES-samningnum höf-
um við fengið bestu lausnina, alla
kosti Evrópusambandsins en slopp-
ið við ókostina. Víst er það að EES-
samningurinn var besta lausn síns
tíma. Með honum komu mestu efna-
hagslegar framfarir, sem þjóðin
hefur upplifað frá viðreisnarárun-
um. Með opnun þjóðfé-
lagsins, frjálsræði í at-
vinnulífi og réttinda-
vemd einstaklingsins
voru sköpuð varanleg
skilyrði fyrir hagvexti
og efnahagslegum
framföram.
En í breytilegum
heimi verður besta
lausnin oft um síðir sú
næstbesta. Þannig
verður EES-samning-
urinn hvorki varanleg
lausn né til lengdar
besta lausn. Eða
treystum við okkur til
að svara eftirfarandi
spurningum játandi:
Er betra að fá lög og reglur send
frá Brassel án áhrifa um innihald
þeirra, en að vera þátttakandi í gerð
E E S-samningurinn,
segir Pétur J. Eiríks-
son, verður hvorki
varanleg lausn né til
lengdar bezta lausn.
þeirra? Er það þannig, sem okkur
er ætlað að fara með sjálfstæðið?
Viljum við um aldur og ævi að ís-
lensk innflutningsverslun búi við
óhagræði og kostnað og þjóðin við
hærra verðlag vegna innflutnings-
eftirlits, sem nú er talið óþarft í ná-
grannalöndum okkar? Og á útflutn-
ingsverslun okkar að þurfa að taka
á sig 1-2% kostnað vegna sama
óþarfa eftirlits?
Eiga íslensk fyrirtæki að taka á
sig gengisáhættu umfram önnur
evrópsk til að við ein Evrópuþjóða
getum stritast með eigin mynt á
meðan aðrir Evrópubúar nota sam-
eiginlega mynt, evruna? Viljum við
kannski stefna að tvöföldu mynt-
keríl hér á landi?
I samtölum við fólk tel ég mig
skynja lítinn stuðning við slíkan
veraleika. Oftar en ekki skynja ég
þá skoðun, hjá fylgendum jafnt sem
efasemdamönnum, að óhjákvæmi-
lega verðum við, fyrr eða síðar, orð-
in hluti af samrunaferlinu í Evrópu.
Þeir virðast í raun fáir, sem trúa því
að til lengdar munum við ekki deila
sýninni um sameinaða Evrópu með
nánast öllum öðrum lýðræðisþjóð-
um álfunnar. í hugum margra er
spumingin því ekki lengur hvort
heldur hvenær.
Framsóknarflokkurinn hefur nú
geflð tón í þessu mikilvæga máli og
búast má við að samfylkingin lumi á
Evrópustefnu Alþýðuflokksins, þótt
hún sé ekki talin þola dagsljósið í
augnablikinu. Við sjálfstæðismenn
höfum talið skynsamlegt að staldra
við, en það ætti ekki að vera mikið
lengur. Það fer okkur illa að sitja
hjá og og úrtöluflokkur viljum við
síst vera. Að sitja hjá væri líka brot
á þeirri hefð, sem myndast hefur í
íslenskum utanríkismálum. Islensk
utanríkisstefna hefur alla tíð byggst
á virkri þátttöku, enda hafa áhrif
okkar verið langt umfram það sem
stærð þjóðarinnar gefur til kynna. í
þessu máli verðum við að taka for-
ystu því spurnarorðin hver og
hvernig era ekki síður mikilvæg í
þessu samhengi en hvenær. Hver
mun leiða okkur inn í Evrópu og
hvemig verður að samningum stað-
ið?
Undirbúningur landsfundar
Sjálfstæðisflokksins stendur nú
sem hæst og málefnanefndir eru að
leggja síðustu hönd á drög að
ályktunum fundarins. Það er afar
brýnt að málefnanefndirnar taki
myndarlega á Evrópumálum.
Hvort sem Evrópumál ber á góma í
kosningabaráttunni í vor eða ekki
er mikilvægt að forystus\eit okkar
hafí svör og skýra stefnu lands-
fundar að styðjast við á næsta
kjörtímabili.
Höfundur er framkvæmdnstjóri
hjá Flugleiðum hf.
E vrópusambandið,
Sjálfstæðisflokkur-
inn og næstbezti
kosturinn
Pétur J.
Eiríksson
Nýtt happdrættisár
ÞAÐ hefur löngum
tíðkast að fagna nýju
ári og bjóða það vel-
komið, þrátt fyrir að
enginn viti hvað það
hefur að bjóða. Hins
vegar vonum við að ár-
ið verði okkur og okk-
ar nánustu gott og far-
sælt. Við vonumst til
að nýtt ár verði happa-
ár fyrir okkur og
landsmenn alla. Al-
menningur á Islandi
hefur tekið höndum
saman um að koma
ótrúlegustu markmið-
um í framkvæmd.
Markmiðum sem
vakna við hugsjónir þeirra einstak-
linga sem stofna félög um málefni
Margrét M.
Ragnars
góður, vil
að byrja
sem krefjast brýnna
úrlausna. Eitt af þess-
um félögum er SÍBS
sem um þessar mund-
ir er að hefja umfangs-
miklar framkvæmdir á
Reykjalundi. Það þarf
ekki að kynna það
frekar, þjóðin sýndi
hug sinn til stofnunar-
innar í byrjun október.
Ert þú, lesandi góður,
einn af þeim sem sérð
hversu mikilvægt það
er að eiga greiðan að-
gang að endurhæf-
ingu, eins og hún get-
ur orðið best?
Ef svo er, lesandi
ég benda þér á að nú fer
nýtt happdrættisár hjá
Fáðu þér miða og vertu
með, segir Margrét
M. Ragnars, í að
byggja upp til framtíð-
ar fyrir þig og þína.
SÍBS. Átakið Sigur lífsins gerir
okkur mögulegt að hefjast handa,
en betur má ef duga skal. Happ-
drættið er sá vonameisti að hægt
verði að fjármagna verkið til enda.
Fáðu þér miða og vertu með í að
byggja upp til framtíðar fyrir þig
og þína. Gleðilegt happaár.
Höfundur er í framkvæmda-
stjórn fyrir átaksverkcfni um
uppbyggingu á Reykjalundi.
Stutt ára-
mótakveðja
EKKI FER hjá því
að íslendingi, sem
dvelur erlendis um jól
og áramót, verði tíð-
um hugsað heim til
ættjarðarinnar. Og
vist er um það, þótt
sólvermdur sé í hlýj-
um garði í suðrænu
landi, að ekkert stenst
samanburð við Island
og það sem íslenskt er
í huga þeirra, sem þar
hafa alið aldur sinn.
Enda hefur ísland bú-
ið börnum sínum góð
heimkynni og fram-
farir meiri og skjót-
ari, en víðast þekkist í
veröldinni á þeirri öld, sem nú er
senn á enda. I þeirri framfara-
sókn átti stefna gamla Sjálfstæð-
isflokksins langdrýgstan þátt, að
öðrum ólöstuðum. Það var stefna
Flokkurinn hefur
á seinni árum valdið
mér miklum vonbrigð-
um, segir Matthías
Bjarnason, með frjáls-
hyggjustefnu sinni sem
vinnur að því sífellt að
gera fáa menn ríkari
en fleiri fátækari.
hans, sem boðaði stétt með stétt
og frelsi einstaklingsins til orða
og athafna, sem áhrifaríkust var
um allar framfarir í þjóðfélaginu.
Einnig hafði skilningur flokksins
á samhjálpinni og bættum kjörum
verkalýðsins undirstöðuáhrif á að
hér bjó ein þjóð í sátt og sam-
lyndi.
Þess vegna er það gömlum
stjórnmálamanni eins og undirrit-
uðum sár vonbrigði að verða vitni
að því að kjamanum í stefnu hans
gamla flokks skuli varpað fyrir
borð og nýr erlendur „ismi“ halda
þar innreið sína. Stefna, sem skar-
ar eld að köku örfárra útvaldra á
kostnað fjöldans, stefna, sem
sveigir frá samhjálp almennings til
sérgæða auðmanna, stefna, sem
þrengir kjör aldraðra og öryrkja
en mylur undir einkavini flokks-
forustunnar.
Mér datt aldrei í hug, að ég ætti
eftir að upplifa svo miklar mis-
gerðir, sem framkvæmd hinnar
nýju sjávarútvegsstefnu hefur
reynst, og nú hin síðari árin á aðal-
ábyrgð míns gamla flokks. Aldrei
hefur slík ójafnaðarstefna riðið yf-
ir íslenska landsbyggð.
Það þarf enga spádómsgáfu til
að segja til um til hvers leiða muni
á örfáum áram. Hinum minni sjáv-
arbyggðum hrínginn í kring um
landið mun blæða út.
Ibúarnir hrekjast frá
eignum sínum. í land-
inu verða tvær stéttir
manna: Örfáir auð-
menn og afgangurinn
snauðir vergangs-
menn.
Þótt við ofurefli
kunni að vera að etja í
kosningabaráttunni á
vori komanda vegna
þess ómælda fjár-
magns, sem stjórnar-
flokkarnir munu njóta
frá einkavinunum, er
nauðsynlegt að snúast
gegn ólögunum. Þess
vegna fagna ég sér-
staklega stofnun Frjálslynda
flokksins undir forustu Sverris
Hermannssonar og félaga hans.
Það hlýtur að mega treysta því, að
svo mikilvægur og sanngjarn mál-
staður, sem sá flokkur berst fyrir,
muni ná hljómgrunni hjá þjóðinni.
Þótt mörgu þurfi að breyta frá nú-
verandi frjálshyggjustefnu er
mikilvægast að kvótaflokkarnir fái
slíka aðvörun í kosningunum að
þeir setjist að samningaborði um
gerbreytta stefnu í sjávarútvegs-
málum.
Á sínum tíma batt ég vonir við
Samtök um þjóðareign og veitti
þeim stuðning minn. Raunalegt er
að sjá hvernig forusta þeirra hef-
ur farið að ráði sínu fyrir vanmat
á aðstæðum og misskilinn metn-
að.
Það er von mín að allir einlægir
andstæðingar kvótakerfisins láti
ekki þau mistök á sig fá, en fylki
sér undir merki Frjálslynda
flokksins. Með því eina móti er von
til að vinna bug á þeirri óheilla-
vænlegu stefnu, sem ríkir í sjávar-
útvegsmálum á Islandi og ríða
mun landsbyggðinni á slig ef ekki
verður úr bætt.
Ég hef verið í Sjálfstæðisflokkn-
um frá 16 ára aldri eða í 61 ár. Ég
hef barist fyrir hugsjónum flokks-
ins og stefnu allan þennan tíma,
sem var grundvöllur fyrir frelsi og
framtaki einstaklingsins og sjálf-
stæði, en að litið væri jafnframt til
með þeim, sem harðast urðu úti í
lífinu.
Flokkurinn hefur á seinni árum
valdið mér miklum vonbrigðum
með frjálshyggjustefnu sinni, sem
vinnur að því sífellt að gera fáa
menn ríkari en fleiri fátækari.
Ég hef starfað um langan aldur
með fjölda manns víðsvegar um
land og eignast þá að vinum. Ég
vænti þess fastlega að þessi af-
staða mín verði ekki til að slíta þau
vináttubönd. I þeirri von og vissu
áma ég landsmönnum árs og frið-
ar.
Höfundur er fyrrv. ráðherra og
alþingismaður. Hann dvelur á
Spáni um þessar mundir.
Matthias
Bjarnason