Morgunblaðið - 07.03.1999, Blaðsíða 37

Morgunblaðið - 07.03.1999, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR SUNNUDAGUR 7. MARZ 1999 37 hún af natni og alúð. Tilsvör hennar voru iðulega hnyttin og stundum beinskeytt og glettnin hárfín en stundum einnig hárbeitt. Hún sagði margt án þess að tala mikið, orð voru hvorki notuð of eða van. Hún lifði samkvæmt þeim reglum að vera sjálfri sér nóg og kunna að stytta sér stundir. Heimili hennar og Guðjóns stóð okkur ættingjunum ævinlega opið og furða var hversu marga var hægt að hýsa í þessu litla húsi við Langholtsveg. Þegar óvæntan gest bar að garði fannst honum að koma hans hefði verið undirbúin af kostgæfni. A Lang- holtsveginum var einsog allt gengi fyrirhafnarlaust íyrir sig, allt ein- hvem veginn tilbúið. Hvergi var tildur, pjatt eða prjál, allt var ein- hvern veginn ekta og heilt í gegn. Arið 1954 stofnuðu þau hjón Silfur- búðina, og Ragna vann þar í fjölda ára. Hún sómdi sér vel innan um gljáfægðan kristal, silfur og gull. Þrátt fyrir að hún væri útivinnandi hafði hún ávallt nægan tíma íyrir allt og alla. I hvert sinn sem við ættingjamir að austan lentum á flugvellinum, var Guðjón mættur í glæsivagni. Hann tók á móti okkur glaður í bragði og með útbreiddan faðminn. A leiðinni að Langholtsveginum fengum við svo að heyra álit hans á því sem var að gerast í þjóðmálun- um. Hann kenndi mér að greina íhald frá félagshyggju og skúrka frá vönduðum mönnum. Guðjón var með greiðviknari mönnum og vildi allra vanda leysa. Hann var ætíð boðinn og búinn til að greiða götu okkar á hverju sem gekk. Hann sagði mér eitt sinn þá sögu að þegar hann var barn að aldri kom kaup- maður í heimsókn á heimili hans. Móðir Guðjóns bar það besta sem hún átti á borð fyrir gestinn, og setti þar allan sykurforða heimilis- ins sem var lítill. Sem lítið barn fá- tækra hjóna horfði Guðjón á þenn- an gest borða allan sykur heimilis- ins. Hann sagði mér að þetta hefði mótað pólitískt viðhorf hans, þótt þá hafi hann ekki getað komið því í orð né farveg. En síðar gerði hann það. Þinganessystkinin voru alin upp við söng og hljóðfæraleik, í upp- vextinum styttu þau sér stundir við að segja sögur og herma eftir sam- sveitungum og leika leikrit. Þessari dægradvöl héldu þau alla tíð. Bræð- umir Guðmundur og Ásgeir voru þekktir leikarar og söngmenn hvor í sínu byggðarlagi, en þær systur létu sér nægja að iðka þessar listir á heimavelli. Þegar systkinin komu saman sögðu þau gamlar gaman- sögur og spaugsemin og glettnin fengu byr undir báða vængi. Þau höfðu öll þann vana að raula og blístra og slá takt í það sem næst var hendi, s.s. borðplötu eða stól- brík. Þetta vakti alltaf kátínu okkar yngra fólksins, sem sum hver hafa erft þennan sið. Þær Þinganessystur höfðu ákveðnar skoðanir á mönnum og málefnum og sjaldan skiptu þær um skoðun. Karlakórinn Geysir var kórinn hennar Rögnu, söngvarar þjóðarinnar fengu óspart gagnrýni svo og aðrir listamenn. Davíð var hennar skáld og Björgvin Guð- mundsson hennar tónskáld. Rögnu fannst mikið til um tónskáldin Bach og Schubert en Mozart hljómaði ávallt í hennar eyrum sem agalaus unglingur. Hornafjörður var feg- ursta hérað heimsins. Esjan var ekki fjall. Sundin voru ekki svipur hjá sjón. Stjórnmálin og þjóðmálin fengu líka sinn skammt. Þegar Ragna frænka hætti að vinna, færði Gunnar sonur hennar henni orgel. A efri árum fór frænka mín að spila aftur eftir áratuga hlé. Þetta varð hennar dægrastytting ásamt því að hugsa um garðinn sinn, sem var merkilega fallegur og lesa og spila á spil. Hún var einnig alltaf að gera við húsið sitt og vinna í garðinum. Hún kenndi mér að rækta garð og njóta þess að erfiða í garði íslenskrar veðráttu. Það var makalaust að horfa á hana rúmlega áttræða klifra í stiga, utanhúss, og mála faglega gluggapóstana eða klippa runnana. I eitt af síðustu skiptunum sem ég greip í að spila Homafjarðarmanna við þær systur, hvíslaði amma að mér þegar Ragna fór að renna á könnuna, „mildð er hún systir mín orðin gleymin", stundarkomi síðar kallaði Ragna á mig fram og hvíslaði „mikið er hún systir mín orðin gleymin". Elli kerl- ing var í þann mund að hremma þær systur. I minningunni em þær systur svo samtvinnaðar að varla er hægt að minnast á aðra án þess að nefna hina. Það sópaði af þeim hvert sem þær fóru. Þær vöktu ávallt athygli en án þess að vita af því og án þess að það skipti þær máli. Þær vom sjálfum sér nógar. Um margt voru þær líkar systur en afar margt ólík- ar. Þær bjuggu við ólíkar aðstæður og völdu sér ólík störf. En nánar vom þær. Amma sagði mér oft sög- ur um systurnar tvær sem voru svo undurgóðar hvor við aðra. Ragna frænka sagði mér líka þessar sögur, þessar sögur vom allar eins. Senni- lega eru þetta sögur sem þær sögðu hvor annarri sem börn. Alltaf þegar ég var óþekk í návist þeirra eða þegar mér leið illa, fékk ég að heyra þessar sögur. Þessar sögur byrjuðu allar eins: Einu sinni voru tvær litl- ar systur sem áttu tvo litla bræður. Móðir þeirra var dáin ... og svo og svo. Móðir alsystkinanna frá Þinga- nesi, Astríður Sigurðardóttir, lést af bamsfömm þegar Ásgeir fæddist. Þær systur töluðu stundum um þennan atburð og hann stóð þeim ávallt ljóslifandi íyrir hugskotssjón- um. Sennilega hefur móðunnissir- inn mótað skapferli þeirra sterkar en við afkomendur vomm fær um að gera okkur grein fyrir. Þær minntust þess með miklu þakklæti hverjar breytingar urðu á högum þeirra þegar Björg stjúpmóðir þeirra kom að Þinganesi. Hún kappkostaði að bömin væm ávallt best til fara, og gætti hag þeirra í hvívetna. Mikill kærleikur var á milli Bjargar ömmu og allra í fjöl- skyldunni. Á þessari kveðjustund er mér efst í huga þakklæti til Rögnu frænku og Guðjóns fyrir allt það sem ég lærði á heimili þeirra. Ég undirrituð og Garðar og dæt- ur okkar, Ásta Hrafnhildur og Ragna Benedikta, sendum samúð- arkveðjur til Gunnars og Siggu og þeirra fjölskyldna og um leið viljum við þakka Rögnu frænku og Guð- jóni fyrir samfýlgdina og alls sem þau kenndu okkur. Sölvína Konráðs. Ragna granni á 65 er farin í ferðalagið langa. Fyrir um fjómm áratugum fylgd- ist ég sem barn á 63 með henni gera galdra í garðinum hjá sér að mér fannst. Hún setti örsmá kom niður í moldina, strauk mjúkum höndum yfir, og viti menn, að upp komu ým- iskonar blóm og grænmeti. Það sem meira var, að margt, t.d. kálið og grænmetið, var tekið inn í eldhús og borðað með matnum. Eitt fannst mér undarlegra en annað að þegar hún gaf mér smá hluta af sínum blómum og ég fór með þau yfir á 63, urðu þau að stórum blómum líka. Ástæða þess að ég er að rifja þetta upp er ekki einungis, að ég lærði meira um náttúrufræði í garðinum hjá Rögnu en í Langholtsskólanum, heldur að æ síðan hef ég borið mikla virðingu fyrir gróðri og sér- staklega gróðurfari á fjöllum uppi. Ef til vill er það radísunum að þakka að í þá áratugi sem samleið okkar Rögnu lá, þá var hún alltaf eins, tignarleg, létt á fæti eins og spörfugl. Ég gæti lengi haldið áfram að telja upp það sem ég lærði af öðlingnum henni Rögnu, en því miður lærði ég ekki allt sem ég hefði viljað. Má þar til nefna upp- skrift hennar að rjómaísnum sem var toppurinn á góðgæti í minni æsku. Ragna mín, megi blómin fylgja þér. Guðmundur Einar Þórðarson. Á morgun er til grafar borin móð- ursystir mín, Ragna Gunnarsdóttir. Ragna var fædd í Hornafirði, í Þinganesi í Nesjasveit, 29. ágúst 1905. Ung að. árum giftist hún Guð- jóni Bernharðssyni gullsmið og áttu þau sín fyrstu búskaparár á Akur- eyri en fluttust með son sinn, Gunn- ar Bernhard, til Reykjavíkur, árið 1944 og settust þá að við Langholts- veginn þar sem Ragna bjó allt þar til heilsan brást og kallaði á umönn- un í hárri elli, en Guðjón lést 1978. Ragna var glæsileg kona í fram- göngu, grannvaxin og spengileg, með þykkt og ljóst hár. I samræð- um var hún skemmtileg, gagnrýnin en hafði jafnframt næmt auga fyrir kímnilegu hliðum tilverunnar og at- vikum hversdagsins. Eftir að ég fluttist til Reykjavíkur fyrir sextán árum urðu samverustundir okkar nokkuð tíðar og þá einkum þær sem tengdust samneyti þeirra systra, móður minnar Signýjar og Rögnu. Oftar en ekki tóku þær upp spilin þegar fundum þeirra bar saman og spiluðu þá rommý eða Hornafjarð- armanna ef þriðji spilafélaginn bættist í hópinn. í spilaslagnum liðu stundirnar með skemmtilegum augnagotum og orðatiltækjum sem verða gömlum spilafélögum töm og skapar stemmninguna sem endur- speglar persónuleika og viðhorf þeirra. Þar kom ekki síst fram stíðnin og glettnin sem framkallað- ist með smá svindli þegar færi gafst og sakleysinu uppmáluðu þegar önnur bar óheiðarleikann, sem fólst oftast í því að kíkja undir stokkinn, upp á hina. Fyrir okkur hin sem á horfðu voru þessar uppákomur leik- riti líkastar, við höfðum okkar eigið „Rommý“ á leiksviðinu ljóslifandi og síbreytilegt frá einni sýningu til annarrar og ekki síður tilefni til skemmtunar, okkar á milli en þó að um góða leiksýningu hefði verið að ræða. Það bar spilaáhuga þeirra systra vitni hversu skarpur hugur þeirra var á því sviði, jafnvel löngu eftir að önnur viðfangsefni hversdagsins fóru að renna saman og verða bráð missis hæfileikans til að fylgja takti við stað og stund. Þær systumar voru skemmtilega ólíkar og oft ósammála en samt sem áður sam- rýndar á sinn hátt og báru virðingu fyrir hvor annarri á sama hátt og þeim er tamt að gera sem alist hafa upp við virðingu við þau gildi sem þeim eru ungum kennd; en virðing þeirra, sem og bræðranna Guð- mundar og Ásgeirs og hálfbróður- ins Jóns Hilmars, við föður sinn, Gunnar Jónsson bónda og bóksala, var ætíð augljós. Móður sinni fengu þær aðeins að kynnast sem ung börn því hún lést af barnsförum þegar þær voru börn að aldri. Heimili þeirra Rögnu og Guðjóns við Langholtsveginn var um margt sérstakt. Það bar vitni um einstaka snyrtimennsku og smekkvísi og var á sama tíma bæði glæsilegt og laust við veraldlegt dægurtildur. Fallegir hlutfr nutu sín á sínum stað og hlýja og notaleg tilfinning umluktu gesti innan um fallega muni og innan við skínandi glugga sem skildu heimilið frá gný umferðarinnar úti við. Ég Skrtytingar við Alvöru skreytinga- öll takiferi ___________iiiiiiiii.il____ verksUtði HtlÞU 587 9300 Kransar Rauðibvammur Kistuskreytingar v/Suðurlandsveg, llORvik. Brúðarvendir UTFA RARSTO FA OSWALDS sími 551 3485 ÞJÓNUSTA ALLAN SÓIARHRINGINN AÐALSTRÆTI 4B • 101 REYKJAVÍK LÍ K KISTUVIN NUSTOFA EWINDAR ARNASONAR átti oftar en einu sinni þeirrar gæfu að njóta að búa á heimili þeirra hjóna við Langholtsveginn, sem bam með móður minni og síðar sem ung móðir og enn aftur er ég var við skólavist í Reykjavík. Það var skóli út af fyrir sig að umgangast frænku mína og bý ég að því að eiga um hana góðar minningar. Ein þeirra er minningin um upplifun ungrar stúlku um fallega frænku sína sem kom í heimsókn austur á Horna- fjörð svo heimsborgaraleg í klæðn- aði og fasi. Þessi minning framkall- ast í huganum þegar unga stúlkan sem nú er sjálf komin af léttasta skeiði skoðar mynd af Rögnu og Guðjóni sem tekin var á Strikinu í Kaupmannahöfn á fyrri hluta aldar- innar, hún hvítklædd með hatt og hann svartklæddur með staf. Minn- ingarnar leita líka til bíltúranna í fínu bílunum þeirra en bílar voru einmitt eitt af áhugamálum Guðjóns og lutu gjarnan lögmáli þess tíma; því stærri, því betri. Síðast en ekki síst koma fram minningar um fal- legu búðina sem þau stofnuðu, GB silfurbúðina við Laugaveginn. Lífið fór hlýjum höndum um Rögnu frænku mína og hún fór í gegnum lífið með reisn og virðu- leika fram á síðustu ár. Þau Guðjón umgengust með yfirlætislausri virð- ingu og stundum var eins og hann bæri hana á höndum sér, dýrkaði hana og sveipaði vemdarhjúpi. Það varð mér mikilverður siður að heim- sækja Rögnu á hverjum aðfanga- degi jóla. Yfir henni var ætíð friður en þó alltaf stutt í hennar persónu- leikabundnu og glettnislegu athuga- semdir sem báru hárfínu skopskyn- inu vitni og sem aldrei þvarr. Ragna talaði um það síðustu æviárin að drífa sig austur í Homafjörð; ekki akandi og því síður með flugvél; hún skyldi með Esjunni og sigla inn ós- inn. Svo spurði hún mig hvort ég væri að koma að austan og ég játti því þó að það væri ekki nýlega. Fa- grir staðir móta fólkið og sumt fólk gerir staði enn fegurri. Ein af þeim var Ragna Gunnarsdóttir. Blessuð sé minning hennar. Karen Karlsdóttir. Brot minninga um ömmu. Langir grannir fingur þínir stmku yfir augabrúnir þínar, eilítið snaggaralega, þú teygðir þig í vara- litinn í fallega hulstrinu og barst hæfilegan lit á varimar, ýttir aðeins upp í fallega glansandi hárinu þínu og þú varst tilbúin. Við afi biðum í bílnum á stéttinni við húsið og hvað við urðum glöð og hreykin þegar útidyrnar opnuðust og þú birtist á tröppunum, há, tíguleg og fógur. Svona varstu alltaf, glæsileg, hvert sem förinni var heitið. Þú fórst þetta með þínu lagi og þínum hraða sem afa þótti stundum skrítið að Blótnabúáin öauðskom v/ F'ossvogski»*l<ju0a»‘ð Sími: 554 0500 Blómastofa Friðfinns Suðurlandsbraut 10, 108 Reykjavík, sími 553 1099. Opið öll kvöld til kl. 22 - einnig um helgar. Skreytingar fyrir öll tiiefni. Gjafavörur. skilja, en hann dáðist alltaf að þér. Auk þess að starfa í búðinni sinntir þú öllum heimilisstörfum af þeirri vandvirkni sem þér var einni lagið og stundum sat ég sem dá- leidd við að horfa á þig vinna. Hæst ber í minningunni þegar þú mllaðir þvottinn, mér þótti mllan afar merkilegt tól og heiður að fá að hjálpa þér við það og þar þýddi ekk- ert flaustur. Línið kom dásamlega mjúkt úr rullunni og sérstaklega þegar þú varst búin að strjúka höndum þínum yfir það á eftir. Er verkinu lauk sagðir þú alltaf „þetta var nú ekki lengi gert“, það verður allt svo auðvelt þegar allir hjálpast að. Þú varst ávallt óspör á hrósið og náðir því allra besta frá hverri manneskju. Garðurinn á Langholtsveginum var þinn unaðsreitur. Þrátt fyrir það máttum við krakkarnir leika þar eins og við vildum en þú varst líka búin að kenna okkur að bera virðingu fyrir öllum blómum og trjárannum sem þú ræktaðir þar og ekki má gleyma stærstu og bestu rabarbörum sem til voru. Afkom- endur fallegu ilmríku rósanna þinna munu lifa sumar eftir sumar. Áldrei man ég eftir að hafa séð þig sitja auðum höndum. Ef þú hafðir stund aflögu var gefið í manna og spilað af mikilli innlifun og það var auðvelt að fá þig til að koma að leika, reynd- ar varstu mjög eftirsótt í það. Þú varst okkur systkinunum óendan- lega góð alla tíð en ef við reyndumst óþekk fengum við að finna mátt þinn. Þér til liðsinnis kallaðir þú þá í Fóu Feykirófu og svarta bola ofan í kjallara eða þú nóðir í Rebba rófu upp í háa skáp og kímniblandinn ótti og spenna hríslaðist um okkur, nú var betra að hafa sig hægan. Á eftir var síðan hlegið dátt að öllu saman. Þú varst mildll barnavinur og á snilldarlegan og fínlegan hátt gafstu unglingnum ráð og sem full- orðnum varstu hinn besti vinur. Þú elskaðir alltaf sveitina þína, Þinga- nes, og þar var hugur þinn ávallt hin síðari ár; þar era fegurstu fjöll á Islandi, sagðir þú og réttilega. En nú ertu lögð af stað í heimsreisuna þína. Þú ert frjáls eins og fuglarnir sem þú dýrkaðir, þú getur skroppið til Bessarrabíu eða bara heim í Þinganes og virt þaðan fyrir þér æskuslóðimar og hin dásamlegu fjöll, há, tignarleg og fögur, eins og þú ert. Hvíl í friði, elsku amma mín. Edda. ^l-ARAKSTOf^ /slands Útfararstofa íslands - Suðurhlíð 35 - 105 Reykjavík. Sími 581 3300 - allan sólarhringinn. Sverrir Einarsson, Sverrir Olsen, útfararstjóri útfararstjóri Útfararstofa íslands sér um: Útfararstjóri tekur að sér umsjón útfarar í samráði við prest og aðstandendur. - Flytja hinn látna af dánarstaö í líkhús. - Aöstoða við val á kistu og líkklæöum. - Undirhúa lík hins látna I kistu og snyrta ef meö þarf. Útfararstofa íslands útvegar: - Prest. - Dánarvottorð. - Stað og stund fyrir kistulagningu og útför. - Legstaö í kirkjugarði. - Organista, sönghópa, einsöngvara, einleikara og/eða annað listafólk. - Kistuskreytingu og fána. - Blóm og kransa. - Sálmaskrá og aðstoðar við val á sálmum. - Líkbrennsluheimild. - Duftker ef líkbrennsla á sór stað. - Sal fyrir erfidrykkju. - Kross og skilti á leiði. - Legstein. - Flutning á kistu út á land eða utan af landi. - Flutning á kistu til landsins og frá landinu.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.