Morgunblaðið - 13.04.1999, Blaðsíða 50
50 ÞRIÐJUDAGUR 13. APRÍL 1999
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
AÐ LOKNUM próf-
kjörum í Reykjavík og
á Reykjanesi var fróð-
legt að virða fyrir sér
útkomu tveggja fram-
bjóðenda í Samfylking-
unni, þeirra Ágústs
Einarssonar á Reykja-
- -nesi og þó sérstaklega
Ástu R. Jóhannesdótt-
ur í Reykjavík sem
segja má að hafi verið
sigurvegarar ásamt Jó-
hönnu Sigurðardóttur.
Allir sem fylgst hafa
að nokkru ráði með
umræðum á Alþingi á
kjörtímabilinu, sem nú
er að líða, hafa veitt því
athygli að það eru einmitt þessir
þingmenn sem hafa öðrum fremur
verið iðnastir við að halda á lofti bar-
áttumálum aldraðra, öiyrkja og ann-
arra minnihlutahópa, þeir uppskáru
nú hjá því fólki sem flokkunum hefur
til þessa þótt ástæðulaust að hafa
■ miklar áhyggjur af þegar til kosn-
inga kæmi því það muni hvort eð er
kjósa gamla flokkinn sinn eins og
venjuiega, en nú kom annað í ljós.
Það hefur greinilega orðið við-
horfsbreyting, þessum hópum í
þjóðfélaginu hefur skilist eftir átta
ára valdaferil sjálfstæðismanna
með Davíð Oddsson í broddi fylk-
ingar, að frá því liði væri einskis
góðs að vænta þeim til handa.
Eftir að stjómarliðar hans höfðu
^afnumið tengingu eftirlauna við lág-
markslaun í desember 1995, og gert
alla aldraða, sem fengu greiðslur úr
sameiginlegum tryggingasjóði
Tryggingastofnunar að ölmusum-
önnum, sem áttu að eiga allt sitt
undir náð og miskunn misviturra
ráðherra í næstu framtíð, sá hann
sitt óvænna eftir stóran mótmæla-
fund aldraðra á Austurvelli, tengdi
greiðslumar við vísitölu neyslu-
verðs og gumaði mikið af tveim lás-
um sem hafa þó ekki haldið betur
en svo, samkvæmt Ríkisendurskoð-
un í desember 1998, að aftenging
bótanna frá lágmarkslaununum hef-
ur rýrt kjör aldraðra einstaklinga
um 7% og sambúðar- og hjónafólks
^um 14% á árunum 1995-1998.
Mestur er munurinn árið 1997 en
þá hækkuðu lágmarks-
laun um 13%, en grunn-
lífeyrir aðeins um 4% og
launavísitalan um 5%.
Svona skilaði nú
góðærið hans Davíðs
sér til aldraðra!
Mismunun
En það er ekki bara
að ríkisstjómin skerði
tryggingabætumar,
þeir sem fá einhveija
greiðslu úr lífeyrissjóði
síns stéttarfélags verða
að greiða af hverri
krónu 38% tekjuskatt
þó svo að fv. formaður
Félags eldri borgara í
Reykjavík, Páll Gíslason læknir, hafi
sýnt fram á - samkvæmt trygginga-
Kjaramál
Fylkjum okkur í kosn-
ingunum nú í vor að
baki þeim frambjóð-
endum, segir Hlöðver
Kristjánsson, sem hafa
talað okkar máli á síð-
asta kjörtímabili.
fræðilegri úttekt sem félagið lét
gera og enginn hefur getað mót-
mælt - að 2/3 hlutar þeirrar greiðslu
era arður og ætti því að bera 10%
fjármagnstekjuskatt, þá hefur
gamla fólkið verið látið greiða af sín-
um ævispamaði 38% á meðan hluta-
bréfa- og aðrir fjármagnseigendur
sleppa með 10% á sínar tekjur.
í þessu sambandi er rétt að
minna á það að þingmenn stjómar-
innar létu sig hafa það á sínum
tíma þegar lögin um fjár-
magnstekjuskatt vom sett, að aldr-
aðir skyldu fara að greiða hann
fjómm mánuðum fyrr en lögin
tækju til annarra!
SES
Viðbrögð sjálfstæðisþingmanna
eftir fyrmefndan mótmælafund á
Austurvelli, vom satt best að segja
brosleg, þeir áttuðu sig allt í einu á
því að ekkert var til sem hét SES
hjá gamla íhaldinu, bara SUS, og
stofnuðu með hraði samtök eldri
sjálfstæðismanna sem síðan hefur
ekkert heyrst í. Enda vill Davíð
ekkert af þeim vita eftir að formað-
ur þeirra upplýsti í Morgunblaðs-
gi-ein, að í góðærinu hans væm:
„um 21 þúsund manns fyrir neðan
fátækramörk hvað varðar afkomu-
tekjur“ af 24 þúsund ellih'feyris-
þegum, og að afleiðing af stefnu
stjórnvalda í málum aldraðra „feli í
sér fátækt og lífskjarahmn hjá
þúsundum manna“ eins og segir í
fyrrnefndri grein Guðmundar H.
Garðarssonar, sem er tæplega um
þessar mundir í miklu dálæti hjá
foringjanum.
Dúsan
Ráðherrar reyna nú rétt fyrir
kosningar að hreinsa af sér þennan
smánarblett, stinga smá dúsu að
öldmðum með því að hækka
gmnnlífeyrinn um kr. 1.100, en lát-
ið ekki blekkjast, takið eftir því að
á næsta launaseðli TR koma ekki í
budduna nema kr. 680 af þessari
upphæð, og þannig munu þeir
áfram láta hálaunaða reiknimeist-
ara ráðuneytanna reyna að telja
okkur trú um að aldrei hafi verið
eins vel búið að öldmðum. Treyst-
um heldur því sem buddan segir
okkur, hún lýgur ekki.
Framsókn mun átta sig á því að
áframhaldandi bandalag við Davíð
hefur hmn í för með sér fyrir
flokkinn, þeim er í raun vorkunn í
þeirri gíslingu sem þeir hafa flækst
inn í, enginn þarf að segja mér að
Ingibjörg Pálmadóttir vilji ekki
setja aldraða og öryi-kja framar í
forgangsröðina, henni er þá illa í
ætt skotið, málið er að það em aðr-
ir sem hafa fjármálin á sinni
könnu, hjá þeim em forgangshóp-
amir allt aðrir, og þá fyrst og
fremst þeir sem líklegastir em til
að ausa fé í sjóði flokksins, sægreif-
ar og einkavinavænir.
Fylkjum okkur í kosningunum
nú í vor að baki þeim frambjóðend-
um sem hafa talað okkar máli á síð-
asta kjörtímabili, þá er von um að
tillit verði tekið til okkar á því
næsta, okkar sem höfum lagt mikið
til þessa forríka samfélags sem
heldur þó tuttugu og eitt þúsund
ellilífeyrisþegum fyi-ir neðan fá-
tækramörk, að sögn formanns
Samtaka eldri sjálfstæðismanna.
Höfunclur er félagi í
aðgerðarhópi aldraðra.
Hvað nú,
aldraðir?
Hlöðver
Kristjánsson
Kvótaþrautir
KVÓTAKERFIÐ
skilar árangri! Þetta
er fullyrt af ráðherr-
um, þingmönnum og
sægreifum. Já, það
skilar árangri og færir
gríðarlegt fjármagn úr
greininni, þegar afla-
heimildir skipta um
eigendur og menn
jl'lraga sig út úr útgerð
með milljarða verð-
mæti.
Skuldir útgerðar-
innar hafa aukist um
54 milljarða á þremur
árum, eða um 18 millj-
arða á ári. Ráðherrar
og þingmenn tönnlast
á árangri ár eftir ár. Þeir virðast
veruleikafirrtir að koma ekki auga
á hvað kvótakerfið er gríðarlega
dýrt fyrir þjóðfélagið í heild. Það
færir örfáum mönnum fúlgur, sem
^skipta milljörðum. Það eru ódýrar
yfirlýsingar utanríkisráðherra og
forsætisráðherra, þegar þeir segj-
ast tilbúnir til að breyta kvótalög-
unum, ef sættir náist um kvótann.
Það verður alltaf ósamkomulag um
jafn arfavitlaust kerfi.
Vel er farið af stað 1984. Kaup-
ffjaldsvísitalan var tekin úr sam-
■%andi, en lánskjaravísitalan negld
föst og hélt áfram með gríðarleg-
um verðbótum. Sem
dæmi voru verðbætur
frá miðju ári 1985 að
miðju ári 1989 að með-
altali um 29% milli ára.
Á sama tímabili hækk-
aði dollarinn um
9,25%. Þetta kom nið-
ur á mörgum sem
skulduðu, t.d. loðdýra-
rækt, fiskeldi og
smærri útgerðum og
heimildum. Þessi að-
gerð bauð peninga-
mönnum háa vexti og
háar verðbætur og
kom peningunum á
hendur örfárra manna.
Stærri útgerðir notuðu
tækifærið og keyptu vertíðarbáta
og færðu aflaheimildir yfir á togara
eða ryksuguskipin sín.
Svo var það rúsínan í pylsuend-
anum. Fjánnögnunarfyrirtæki
höfðu leyfi stjórnvalda til að taka
erlend lán og endurlána hér. Þeir
gátu líka keypt skuldabréf hjá rík-
inu og haft yfir 20% í hagnað þegar
þeir höfðu borgað erlenda lánið í
Bandaríkjunum. Já, mikil er snilli
ráðamanna þegar koma skal krón-
unum til útvalinna!
Þegar þingið kom saman eftir
síðasta jólaleyfi ræddu þingmenn
um skuldasöfnun sveitarfélga og
Sjávarútvegur
Skuldir útgerðarinnar,
segir Halldór Hall-
dórsson, hafa aukist
um 54 milljarða
á þremur árum.
hvað dýrt væri fyrir sveitarfélögin
á suðvesturhominu að taka á móti
öllu því fólki, sem flutti af lands-
byggðinni, og tekjutap sveitarfé-
laganna, sem misstu fólkið frá sér,
væri mikið. Má ekki bæta þessu við
skuldasöfnun útgerðarinnar ásamt
verðmætarýrnun fasteigna á lands-
byggðinni? Gerviblinda ráðamanna
er of augljós, hún er ekki fyrir
hendi heldur ráða annarleg sjónar-
mið ferðinni.
Nokkrir þingmenn og einhverjir
ráðherrar eiga beint og óbeint mik-
illa hagsmuna að gæta í sambandi
við kvótakerfið. Það vekur undrun,
hvað samtryggingin er sterk hjá
þeim, því þingmenn verja almennt
kvótakerfið með kjafti og klóm
þvert gegn hagsmunum almenn-
ings í landinu.
Höfundur er ajómaður.
Halldór
Halldórsson
ATM - Andvana
tækni og
moðreykur
ÞANN 31. mars sl.
sér sk. forstöðumaður
upplýsinga- og kynn-
ingarmála hjá Lands-
síma Islands (LI),
Ólafur Stephensen,
ástæðu tii að gagnrýna
stutta grein eftir Árna
Gunnarsson um mis-
munun fyrirtækja úti á
landi hvað varðar
gagnaflutninga. Mér er
málið skylt og vil ég
hér svara Ólafi.
Ólafur byrjar á því
að greina frá því að
breytingar á verði
leigulína séu væntan-
legar og er það gleði-
efni. Það eni nefnilega nokkur ár
síðan bent var á hvað gjaldskrá
fyrir leigulínur er ósanngjörn og
raunar hreint og klárt okur sem
engin rök standa undir. Itrekað er
gefið í skyn af hálfu LÍ að það sé
Póst- og fjarskiptastofnun (PF) að
kenna að gjaldskráin er ekki tilbú-
in. Hið rétta er að þegar LÍ skilaði
loks af sér gjaldskrártillögum til
PF, þá vantaði töluvert á að full-
nægjandi upplýsingar um kostnað-
argreiningu lægju fyrir, því eins og
Ólafur bendir á, þá skal þessi
gjaldtaka taka mið af kostnaði, skv.
reglum EES. Svo ekki sé meira
sagt, tók afar langan tíma fyrir LI
að útvega þessi gögn og er PF nú
að meta þau á meðan LI treður á
áðurnefndum EES-reglum og
hagnast um tæpar 6 milljónir
króna á dag.
Háhraðanetsþjóðbrautin
úr sér gengin og holótt
Það hefur jafnan verið reglan
hjá LI, þegar fyrirtækið er gagn-
rýnt, að slá um sig með ýmiskonar
moðreyk, og helsti heilaþvotturinn,
þegar rætt er um gagnaflutninga
út á land, er að benda á háhraðanet
LÍ (HHN) og nú síðast er tækifær-
ið gripið og sk. ATM-net kynnt til
sögunnar raunar ásamt „Frame
Relay“ sem allsherjarlausn.
Eins og fram kemur hjá Ólafi á
HHN fátt sameiginlegt með leigu-
línum. Háhraðanetið er virðisauk-
andi starfsemi sem rekin er á
leigulínum LI, á sama hátt og
Intemetþjónustur. Meginmunur-
inn á þeirri umferð sem Internet-
þjónustur flytja og HHN er hins
vegar sá að netþjónustur flytja að-
eins einn samskiptastaðal, en
HHN flytur marga, sk. fjölstaðla-
samskipti.
Vegna þessa eðlismunar, þá
krefst rekstur HHN ekki bara
nægjanlegra víðra leigulína (band-
breiddar), heldur einnig öflugra
leiðstjóra, sem geta endurreiknað
ákvörðunarstaði netumferðar sem
beint er á þúsundir móttakenda
með mismunandi samskiptaaðferð-
um. Þetta er einmitt akkillesarhæll
HHN. - Vegna þess að leiðstjórar
eiga erfitt með að sinna álaginu, er
viðbragðstími oft verulega síðri en
ef línurnar era notaðar beint. Oft
kemur þetta fram í því að netum-
ferð hreinlega týnist í meðföram
LI og þar með þarf að endursenda
hana með tilheyrandi sóun á til-
tækri bandvídd.
HHN er verulega flókið í út-
færslu og er rekstraröryggi þess
að mörgu leyti áfátt. Sem dæmi tók
nýlega yfir 4 klst. að lagfæra villur
í uppsetningu hjá LI og á meðan
var ekkert samband að fá til Intís
fyrir þá sem tengjast þangað um
HHN. Á meðan svo er þá dynja
skammir á okkur fyrir lélega þjón-
ustu, skammir sem ég vísa nú
áfram til föðurhúsanna. Nú um
páskahelgina varð Snerpa t.d. fyrir
rekstrartruflunum af völdum net-
umferðar til netþjón-
ustu á Sauðárkrók þar
sem þurfti að kalla út
mann sérstaklega og
er þá bara lítið dæmi
aukaverkana nefnt.
Fari rafmagn af hér
fyrir vestan, þarf að
gera sérstakar ráð-
stafanir, þar sem net-
samband HHN bilar
ávallt við rafmags-
tniflanir. Þannig er
ekki rétt að „tenging
um háhraðanetið er
ekki síðri að gæðum
en tenging með leigu-
línu“.
Háhraðanet LI er
barn síns tíma sem var stofnað til
að sinna þörfum sýsluskrifstofa,
skattstofa, banka og vegagerðar-
Gagnasamskipti
Háhraðanetið og nýtt
ATM-net Landssímans
henta alls ekki
hátæknifyrirtækjum
á landsbyggðinni og
eru sóun á bandvídd,
segir Björn Davíðsson,
sem svarar hér Olafi Þ.
Stephensen.
innar, og er klárt mál að þessi sk.
þjóðbraut er úr sér gengin og
holótt. Þessu hefur LI reyndar
gert sér grein fyrir og nú er svarið
ATM-net. ATM er skammstöfun
fyrir enska heiti kerfísins
„Asyncronous Transfer Mode“ eða
í lauslegri þýðingu „ósamhæfður
flutningsmáti“. Undanfarið hefur
LI rekið nokkurn áróður fyrir því
að þessi tækni væri byltingar-
kennd og svaraði þörfum allra hvað
varðar gagnaflutning. Þetta er
ekki rétt.
Þá er samlíking Árna um leigu-
línur og þjóðvegi einmitt mjög góð
fyrir utan að gjald er tekið af leigu-
línunum. Um Ijósleiðarann gildir
hinsvegar að um þann þjóðveg skal
enginn ferðast nema í landssíma-
strætó. Þurfi önnur farartæki að
fai-a sömu leið skulu þau einnig
flutt með landssímastrætó nema
þau greiði ofurtolla. Beina leigulín-
an er hinsvegar eins og hraðferðar-
strætó á meðan HHN-strætóar
stoppa á öllum biðstöðvum þar sem
afar dýr búnaður setur nýja far-
þega í vagninn!
ATM ókostir
Ókostir ATM-netsins eru að
mörgu leyti þeir sömu og HHN en
við fáum þó nokkra í ábót. ATM-
netið er hannað af símafélögum
fyrir símafélög til þess að flytja á
bandbreiðum línum margs konar
netumferð, jafnvel sjónvai'psmerki,
ef því er að skipta. Á undanförnum
misserum hafa hinsvegar komið
fram vísbendingar um að ATM sé
að ýmsu leyti andvana fædd tækni
og verulega síðri kostur en t.d. sk.
„Gigabit Ethemet“ en það mun ég
ræða við betra tækifæri. Áherslan
sem LÍ leggur á samnýtingu end-
urspeglast þó mjög vel. Snerpa á
Isafirði samnýtir tengingu sína til
Intís, fyrir alla notendur sem hér
era tengdir á alveg sama hátt og
netþjónustur í Reykjavík samnýta
sína tengingu og slík samnýting er
sjálfsögð þar sem einungis er um
eina flutningsaðferð (IP-flutning)
að ræða.
Björn
Davíðsson