Morgunblaðið - 16.04.1999, Blaðsíða 66
66 FÖSTUDAGUR 16. APRÍL 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Þegar róN&EÐOR EXJCÍ wé> HAfZ/Ð H SéR. £Rl HANN MEÐ húfuA o NÚNA HLVTVRHAm Aí>) VEGA iVANOKmÐUAA \ \A1ED AN0UT!D_ASÉR) O
í XcZJ- JÍMWW&ll-lö
Hundalíf
Ferdinand
Ég hef ekki áhuga...
Nei, ekki í dag, þakka þér Nei, en af hverju skilurðu Sölufugl!
fyrir. ekki kortið eftir hjá mér?
BREF
TIL BLAÐSINS
Krínglunni 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Stjörnu-Oddi,
Grímur Thomsen
og upprisa Jesu
Frá Þorsteini Guðjónssyni:
STJÖRNU-Oddi, vísindamaðurinn
sem lagfærði og festi í sessi hið
forníslenska tímatal (búskaparár),
hefur orðið minnisstæður í sögu ís-
lands vegna þeirrar leiðréttingar.
Fleira kemur þó til. í Lesbók Mbl.
2. apríl eru birt þrjú erindi eftir
Grím Thomsen undir nafninu
„Lyftum hjörtum“, en í raun réttri
eru þetta aðeins hin fyrstu 3 af 23ja
erinda kvæði sem Grímur lét sjálf-
ur birta undir fyrirsögninni
Stjörnu-Odda draumur nýrri; er
þetta þannig í öllum útgáfum
kvæða hans. En þess ber að geta,
að fyrsti kaflinn hefur hjá Grími
undirfyrirsögnina „Sursum
chorda“, og þangað mun fyrirsögn-
in í Lesbók vera sótt.
Hvernig stendur á því, að Grímur
Thomsen skuli kenna merkasta
heimspekikvæði sitt, ekki aðeins við
Stjömu-Odda, heldur jafnvel við
draum hans?
Varðveist hefur eftirrit eftir
mjög fornri „skinnbók", frásögn,
sem hefur jafnan gengið undir
nafninu „Stjörnu-Odda draumur";
og dregur kvæðið nafn sitt af
henni. Skáldið Grímur Thomsen
sest að fótum Stjörnu-Odda, þegar
hann rekur heimspeki lífs síns í
heild. Mig undrar hve fáorðir bók-
menntafræðingar vorir hafa verið
um þetta kvæði, en óskandi er, að
prentun upphafserinda þess í Les-
bók boði breytingu þar á. Hvað
sem um það verður, ætti þó að
mega segja hér frá atviki, sem
varð fyrir einum 50 árum í ís-
lenskri sveit og minnisstætt hefur
orðið.
Ég fór ásamt frænda mínum að
hlusta á ræðumann að sunnan, en
eftir samkomuna bauð presturinn,
sem var rausnarmaður og góður
heim að sækja, okkur tveimur í
kvöldkaffi, sem við að sjálfsögðu
þáðum. Brátt barst talið að „andleg-
um málum“ eins og þá var oft sagt,
og fór prestur nú að fara með,
einmitt þessar sömu þrjár upphafs-
vísur úr kvæði Gríms Thomsens,
sem nú hafa verið birtar í Lesbók:
Ef að Kristur er upprisinn...
Ef að Kristur er
uppstiginn... og
Fuglinum drottinn Qaðrir gaf... Hann las vel
og skönilega og eftir hverja vísu sagði hann
„Þetta er fallegt“, en við sam-
sinntum, enda nam hann nú staðar,
og hefur e.t.v. ekki kunnað lengra.
En þá tók ég við og hélt þarna
áfram, með fjórðu vísu, sem er
svona:
Hví lét skaparinn skína oss -
skrautið allt festingar - Sjöstirnið
bæði og Suðurkross - synji’ ann um
vist oss þar? - Á Aldebaran og Órí-
on - yndi’ er að geta mætzt - guð
hefði aldrei glætt þá von - geti hún
eigi rætzt.
Þarna er greinilega sagt, það sem
er líka rauði þráðurinn í öllu kvæð-
inu, að við lifum á öðrum hnöttum
eftir dauðann hér á jörð. Þetta hef-
ur þó verið miklum mun betur rök-
stutt síðar.
Það sem mér þykir merkilegast
um þessi inngangserindi Gríms að
Stjörnu-Odda-draumi hinum nýrri,
er, að hann skuli geta notað upprisu
Jesú á þann hátt sem hann gerir:
sem stiklu út í himingeiminn, víðátt-
una, sem umlykur okkur á alla vega.
Menn eru að segja um þessa athygl-
isverðu atburðaröð úr sögu Jesú,
ýmist að hún hafi aldrei átt sér stað,
eða sé svo miklu æðri öllum skiln-
ingi, að ekki megi ræða hana í sam-
bandi við skyld eða lík fyrirbæri.
Annað mun koma í ljós. Eða hvern-
ig hefði hinn gáfaði maður, Grímur
Thomsen, getað notað óraunveru-
legan atburð til þess að álykta af
honum, í átt til hinnar sönnustu
heimspeki?
ÞORSTEINN GUÐJÓNSSON,
Rauðalæk 14, Reykjavík.
Nýjasta um rafbila
Frá Gísla Júlíussyni:
í ENGLANDI er til félagsskapur,
sem nefnist Battery Vehicle Soci-
ety (Félag um rafgeymaknúin far-
artæki) og gefur það út blaðið
Batteiy Vehicle Review. í síðasta
hefti þess era 2 mjög athyglisverð-
ar greinar. Önnur er um
Mercedes-Benz MB410E, sem
Þýska póstþjónustan (Deutsche
Post) notar við tilraunír með sink-
loft-rafgeyma frá Electric Fuel
Corporation. Fyrirtækið tilkynnti,
að Bensinn hefði farið frá London
til miðborgar Parísar, sem er 439
km vegalengd á einni hleðslu, án
nokkurra breytinga. Vagninn er
4,5 tonn, og ók vegalengdina á 70
km hraða á klukkutíma. Þetta sýn-
ir, að akstursgeta rafbíla er alltaf
að aukast.
Hin greinin er um Honda EV
rafbíl með nikkel-málm-vetnis-
rafgeymum (NiMH). Bíllinn er 4
farþega og getur ekið örugglega
160 km á einni hleðslu. Venjuleg
fullhleðsla tekur um 6 klukku-
stundir, en með hraðhleðslu 30
mínútur.
Einnig er minnst á 99-árgerð af
EV! frá General Motors, sem á að
geta ekið 220-290 km á hleðslu.
Þetta sýnir að geymar fyi-jr rafbíla
era alltaf að verða betri. Áður hef-
ur verið minnst á, að NiMH geyma
má hlaða 50% á 5-8 mínútum.
GÍSLI JÚLÍUSSON,
rafmagnsverkfræðingur.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fyigir fyrirvari hér að lútandi.