Morgunblaðið - 24.04.1999, Síða 88

*88 LAUGARDAGUR 24. APRÍL 1999
MORGUNBLAÐIÐ
HÁSKÓLABÍÓ HASKOLABIO
Með Óskarsverðlaunaleikaranum, Nicolas Cage
(Face/Off, The Rock), frá leikstjóra A Time To Kill
og Falling Down, frá handritshöfundi Seven.
>ýnd kl. 5, 6.30, 9 og 11.20. b.í. 16. sœjdigtai.
iijt ötrúlcgt
R'ÍRÍN WII.I IAMsmv
PATCH ADAMI
Sýnd kl. 6.S0,9 og 11.15.

★ ★★ Mbl
\\\ ll \N
m MORE MR.NICE GUY.
Sýnd kl. 2.45 og 4.50.
Sýnd kl. 3, 7 og 11.
m
Sýnd kl. 2.50, 4.50 og 6.55. stdk^taí. p
Sýnd kl. 4.50, 6.55, 9 og 11.10. b.l i6.siiDiGnAL
Budti þig
untlir að
haltla
nied vonda
gæjanum!
Svona hefur
þu aldrei séð
Mel Gibson
aður.
F Sakamálamynd
með húmor
★ ★★
OHT Rás2
TOPPAFÞREYING
★ ★★
Al Mbl
★ ★★ ÁSDV
“i ★ ★ ★
MELGIBSDW
PAYBACK
www.samfilm.is
Háskólabíó sýnir nú Idioterne, dogma-mynd Lars Von Tríers. í helstu hlutverkum eru
Bodil Jorgensen, Jens Albinus og Annalouise Hassing.
Hálfvitar
eða ekki
Frumsýning
IDIOTERNE fjallar um hóp
ungs fólks, sem á það sameigin-
lega áhugamál að láta aðra
halda að það sé hálfvdtar.
Þau halda til í húsi og eyða tón-
stundum sínum í að æfa sig í að
láta eins og vitleysingar og kanna á
allan mögulegan hátt áður óþekkt
tækifæri sem fávitahátturinn veitir
til að ganga á hólm við samfélagið.
Svo hitta þau Karen fyrir tilvilj-
un; hún er ólík hinum en óvart
dregst hún inn í leikinn þeirra. Það
rennur smám saman upp fyrir
henni hvað þau eru að gera og
fyrst er hún reið og hneyksluð en
smám saman fer hún að taka þátt í
þessu með hinum af því að í hópn-
um fær hún viðurkenningu, sem
hún sækist eftir.
Axel er einn hinna og smám
saman fer fjölskyldulífíð og vinnan
að verða honum erfíðari og erfiðari
því að idjótarnir ryðjast yfir mörk-
in og inn í hversdaginn. Honum
Ifinnst þetta ekki skemmtilegt leng-
ur. Fleiri hverfa úr hópnum en
flestir verða eftir og ákveðnari en
nokkru sinni að halda áfram leikn-
um og gefa öfgakenndum tilfinn-
ingunum eins og árásargirni, for-
vitni og stjórnlausri, eigingjamri
og frumstæðri kynhvöt lausan
tauminn. Svo kemur að því að einn
úr hópnum, Stoffer, stingur upp á
því að þau gangist undir próf,
heima, fyrir framan ættingja og
vini. Karen er síðust til að taka
prófið. Hún kemur úr öðru vísi
bakgrunni en hin.
„I kvikmyndum er það þorps-
hálfvitinn, sem hefur rétt fyrir sér,
en maðurinn, sem telur sig vita,
veit ekki neitt. En hvað gerist ef
hálfvitinn er ekki raunverulegur
hálíviti? Verður hann þá maðurinn
sem veit að hann veit ekki neitt eða
hálfvitinn sem veit meira; eða hálf-
vitinn sem veit minna eða maður-
inn sem veit sem veit meira. Senni-
ega á ekkert af þessu við. En ég
hef gaman af því að ímynda mér
það,“ segir Lars von Trier, leik-
stjóri, söguhöfundur og mynda-
tökumaður Idioterne og höfundur
ógleymanlegra mynda á borð við
Brimbrot, Frumþættir glæps,
Nbcturae, Europa, Ríkið og fleiri.
Idioterne er dogma-mynd. Það
þýðir að hún er gerð samkvæmt
reglum, sem hópur leikstjóra setti
sér sameiginlega í Kaupmannahöfn
vorið 1995 til þess að vinna gegn
gerilsneyddri og oftæknivæddri yf-
irborðsmennsku í kvikmyndagerð.
Það sem greinir dogma-myndir
frá öðrum er að allar tökur fara
fram á vettvangi, ekki í stúdíói.
Hljóðupptökur fara fram um leið
og tónlist má ekki nota nema hún
sé flutt um leið og atriðið er tekið.
Ekki má nota myndavélar sem
standa á þrífæti eða í krana eða
slíku. Tökumaður verður að halda
á vélinni. Tökur verða að fara fram
þar sem sagan gerist, þ.e. í Kína ef
myndin á að gerast í Kína. Myndin
verður að vera í lit. Ef lýsing er
ekki nægileg í umhvei'finu má ekki
nota annað ljós en einn kastara,
sem festur er á myndavélina. Filt-
erar og aukalinsur eru bannvara.
Morð, vopnaburður og yfirborðs-
kenndur hasar er líka bannaður í
dogma-myndum. Myndimar eiga
að gerast hér og nú en ekki í fortíð
eða framtíð. Ekki má gera myndir í
anda tiltekins skóla (genre) og að-
eins má taka á 35 mm filmu.
„Ég sver sem leikstjóri að forð-
ast persónulegan smekk. Ég er
ekki lengur listamaður. Ég er ekki
að búa til „verk“; augnablikið er
mikilvægara en heildin," segir m.a.
í skírlífiseiði Lars von Triers,
Thomasar Vinterbergs og annarra
dogma-kvikmyndagerðarmanna.
Stutt
25 fyrir-
tæki kærð
FJÖLSKYLDUR þriggja
nemenda sem voru myrtir af
liinum 14 ára Michael Car-
neal í Heath framhaldsskól-
anum 1. desember 1997
lögðu fram kæru á mánu-
daginn þar sem forsvars-
menn kvikmyndarinnar
Körfuboltadagbækurnar
með leikaranum Leonardo
DiCaprio í aðalhlut verki og
tölvuleikja eru gerðir
ábyrgðir fyrir harmleiknum.
I kærunni er krafist 130
niilljóna dala í skaðabætur
af 25 fyi-ii-tækjuin sem tengj-
ast skemmtanabransanuin,
eða Netinu.
f harmleiknum í Heath
framhaldsskólanum létust
Jessica James, Kayce Steger
og Nicole Hadley og fimm
aðrir nemendur særðust.
Haldið er fram í kærunni að
Michael Carneal, sem viður-
kenndi sekt sína en bar við
geðrænum vandamáluin,
lia.fi stöðugt verið í tölvu-
leikjuni sem hafa ofbeldi að
viðfangsefni, leikjum eins og
Doom, Quake og Moital
Kombat. Einnig hafi Carneal
leitaði uppi kynlífssíður á
Netinu þar sem kynlíf er
tengt ofbekli. I kærunni seg-
ir að „tölvuleikirnir þjálfuðu
Carneal í að miða og skjóta
og gerðu hann þar með hæf-
an hugsanlegan morðingja
án þess að hann fengi nokkr-
ar upplýsingar um ábyrgð
þá sem fylgir því að bera
skot.vopn“. Þegar vitnað er í
áhrif nefndrar kvikinyndar á
Carneal er bent á senu þar
sem aðalpersónan, leikin af
DiCaprio, skýtur kennara og
fjölda ncmenda.
Carneal var í október síð-
astliðnum dæmdur í lífstíð-
arfangelsi og engan niögu-
leika á skilorði fyrstu 25 ár
dómsins.