Morgunblaðið - 16.12.1999, Síða 71

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 16. DESEMBER 1999 71
SJÓNMENNTAVETTVANGUR
aðra. Síðan hefur margt vatn runn-
ið til sjávar og vinnubrögðum hrak-
að til allra muna, sér hvorutveggja
stað í skólum og á sýningum um
alla álfuna. Á þessu hefur ótal sinn-
um verið vakin athygli í lisrýni er-
lendis og ég fjarri því höfuðpaurinn.
Ungir austan hafs og vestan hrópa
er svo er komið á sígilda menntun
, sem búið er að kústa úr listaskól-
um. Þá virðist það umdeilanleg
| menntun og dómgreind, að stíga
1 ekki fæti inn fyrir dyr listhúss, þar
sem á boðstólum voru (og eru) ekta
myndir eftir Þórarinn B. Þorláks-
son, Ásgrím Jónsson, Jón Stefáns-
son, Kjarval, Jóhann Briem, Krist-
ján Davíðsson, Karl Kvaran og
marga fleiri en kaupa á sama tíma
lélegar falsanir eftir suma þessa
menn eins og átti sér stað bæði um
Kjarvalsstaði og Listasafn íslands.
Kenna síðan seljenda og fölsurun-
1 um um en ekki sjálfum sér!
Um leið og valtað er yfir eldri
gildi þykir sjálfsagt að rífa niður
alla faglega múra og eru hér hyglis-
sjúkir sýningarstjórar aðgangs-
harðastir, en hins vegar varðar
heimsendi ef þessu er öfugt farið.
Vísa á áttunda áratuginn er það
þótti jaðra við dauðasynd að stinga
upp á málverkum á núlistasýningar.
Þá voru afspyrnu vondar ljósmynd-
| ir í tísku ásamt klaufaskap í hand-
1 verki, en nú hafa sum þessara
myndverka verið endursmíðuð af
fagmönnum (!), einnig hér á landi.
Mest sér þó stað í myndverkafjall-
inu svonefnda í Hollandi, sem menn
hafa verið í standandi vandræðum
með, vildu helst brenna eða
sprengja á loft upp.
Ekki ber tiltakanlega mikið á
hlutlægni né vilja sýningarstjóra til
að koma til móts við borgarbúa, t.d.
með reglulegum uppstokkunum í
II líkingu við það sem gerist erlendis
og er þó mun brýnni þörf á því í
einangruninni hér á útskerinu, til
yfirlits og samanburðar. Hef ég ein-
mitt tekið að mér að skrifa um slíka
árvissa framninga og kaupstefnur
erlendis, ekki síst vegna þess að hér
veður allt uppi í blekkingum um það
hvað raunverulega er að ske.
Ástæða til að vísa til þess, að hið
svonefnda, graffiti, eða veggjakrot
sem er sprottið af ýmsum stað-
bundnum orsökum erlendis hefur
verið lyft á stall hérlendis á sama
tíma og sérútbúnar þyrlur sveima
yfir erlendum stórborgum í leit að
pörupiltunum. Þá getur að lesa í
sporvögnum í Berlín, að hverjum
þeim sem getur bent á skemmdar-
varg veitist 1.000 marka umbun þ.e.
40.000 kr.
Tvennt ólíkt að uppgötva og upp-
lifa eitthvað nýtt og lifa fyrir tilbún-
ar fjarstýrðar nýjungar sem eru í
fæstum tilfellum nýjungar, og eitt-
hvað er Eiríkur úti að aka ef hann
hefur ekki tekið efth- heilaþvætti
hér, enda kennslugrein í markaðs-
fræðum, svona líkt og dulbúið klám.
Hvað með deilur sem víða geisa
vegna skólamála og lélegrar grunn-
menntunar, óhugnanlega fáfræði ís-
lenzkra framhaldskólanema á al-
menna hluti og listir. Höfuðsökina
tel ég sem fleiri að eigi fólk sem ál-
ítur að fræðigreinar og fundarhöld
skipti mestu, en ekki hinn lifandi
púls lífsins. Slíka nefnum við lista-
menn fundarhaldafíkla og rasspúða,
raunsanna skrifstofu- og embættis-
menn kerfisins hverjar sem mennt-
unargráður þeirra nú eru.
Ein'kur finnur aldeilis höggstað á
mér er hann víkur að meintum gifs-
styttum, en ég hef einmitt séð slík-
ar glanshúðaðar og fannst ekki par
fínt. Þótti vera að rífa niður og ráð-
ast á sjálfan Rodin, er ég var and-
stæður gljáhúð verka hans hér um
árið, en svo kom upp úr kafinu að
heimskunnir listsögufræðingar
höfðu áður tekið í sama streng, þótt
meðferðin forkastanleg. Hér eru
því óumdeilanlega á ferð skoðanir
en ekki ofsóknir. Til er nokkuð sem
nefnist patína, sem er sú húð sem
er borin á styttur eftir að þær koma
úr mótinu og það hefur blekkt mig
eitt augnablik, en ég legg mjög
mikið upp úr hreinum vinnubrögð-
um og réttri áferð. Ásmundur hefur
sennilega skvett gifsblöndu á steyp-
una og þær þannig fengið mattan
og lifandi svip, hann var líka mjög
fyrir hrein form og mjúka áferð.
Hins vegar er vandinn minnstur að
greina steypuna í stærri verkum
listamannsins í garðinum. Höfuð-
máli skiptir, að áferðin er nú allt
önnur en fyrrum, jafnvel svo að
mér hnykkti við, einmitt eitthvað
svo lík marsipani. Fyrir margt
löngu fórum við Emilía, ljósmynd-
ari blaðsins, á flakk og tók hún fyrir
mig myndir af myndastyttum víða í
borginni. Þá benti ég á í grein
minni að áferðin á Móðurást Ás-
mundar í anddyri Borgarsjúkra-
hússins væri með mun meiri glans
en útgáfan í garðinum við Sigtún,
jafnvel svo minnti á glassúr, taldi
hana mun síðri. Og vel á minnst er
þessi hrífandi stytta horfin frá sín-
um upprunalega stað þar sem hún
naut sín svo frábærilega líkt og
Vatnsberinn.
Að lokum vil ég vísa til og minna
á, að framníngurinn er auglýstur
sem yfirlitssýning, en gesturinn fær
þó ekkert milli handanna ekki einu
sinni einblöðung sem er nokkuð
klént. Eiríkur Þorláksson veit af
fenginni reynslu sem listrýnir
blaðsins um skeið, að með skilvirkri
sýningarskrá er nær útilokað að
slíkur misskilningur geti átt sér
stað. I starfi var Eiríkur sára-
óánægður með upplýsingafátæktina
á sýningum borgarinnar svo það
kemur úr hörðustu átt að hann
skuli sjálfur falla í sömu gryfju, og
nota svo fyrsta tækifæri sem gefst
til að hneykslast stórlega á endan-
legri atburðarás.
Bragi Ásgeirsson
sœtir
sofar
Smiöjuvegi 9 • S. 564 1475
Afl til aö breytast
Líkami fyrir lífiö útskýrir á skýran og ein-
faldan hátt hvernig hægt er aö komast í gott
form og eignast líkama fyrir lífið - þú átt
bara eitt eintak. Ég mæli meö þessari bók.
Magnús Scheving
HVÍTTMRT
hðnnun fjQgfcpr*ntun
Breyttu hugsun þinni - breyttu likama þinum - breyttu lífi þinu
DRESS
MANN
Ath Sendum í póstkröfu.
Laugavegi 18b Sími 562-9730 Fax 562-9731 Grænt númer 800-5730
Kringlunni Sími 568-0800 Fax 568-0880 Grænt númer 8006880
TILBODIN GILDA EINNIG í VERSLUN OKKAR í KRINGLUNNI
ATH. OPIfl Á SUNNUDÖGUM13 -17 í KRINGLUNNI