Morgunblaðið - 18.11.2000, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ lílKU LIK LAUGARDAGUR 18. NOVEMBER 2000 39

Bandarísk könnun á tengslum íþróttaiðkunar ungmenna
og neyslu tóbaks og áfengis
Iþróttamenn reykja og
drekka rétt eins og hinir
New York. Keutcrs.
Associated Press
I Kaliforníu 1 Bandaríkjunum sýnist íþróttaiðkun miðskólanema ekki
verða þess valdandi að þeir reyki síður eða neyti áfengis.
EKKI eru meiri líkur á að táningar
sem leggja stund á íþróttir láti
áfengi og tóbak frekar í friði en aðrir
jafnaldrar þeirra. Þessi niðurstaða
brýtur í bága við þá skoðun sem við-
tekin hefur verið að þeir unglingar
sem iðka íþróttir séu í minni hættu
en aðrir hvað varðar neyslu tóbaks
og áfengis. Raunar kemur hið gagn-
stæða fram í nýrri rannsókn á
tengslum þessa tveggja.
Þessar upplýsingar koma fram í
rannsókn sem unnin var undir stjórn
dr. Shashank V. Joshi er starfar við
Stanford-háskóla í Kalifomíu í
Bandaríkjunum. Niðurstöðumar
kynnti hann nýlega á 47. ráðstefnu
Bandarísku akademíunnar um geð-
sjúkdómafræði bama og unglinga
(American Academy of Child and
Adolescent Psychiatry).
Rannsóknin fór þannig fram að
safnað var upplýsingum um 1.769
miðskólanema Kalifomíu og kom
fram „verulegur munur á íþróttaiðk-
endum og þeim sem ekki stunda
íþróttir“ hvað notkun tóbaks og
áfengis varðar, að sögn dr. Joshi og
samstarfsmanna hans.
Margir íþróttamenn reyndust
nota meira tóbak en þeir sem ekki
iðkuðu íþróttir en þeir vom einnig
líklegri til að ráðgera að hætta reyk-
ingum. Kann þetta að sögn vísinda-
mannanna að þýða að þeir geri sér
Ijóst að þeim beri að hætta reyking-
um hyggist þeir ná hámarksárangri í
íþrótt sinni. í ljós kom einnig að
íþróttamenn fóm mun frekar „á fyll-
erí“ en þeir sem ekki stunduðu
íþróttir. Telja þeir sem að rannsókn-
inni stóðu að þetta atferli megi ef til
vill rekja til venja sem þróast hafi
fram í þá vem að við hæfi þyki „að
detta rækilega í það“ eftir mót eða
kappleiki. Vísindamennimir tóku og
fram að verið gæti að áfengisauglýs-
ingar á íþróttaleikvöngum ýttu enn
frekar undir þessa hegðun.
„Um þetta gildir almennt að þeir
sem stunda íþróttir nota áfengi og
tóbak rétt eins og þeir sem ekki iðka
íþróttir," segir dr. Joshi. Hvatti hann
til þess að foreldrar ræddu við böm
sín til að gera þeim grein fyrir þeim
hættum sem slíku kynni að fylgja.
„Við horfum enn jákvæðum augum
til íþrótta en þetta er nokkuð sem
menn þurfa að vera meðvitaðir um.“
TENGLAR
American Academy of Child and
Adolescent Psychiatry:
www.aacap.org.
Atvinnudansarar em undir miklu álagi.
Reuters
Könnun á meiðslum balletdansara
Líkt við knattspyrnu
New York. Reuter.
BALLET er í huga margra samheiti
yfir fegurð og þokka. En þegar hug-
að er að líkunum á því að ballet-
dansarar meiðist þegar þeir iðka list
sína tekur þessi grein frekar að líkj-
ast heldur mddalegum íþróttum. Og
áhættan virðist til komin sökum
bæði líkamlegs og andlegs álags.
Nýverið var gerð grein fyrir nið-
urstöðum átta mánaða langrar rann-
sóknar sem gerð var með þátttöku
balletdansara er starfa við Pacific
Northwest Ballet Company í Seattle
í Bandaríkjunum. í ljós kom að á
þessum tíma varð 61% dansaranna
fyrir meiðslum, minnst einu sinni,
sem komu í veg fyrir að viðkomandi
gæti tekið þátt í sýningum. Þessi
meiðslatíðni er sambærileg við þá
sem þekkist í íþróttagreinum á borð
við knattspyrnu og fjölbragðaglímu,
segja höfundar rannsóknarinnar.
Fyrir rannsóknarhópnum fór
Ronald E. Smith sem starfar við
Washington-háskóla í Seattle. Nið-
urstöðumar voru birtar í tímaritinu
Arvdety, Stress and Coping.
Auk þess að fylgjast með meiðsl-
um dansaranna lögðu Smith og að-
stoðarmenn hans spurningar fyrir
þá sem vörðuðu streitu og kviða
vegna sýninga. Komust vísinda-
mennirnir að því að álagið sem fylgdi
þátttöku í balletheiminum virtist í
senn skapa líkamlegan kvíða á borð
við ofspennu í vöðvum og andlegt
álag sem allt tengdist hættunni á því
að verða fyrir meiðslum.
Telja Smith og félagar hans að
draga megi úr meiðslum ballet-
dansara með því að kenna þeim
skipulega að takast á við streitu.
LATTUR