Morgunblaðið - 18.11.2000, Blaðsíða 65
MORGUNBLAÐIÐ
________UMRÆÐAN
Tekjustofnar
sveitarfélaga
Á ALÞINGI er til
meðferðar frumvarp
um tekjustofna sveitai'-
félaga. Sveitarfélögin
hafa kvartað yfir ónóg-
um tekjum og mörg
hafa verið rekin með
verulegum halla undan-
farin ár. Rekstur þeirra
hefur þó verið mjög
misjafn og aðstaða
þeirra ólík, bæði hvað
varðar stærð, tekjur,
framlwæmdir og þjón-
ustu.
Tekjustofnafrum-
varpið byggist á tillög-
um nefndar sem var
undir forystu Jóns
Kristjánssonar alþm. og með þátt-
töku fulltrúa sveitarfélaganna.
Helstu ákvæði frumvarpsins eru
þessi:
Rýmra útsvarsbil
Heimildir sveitarfélaga til útsvars-
álagningar eru rýmkaðar í áföngum.
Lágmarksútsvar er nú 11,24% en
hámarksútsvar 12,04%. Heimild til
hámarksútsvars hækkar um næstu
áramót í 12,70% og hinn 1. jan. 2002 í
13,03%. Lágmarksútsvar verður
óbreytt. Þannig skapast aukið svig-
rúm fyrir sveitarfélög til tekjuöflun-
ar en 1% hækkun útsvars gefur sveit-
arfélögum 3,8-4 milljarða.
Sveitarfélög hafa lögbundið sjálf-
stæði og nær það bæði til að ráðstafa
íjármunum og til að afla tekna innan
ákveðinna marka.
Árið 2000 notuðu 81 sveitarfélag
heimilað hámarksútsvar, 6 voru með
lágmarksútsvar en 37 þar á milli.
Ríkið eftirlætur sveitarfélögunum
0,33% af tekjuskattsstofni. 0,66% af
hækkuninni þýða þá auknar álögur á
gjaldendur ef ekki kemur annað til
hjá þeim sveitarfélögum sem telja sig
þurfa að fullnýta heimildir. Þessi
skattahækkun nemur árið 2001 sam-
tals um 6.600 kr. hjá fjölskyldu með
2.000.000 árstekjur en 13.200 kr. árið
2002.
Ef fjölskyldutekjur eru 8 milljónir
nemur útsvarshækkunin 26.400 kr.
næsta ár og 52.800 árið 2002.
Ekki verður sagt að hér sé um
óbærilega skattahækk-
un að ræða, jafnvel þótt
sveitarfélög fullnýti
heimildir.
Eins og áður sagði er
þörf sveitarfélaga fyrir
auknar tekjur og aðst-
aða þeirra mjög mis-
jöfn. Frá 1996-1999
hafa útsvarsstofnar á
höfuðborgarsvæðinu
hækkað á föstu verðlagi
um 31,5%, mest í Kópa-
vogi, 51,2%. Á sama
tíma hefur útsvarsstofn
á landsbyggðinni ekki
hækkað nema um
17,2% eða næstum
helmingi minna en á
höfiiðborgarsvæðinu.
Á Vestfjörðum hækkaði útsvars-
stofninn ekki nema um 6,5% á tíma-
Tekjur
Pörf sveitarfélaga
fyrir auknar tekjur og
aðstaða þeirra, segir
Páll Pétursson, er
mjög misjöfn.
bilinu. Milli áranna 1998 og 1999
hækkaði útsvarsstofn í Reykjavík um
10,7 milljarða, í Kópavogi um rúma
þrjá milljarða og í Hafnarfirði um tvo
milljarða.
Fasteignaskattar hafa hækkað frá
1997-2000 um 27,2% en á lands-
byggðinni um 22,4%.
Réttlátur fasteignaskattur
Að undanförnu hefur fasteigna-
skattur á landinu öllu verið uppreikn-
aður til samræmis við fasteignamat í
Reykjavík. Þetta var gert að frum-
kvæði sveitarfélaganna en er auðvit-
að mjög ranglátt gagnvart fast-
eignaeigendum á landsbyggðinni þar
sem lagt er á miklu hærra verð en
fengist fyi'ir fasteignimar við sölu.
Hinsvegar bera sveitarfélögin
áþekkan kostnað af fasteignunum,
hvar sem þær eru.
Páll
Pétursson
BRIDS
L m s j ó n A r n « r G.
kagnarsson
Bridsfélag Akureyrar
Akureyrarmótinu í tvímenningi er
lokið með glæstum sigri Grettis Frí-
mannssonar og Harðar Blöndal.
Mótið stóð yfir í fimm kvöld og varð
lokastaða hæstu para eftirfarandi:
Grettir Frímannsson - Hörður Blöndal 180
Hilmar Jakobsson - Ævar Ármannsson 144
Pétur Guðjónsson - Stefán Ragnarsson 96
Gylfi Pálsson - Helgi Steinsson 87
BjörnÞorláksson-ReynirHelgason 81
Síðastliðinn sunnudag spiluðu 10
pör eins kvölds tvímenning þar sem
meðalskor var 108.
Lokastaðan var:
Una - Pétur 126
Stefán - Frímann 124
Jón-Viðar 114
Sigurður - Kolbrún 114
Bridsfélag Akureyrar vill einnig
gera kunnugt að föstudaginn 17.
nóvember verður spilaður landství-
menningur þar sem bæði er keppt
um staðbundna sigurvegara og einn-
ig hverjir standa sig best á landsvísu.
Jafnframt er þetta samnorrænn tví-
menningur og verður borið saman
við frændþjóðir okkar í austri. Spilað
verður í Hamri, félagsheimili Þórs,
og hefst spilamennska kl. 19:30.
Keppnisgjald er 1.000 kr. á spilara.
Spilamennska fellur niður næst-
komandi sunnudag en á þriðjudag-
inn hefst Sól-Víking hraðsveita-
keppnin og eru spilarar beðnir að
hafa samband varðandi skráningu
sem fyrst við Ólaf Ágústsson í síma
462 4120 og 891 7994. Aðstoðað er
við myndun sveita.
Bridsfélag Félags eldri
borgara í Reykjavík
Tvímenningskeppni spiluð í Ás-
garði í Glæsibæ fimmtud. 9. nóvem-
ber sl. 21 par. Meðalskor 216 stig.
Árangur N-S
Júlíus Guðmundss. - Rafn Kristjánss. 257
ViggóNordquist-TómasJóhannss. 245
Sæmundur Bjömss. - Jón Stefánss. 227
Árangur A-V
Þorsteinn Laufdal - Magnús Halldórss. 248
Hannes Ingibergss. - Bjöm E. Péturss. 241
Sigrún Straumland - Sigríður Ólafsd. 231
Hin síunga 91 árs Sigrún Straum-
land lætur ekki deigan síga þótt ár-
unum fjölgi. Hún stendur sig með
mikilli prýði með dyggum stuðningi
meðspilara og vinkonu, Sigríðar Ól-
afsdóttur.
Tvímenningskeppni spiluð mánud.
13. nóvember. 25 pör. Meðalskor 216
stig.
Árangur N-S
Júlíus Guðmundss. - Rafn Kristjánss. 257
Ingunn Bernburg - Valur Magnúss. 256
Alda Hansen - Margrét Margeirsd. 253
LAUGARDAGUR 18. NÓVEMBER 2000 65
Ertu
meðvitaður
um gæði
*• :;si. 3s>»
Sjáðu merkið
Kostakaupi Kjaraverð!
Kaupaukar!
Fjöl-mart
Amerísk aæðavara á dúndurverði
USA rvmteppi kr. 11920 Toy sfwry kr.
USA. handidœði kr. 1190 Ste Wwrs kr.
U&A fókatveinar kr.
USA iókeett kr.
gyngj, epóriUks kr.
Syngf. fisSour kr.
690
490
4990 LeOuHbeHi kr. 990
2990 StaAurHU kr. 4490
1990 Batbkskr. 850
4990 Sttdbamr kt 1990
kr. 990
USA btýuntw kr. 85
Fjmslýrair faflar kr. 2890
3 engkrtoi»pí a lur. 2990
lókriianttdaett kr. 299
X-men kaliar kr. 750
1
Dúndurdæmi í raftækjum oq jólaljósum
Ifósasetwr «ra kr. 280 120an gervqóiatré kr. 2990 Vídeótœki lcr. 14900
KMkaseríiir frá kr. 2890 ISOan gerv^ókiiré kr. 4990 Kaffivéi la& 1990
Samftmp. iirá kr. 6990 30 an Ijáá. jóiasv. kr. 3900 BnwJnrf kr. 1990
Hrstfatatskn lcr. 7900 Rafm. hárkiipfHseft kr. 1890 Hlaupahjó kr. 7900
Toppiykkisett kr. 1490 6 potfar i selti kr. 0990 Unrafampi kr. 3990
Nefharsidíppe Itr. 490 72 stk hnifapartK. kK 9900 Diskóíjós kt 1990
k e
Glæsileq húsgögn, lampar og stell
Þetta óréttlæti verður nú leiðrétt.
Á næsta ári verður fasteignaskattur
lagður á samkvæmt fasteignamati,
þ.e.a.s. nálægt markaðsverði fast-
eigna. Til að bæta sveitarfélögunum
sem verða fyrir tekjuskerðingu
vegna þessa mun ríkið leggja fram
1.100 milljónir árlega þannig að
sveitarfélög á landsbyggðinni verða
jafnt sett og áður, en mjög óréttlát-
um skatti létt af landsbyggðarfólki.
Hinir miklu þjóðflutningar undan-
farinna ára hafa haft margvísleg
óheillaáhrif í þjóðfélaginu. Sveitarfé-
lögin hafa ekki farið varhluta af þess-
um áhrifum. Samkvæmt mati Þjóð-
hagsstofnunar kostar hver
einstaklingur viðtökusveitarfélagið
3-5 milljónir. Hafa ber þó í huga að
þeir sem flytjast að verða yfirleitt
góðir gjaldendur í nýja sveitarfélag-
inu.
Þau sveitarfélög sem missa frá sér
fólk í miklum mæli bíða afhroð.
Kostnaður lækkar ekki við þjónustu í
samræmi við fólksfækkun. Ákveðið
hefur verið að verja 700 milljónum í
ár og 700 milljónum næsta ár sem
gangi til fólksfækkunar- ogþjónustu-
framlaga. Þessar ákvarðanir styrkja
verulega hag landsbyggðarinnar.
Stórkostlegar réttarbætur
Fulltrúar sveitarfélaganna í tekju-
stofnanefndinni töldu að sveitarfé-
lögin þyrftu 6-7 milljarða árlegan
tekjuauka. Rýmkuð útsvarsheimild
gefur fullnýtt 3,8-4 milljarða. Ónotuð
útsvarsheimild frá fyrri tíð er 400
milljónir. Fæðingarorlofssjóðurinn
nýi léttir kostnaði af sveitarfélögun-
um um 400 milljónir árlega. Þetta
eru varanlegar heimildir sem nálgast
5 milljarða. Þar að auki leggur ríkið í
fólksfækkunar- og þjónustuframlög
aukalega 1.400 milljónir og til leið-
réttingar á fasteignaskatti 1.100 mil-
ljónir árlega.
Þar að auki ber að nefna ákvörðun
ríkisstjórnar um að hækka bama-
bætur á næstu þremur árum um
þriðjung eða um tvo milljarða. Þótt
það komi ekki sveitarsjóðunum beint
til góða bætir það afkomu bamafólks
og kostar ríkissjóð veralega fjár-
muni.
Þegar öll þessi samskipti ríkis og
sveitarfélaga era metin er ekki unnt
að halda öðru fram en niðurstaðan sé
sanngjöm.
Þó er ennþá mikilvægari sú mikla
réttarbót sem hið nýja fæðingar- og
foreldraorlof veitir fjölskyldunum í
landinu ásamt stórhækkuðum bama-
bótum og réttlátari skiptingu þeirra.
Höfundur er félagsmálaráðherra.
Árangur A-V
Eysteinn Einarss. - Kristján Ólafss. 254
Þorsteinn Laufdal - Magnús Halldórss. 247
Sigurður Pálsson - Elín Jónsdóttir 235
Nú er lokið minningarmóti um Jón
Hermannsson, fyrrv. keppnisstjóra
hjá Bridsdeild FEB í Reykjavík.
Mótið var haldið 5 mánudaga. Sigur-
vegarar urðu þeir Júlíus Guðmunds-
son og Rafn Kristjánsson, sem hlutu
1.239 stig.
Röð næstu spilara varð þannig:
Alda Hansen - Margrét Margeirsdóttirl.205
Eysteinn Einarsson 1.199
Jóhann Lútherss. - Þorsteinn Sveinss. 1.198
Viggó Nordquist 1.168
Albert Þorsteinss. - Auðunn Guðm. 1.142
Systur efstar
í Gullsmára
Bridsdeild FEBK í Gullsmára
spilaði tvímenning á níu borðum
fimmtudaginn 16. nóvember sl. Miðl-
ungur var 168.
Beztum árangri náðu:
NS
Óla Jónsd. - Anna Jónsd. 193
Sigríður Ingólfsd. - Sigurður Björnss. 182
Þormóður Stefánss. - Þórhallur Árnas. 178
AV
Auðunn Bergsv.s. - Jón P. Ingibergss. 198
Sigurður Jóhannss. - Kristján Guðm.s. 181
Helga Helgad. - Þórhildur Magnúsd. 175
Spilað í Gullsmára 13 mánu- og
fimmtudaga. Skráning kl. 12:45. All-
ir eldri borgarar velkomnir.
Veggskópar frá 1740 kr. 395000
Saxneska biómið stk. frá kr. 2000
Gantlar Ijósakránnr frá kr. 15000
Bing og Grönd. styttur frá kr. 1000
Gamlir borðalampar frá kr. 1700
Frisenberg matar- og kaffistell
Gulihringir frá kr. 5000
Antikkommáða kr. 95000
Antikgólfhilla kr. 65000
Mekkabeilar kr. 1150
Antikmyndavél kr. 3000
Koparklukkur frá kr. 3900
Kartöflur Síld
Fiskur
Kjc .._
Flatkökur Fiskiréttir
Fiangikjöt Fiákarl
Broddur Kökur
Haröfiskur Hrossakjöt -grx
ScelgcetL^^^ Egg Silunaur^^^P
Rcekja (Wtf/ Hörpuskel
Saltfiskur
KOLAPORTIÐ
MARKAÐSTORG
www.wopMwwlilz.aini
háþrýstislöngur-sandblástursslöngur
Borgartúni 31 • s. 575 0000 • www.sindri.is
1