Morgunblaðið - 06.12.2000, Blaðsíða 26

Morgunblaðið - 06.12.2000, Blaðsíða 26
26 MIÐVIKUDAGUR 6. DESEMBER 2000 MORGUNBLAÐIÐ LISTIR Mieskuoro Huutajat eða Öskurkarlarnir á tónleikum. Fágaður frumkraftur Finnski kórinn Öskur- karlarnir kemur fram á tónleikum í porti Listasafns Reykjavík- ur í Hafnarhúsinu í dag kl. 17. Orri Páll Ormarsson kynnti sér sögu karlanna og rifjar upp fyrstu kynni sín af kórnum. ! ÞAÐ ER hátíð í Helsinki. Stórdag- ur. Verið að vígja nýja samtíma- listasafnið, Kiasma. Glæsilega byggingu. Fín frú er á stjákli í miðju mannhafínu með hanastélið á lofti. Heilsar hinum og þessum, brosandi, kát. Andvaralaus um það sem er í aðsigi fyrir aftan hana. Búið er að bera stóra palla í hús og spariklæddir menn, á að giska þrjátíu talsins, eru að koma sér fyrir. Þeir eru einbeittir, allt að því grimmilegir á svip. Einn er í for- grunni. Hann sveiflar skyndilega hendi - öskrið ríður af. Aumingja fína frúin, sem átti sér einskis ills von, hrekkur við, skelfíngu lostin. Hanastélið hendist í gólfið. Glasið brotnar í þúsund mola. Úr andlits- dráttum hennar má lesa að voveif- leg tíðindi hafa orðið, jarðskjálfti, styrjöld, heimsendir. Líkast til mun ég um allan aldur tengja þessa upplifun finnska kómum Mieskuoro Huutajat, Ösk- urkörlunum. Þetta voru fyrstu kynni min af þeim félögum. Senni- lega gegnir sama máli um frúna fínu. Það sem kom í kjölfarið var ekki allt jafn byljandi en óhætt er að fullyrða að Öskurkarlarnir bindi ekki bagga sína sömu hnútum og aðrir kórar. Höfðu ekkert betra að gera Kórinn var stofnaður árið 1987 í Oulu í Finnlandi af mönnum sem „bersýnilega höfðu ekkert betra að gera“, eins og segir í söguágripi á heimasíðu hópsins á Netinu. Hug- myndin var að kiæða tvo tugi karla í svört jakkaföt, hvítar skyrtur og lakkrísbindi og þjálfa þá til að öskra helstu perlur finnskra söng- bókmennta. p . • m § k Í/n 4 Éi. Kórinn syngur oft utandyra. Kannski eins gott þegar stjórnandinn á það til að svífa í lausu lofti. Á þjóðhátíðardegi Finna sama ár, 6. des- ember, hlaut kórinn eldskírn sína. Öskraði fáein þjóðlög, þar á meðal þjóðsönginn sjálfan. Lýðurinn var sem þrumu lostinn þegar karlamir strunsuðu af sviði eft- ir stuttan en seið- magnaðan flutning. Blöðin bratust þó fljótt til meðvitundar. „Öskurkarlarnir hafa stigið fyrsta skrefið í átt að stórbrotnum listrænum afrekum," sagði þar. Viðtökurnar hvöttu karlana til dáða, tíu öskrurum var bætt í hóp- inn og starfinu fram haldið. Ári síð- ar komst kórinn ofarlega á finnska vinsældalistann með fyrstu plötu sinni. Þær eru orðnar fjórar. Kórinn hefur vakið at- hygli víða um lönd fyrir frumleika og dirfsku í túlk- un. Þegar á fjörar hans rekur lag sem hentar skapgerð karl- anna og kynlegri kímnigáfu byij- ar stjórnandinn að búta það niður. Fyrst fýkur laglínan, síðan er text- inn rifinn í tætlur. Á granni leif- anna rís nýtt form; flókin hrynj- andin dregur fram kjarna málsins og leysir úr læðingi margbreyti- leika mannsraddarinnar. Kórinn er svo knúin áfram af tungumálinu, tónlistinni, hljóðunum í umhverf- inu eða bara blóðrás- inni. Mótsagnakennt eðli Stjómandi kórs- ins, tónskáldið Petri Sirviö, segir hann mótsagnakenndan í eðli sínu. Agi og fág- un togist á við fram- kraftinn, flugmælska við gól og gaman við alvöra. Fyrir vikið hefur reynst óger- legt að draga Öskur- karlana í dilk. Þeir koma því jöfnum höndum fram á rokkbúllum, djass- klúbbum, jámbrautarstöðvum, í virðulegum kammermúsíksölum, listasöfnum, stórmörkuðum og nýbyggingum. Efnisskrá kórsins er fjöl- breytt. Þar er að finna barnagælur, þjóðlög, verka- lýðssöngva, tilvitnan- ir í finnska lagabálka eða alþjóðlegar sam- þykktir. Hvað mesta athygli hefur þó vakið túlkun hans á þjóðsöngv- um ýmissa landa. Búast má við að Öskurkarlarnir taki finnska þjóðsönginn í porti Hafnarhússins í eftirmiðdaginn. Þjóðhátíðardagur Finna er í dag. En skyldu þeir renna í Ó, Guð vors lands? Tónleikarnir era á dagskrá Reykjavíkur - menningarborgar Evrópu árið 2000. Petri Sirviö Morgunblaðið/Halldór B. Runólfsson Landabruggsamstæða Ásmundar Ásmundssonar. Fullveldið í fjórtánda veldi MYNDLIST Listasafn Kópavogs BLÖNDUÐ TÆKNI 14 ÍSLENSKIR LISTAMENN Til 30. desember. Opið þriðjudaga til sunnudaga frá kl. 11-17. ÞRIÐJA sýningin sem Búnaðar- bankinn styrkir á sjötugsafmæli sínu - Fullveldi, í Gerðarsafni - er ef til vill sú mest spennandi af því hún er óræðust, yngst og eftirvænt- ingarfyllst. Með þessari sýningu sannar Guðbjörg Kristjánsdóttir enn eina ferðina að hún er alvarlega með á nótunum sem safnstjóri og reiðubúin að ganga langt til að veita samtímalist brautargengi. Skemmst er að minnast skiptisýninganna sem Guðbjörg skipulagði í Gerðarsafni ásamt Noélle Tissier, forstjóra CRAC - Samtímalistamiðstöðvar- innar fyrir Languedoc-Roussillon- héraðið - í Séte, í Suður-Frakklandi, og eftirminnilegrar yfirlitssýningar á einkasafni Rögnu Róbertsdóttur og Péturs Arasonar. Það er nefnilega alltof sjaldan sem við fáum tækifæri til að sjá unga samtímalist í salarkynnum listasafna, nema ef vera skyldi Ný- listasafnsins, en það dugar engan veginn. Þótt ýmsar tilraunir ungra listamanna til að finna sér vettvang utan listasafnanna séu góðra gjalda verðar er fráleitt að slíkir sýningar- staðir komi í staðinn fyrir söfnin. Það er heldur ekkert eðlilegt að tregða ráði almennt afstöðu safn- stjóra gagnvart samtímahræringum í myndlist, ekki frekar en að eðlilegt geti talist að ráðsettari listamenn auðsýni nýrri Iist óvild. Sú tíska sem eitt sinn ríkti í listheiminum og gekk út á það að treysta kynslóðabilið og breikka gjána milli ungra lista- manna og eldri er hvarvetna liðin undir lok úti í hinum stóra heimi. Segja má að Listasafn Kópavogs hafi að undanförnu lagt sitt af mörk- um til að jarða þennan yndislausa ágreining sem enn hamlar fram- gangi íslenskrar myndlistar, hér heima sem á erlendum vettvangi. Ekkert er eins hvimleitt og skipting listarinnar í viðvarandi kynslóðabil þar sem ungum listamönnum er haldið utandyra þar til þeir era orðnir miðaldra og gott betur. Hve oft hefur maður ekki horft upp á ís- lenska listamenn, vel fullorðna og vana hlutverki utangarðsmannsins, rekast á erlenda kollega sína og samherja löngu komna í prófessors- stöður eða gott betur. Það er rauna- legt að horfa upp á slíka misskipt- ingu. Það dugar skammt einni þjóð að fóstra fjölda frambærilegra lista- manna ef listunnendur halda þeim ljóta vana að mæta þeim með fýlu og forpokun. Raunar þarf töluvert húmorleysi til að horfa framhjá ágæti slíkra verka sem nú prýða Listasafn Kópa- vogs. Braggsamstæða Ásmundar Ásmundssonar er vissulega hæðnis- leg en hún er jafnframt listileg um leið og hún vekur okkur til umhugs- unar um hve áfengi - eða öllu heldur óvenjuásækin tilhugsun okkar um það - er ríkur þáttur í íslenskri menningu, umræðu og sálarlífi. Segja má að fyllirí eða ímyndunar- fyllirí sé í einni eða annarri mynd óaðskiljanlegur hluti af andlegri til- vera okkar og sköpunarþrá. En reyndar fjallar Braggsam- stæðan einnig um yl líkt og hin skip- an Ásmundar - Sumar er tími, vetur er rými - sem hann sýndi í Hús- tökuhúsinu gula á Jónsmessu í sum- ar. Þar skiptast á snjór í sjónvarpi og eldtungur, hrímuð element úr kæliskáp, hrosshúð á gólfi og mál- verk af Krumma eftir Eggert heit- inn Guðmundsson í panelþiljuðum klefa. Á ganginum, eða í anddyrinu and- spænis austursal Gerðarsafns hafa stöllurnar fjórar í Gjörningaklúbbn- um - Eirún Sigurðardóttir, Dóra ís- leifsdóttir, Jóní Jónsdóttir og Sig- rún Hrólfsdóttir - komið fyrir fimm stjörnu gæludýrahóteli með öllum tilheyrandi þægindum sem þær kalla Hvítt, svart, grátt. Hótelið lofar skepnunum tveim máltíðum á dag og nægu úrvali af leiktækjum, væntanlega til að halda þeim í þjálfun í lúxusbúrinu. Sýningargestir geta falast eftir leiktækjunum og hótelbúum meðan á sýningunni stendur. Það hefur alltaf verið ákveðinn broddur í ástarjátningum Gjörn- ingaklúbbsins sem kemur heim og saman við loforðagjálfur auglýsinga- iðnaðarins. Efndirnar jafnast aldrei fyllilega á við tilboðin enda væri þá lítið svigrúm til nauðsynlegrar Bókmenntavaka í Eyjum BÓKMENNTAVAKA Bókasafns Vestmannaeyja og Bókabúðarinnar verður haldin í AKÓGES annað kvöld, fimmtudagskvöld, kl. 20.30. Eftirtaldir höfundar lesa úr verk- um sínum: Auður Jónsdóttir les úr bók sinni „Annað líf‘, Björn Th. Björnsson les úr bók sinni „Bylt- ingarbörn" og Þórunn Valdimars- dóttir og Sigrún Jónsdóttir lesa úr bókinni „Engin venjuleg kona: lit- ríkt líf Sigrúnar Jónsdóttur kirkju- slistakonu". Einnig verður upplest- ur á ljóðum á vegum Leikfélags Vestmannaeyja. Michelle Gaskell og Védís Guð- mundsdóttir sjá um tónlistarflutn- ing. Léttar veitingar standa gestum til boða.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.