Morgunblaðið - 09.12.2000, Qupperneq 8

8 LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Yfiid nósj ad gera.
Ég skal sko kæra þig, þú ert alltaf að blaðra frá.
Segja for-
sendur
samninga
brostnar
STJÓRN Verkalýðsfélags Akraness
ályktaði á fundi á fimmtudag að
segja beri upp þegar í febrúar launa-
Iið kjarasamninga þeirra sem undir-
ritaðir voru sl. vor:
„Stjómin telur að forsendur þær
sem voru grandvöllur samningsins,
þ.e. minnkandi verðbólga, séu
brostnar og að þeim sökum hafí fyr-
irheit um aukinn kaupmátt ekki
gengið eftir.
I ljósi þessarar þróunar leggur
stjórnin til að þegar í stað verði haf-
inn undirbúningur að kröfugerð
vegna endumýjunar launaliðar
samninganna."
-----<>-*-*--
Viðurkenna
fjögur
innbrot
TVEIR menn, sem lögreglan í
Reykjavík handtók sl. miðvikudag,
hafa viðurkennt að hafa brotist tvisv-
ar sinnum inn á tveimur stöðum og
gert tilraun til innbrots á þeim
þriðja. Um var að ræða skyndabita-
staði á Seltjamamesi og í austur-
borginni. Mennimir stálu óvemleg-
um fjárapphæðum, sem þeir notuðu
til kaupa á fíkniefnum.
Bætur vegna
framgöngu
fasteignasala
HÆSTIRÉTTUR hefur í tveimur
málum dæmt fasteignasala til að
greiða íbúðarkaupendum bætur
fyrir að hafa vanvirt skyldur sínar
samkvæmt ákvæðum laga um fast-
eignasölu.
I öðra málinu krafði maður fast-
eignasala um skaðabætur fyrir
tjón, sem hann varð fyrir með því
að geta ekki fengið þinglýsta eign-
arheimild fyrir fasteign, þótt hann
hafi staðið skil á kaupverði hennar
til seljanda. Hann sagði að vegna
starfshátta fasteignasalans hafi
hann ekki vitað annað við gerð
kaupsamnings en að seljandinn
hefði fullkomna eignarheimild að
fasteigninni og gæti afsalað henni.
Síðar hafi annað komið í ljós.
Full ástæða til
aðvörunar
Hæstiréttur sagði að ráða mætti
af framburði fasteignasalans að
honum hafi verið kunnugt um að
seljandinn hefði ekki eignarheimild
að fasteigninni og því hafi verið full
ástæða til að vara kaupandann sér-
staklega við áhættu af viðskiptun-
um. Fasteignasalinn var dæmdur
til að greiða kaupandanum tæpar
2,6 milljónir, með dráttarvöxtum
frá ársbyrjun 1988, og 350 þúsund
krónur í málskostnað fyrir Hæsta-
rétti.
í hinu málinu var fasteignasali
dæmdur fyrir mistök starfsmanns
fasteignasölunnar sem hann er
ábyrgur fyrir. Þar snerist málið um
fólk sem gerði makaskiptasamning
við byggingafyrirtæki fyrir milli-
göngu starfsmannsins. Við kaupin
hvíldu tilteknar veðskuldir á báðum
fasteignunum, sem létta skyldi af
innan ákveðinna tímamarka. Bygg-
ingafyrirtækið, sem nú er gjald-
þrota, stóð ekki við sína skuldbind-
ingu og fór svo að fólkið neyddist til
að greiða áhvílandi skuld sjálft.
Hæstiréttur féllst á að tjón fólks-
ins yrði rakið til þess að fasteigna-
salan hefði bragðist þeirri starfs-
skyldu samkvæmt lögum að gæta
þess að réttmætir hagsmunir
beggja samningsaðila í fasteigna-
viðskiptum væra tryggðir. Réttur-
inn féllst ekki á þá mótbáru að
kaupendurnir hefðu getað dregið
úr tjóni sínu með því að vanefna
einnig samninginn af sinni hálfu.
Fasteignasalinn var dæmdur til að
greiða þeim rúma milljón, með
dráttarvöxtum frá október 1999,
auk þess að greiða hvora um sig
150 þúsund krónur í málskostnað
fyrir Hæstarétti.
Synjað um bætur vegna
meintrar ölvunar við akstur
HÆSTIRÉTTUR hefur synjað
kröfu manns, sem vildi bætur vegna
meiðsla sem hann varð fyrir þegar
hann velti bifreið. Rétturinn taldi lík-
legt að maðurinn hefði ekið ölvaður
og þar með fyrirgert rétti sínum til
bóta.
Einni og hálfri klukkustund eftir
að lögregla kom á vettvang var tekið
blóðsýni úr ökumanninum vegna
grans um ölvun. Áfengismagn í blóði
reyndist þá vera 1.26 prómill. Mað-
urinn sagðist hafa legið utan vegar
drjúga stund eftir að slysið varð og
þá neytt bæði verkjalyfja og áfengis.
Maðurinn taldi bflinn hafa oltið
vegna sprangins hjólbarða og krafði
eiganda bílsins og tryggingafélag
hans um bætur á grundvelli slysa-
tryggingar ökumanns. Tryggingafé-
lagið vísaði hins vegar til þess að það
væri laust undan ábyrgð vegna ölv-
unar mannsins og féllst Hæstiréttur
á það sjónarmið.
Rétturinn sagði manninn sjálfan
vera sönnunarbyrði fyrir því að ölv-
un hans yrði rakin til áfengisneyslu
eftir slysið, en hann hefði engum
stoðum rennt undir þá staðhæfingu
sína.
Aðventutónleikar í Hallgrímskirkju
Kyrrð og
íhugun
Hörður Áskelsson
>
MORGUN verða
aðventujólatón-
leikar Mótettukórs
Hallgrímskirkju og Schola
cantorum í Hallgríms-
kirkju og hefjast þeir
klukkan 17.00. Hörður
Áskelsson er stjórnandi
kóranna, hann var inntur
eftir efnisskrá tónleikanna.
„í þetta skipti veljum við
að sniðganga svolítið þenn-
an háværari jólasöng. Efn-
isskráin inniheldur íhug-
andi kórtónlist, að
stærstum hluta eftir tón-
skáld 20. aldar. Segja má
að stef efnisskrárinnar sé
þríþætt. I fyrsta lagi: Lof-
söngur Maríu, í öðra lagi:
íhugun aðventunar. í
þriðja lagi: Fögnuður jól-
anna.“
- Hvaða höfunda hefur þú valið?
„Fyrst ber að nefna Arvo Part
hinn eistneska sem á tvö helstu
verkin á tónleikunum. Síðan má
nefna Francis Poulenc með fjórar
jólamótettur og aldna tónskáldið
Michael Praetorius sem á ýmsar
kunnar jólaperlur, eins og Það ald-
in út er sprangið, og Psallite sem
er yfirskrift tónleikanna. Auk þess
mun kórinn flytja tvær útsetning-
ar af íslenskum þjóðlögum, Imm-
anúel oss í nátt og Hátíð fer að
höndum ein, það fyrra í búningi
þar sem kórinn syngur af munni
fram (spuni).“
-Er einhver sérstakur „gegn-
umgangandi" tónn í þessum tón-
leikum?
„Já, það er kyrrð og íhugun. Við
neitum okkur vísvitandi um að
nota hljóðfæri, þannig að það er
einungis mannsröddin sem hljóm-
ar.“
- Er starfsemi þessara tveggja
kóra umfangsmikil um þessar
mundir?
„Já, svo sannarlega. Báðir kór-
amir hafa metnaðarfulla dagskrá,
þannig er Mótettukór Hallgríms-
kirkju, sem telur um 60 söngvara,
að undirbúa framflutning á nýrri,
stórri óratoríu, Passíu eftir Hafliða
Hallgrímsson, í febrúar nk. og ferð
til Kanada er á dagskrá í júní á
næsta ári. Schola cantoram er
kammerkór tuttugu söngvara sem
flestir hafa atvinnu af tónlist.
Fram undan hjá þeim kór era
þrennir tónleikai-, í janúar, apríl og
í maí, allt á vegum Listvinafélags
Hallgrímskirkju sem á sunnudag-
inn var að helja sitt nítjánda
starfsár. Einnig er síðamefndi
kórinn að undirbúa útgáfu geisla-
disks með íslenskri kirkjutónlist."
- Hvernig er fjárhagsgrundvöll-
ur að þessu starfi öUu?
„Kóramir verða að treysta á að-
sókn til þess að geta staðið undir
rekstri sínum. Þannig era jólatón-
leikamir mjög mikilvægur hlekkur
í fjármögnun þessa starfs. Margt
hefur breyst í þessum vettvangi
síðan ég hóf störf við þetta fyrir 18
áram. Þá vora varla haldnir að-
ventutónleikar í kirkjunum en nú
er framboðið og sam-
keppnin gríðarleg. Það
að ánægjulegt hve
áhugi fólks á svona tón-
leikum er mikill."
- Eru jólatónleikar
þýðingarmikill þáttur í
tónlistíirlifi íslendinga?
„Tvímælalaust eru þeir það í
dag. Aðventan var þar til fyrir fá-
um áram frekar dauður tími í
kirkjunni. Það hefm- gjörbreyst,
ekki aðeins hvað tónleikana snertir
heldur líka hvað snertir messu-
sókn, miklu fleiri fara í kirkju á að-
ventunni núna en áður var. Ég
gæti trúað að tónleikamir eigi þar
► Hörður Áskelsson fæddist á
Akureyri 22. nóvember 1953.
Hann lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum á Akureyri
1973 og burtfararprófi frá Tón-
listarskólanum í Reykjavík 1976
í orgelleik og A-prófi í kirkju-
tónlist frá DUsseldorf 1981. Hann
hefur starfað sem organisti í
átján ár við Hallgrímskirkju, eða
frá 1982. Hann hefur einnig ver-
ið lektor við guðfræðideild HI og
kennt við Tónskólaþjóðkirkj-
unnar. Hörður er kvæntur Ingu
Rós Ingólfsdóttur sellóleikara í
Sinfóníuhljómsveit íslands. Þau
eiga þijú böm.
hlut að máli.“
-Finnst þér ekki einkennUegt
sem organista að nota ekki hljóð-
færi á þessum aðventutónleikum á
morgun?
„Nei, ekki vegna þess að inntak
tónleikanna kallar ekki á notkun
orgelsins. Þetta era einungis kór-
verk. Auk þess má geta þess að
orgelið nýtur sín svo margfaldlega
í öllu helgihaldinu um jólin, bæði
kraftur þess og glæsileiki.“
- M nefndir áðan spuna, hvað
þýðirþaðíraun?
,Á jólatónleikum fyrir ári síðan
áttum við samstarf við Sigurð
Flosason saxófónleikara sem lék af
fingram fram við undirleik kórsins
nokkur jólalög. Kórinn var dreifð-
ur um kirkjuna og hafði fijálsar
hendur um útfærslu einstakra
hendinga laganna þannig að út-
koman varð mjög áhrifamiklir
hljóðskúlptúrar. Þessu ætlum við
að halda áfram núna, þó án saxó-
fóns. Kórinn myndar hring í kring-
um áheyrendur, ég stend í miðri
kirkjunni og spila á kórinn eins og
hann væri hljóðfæri. Þetta getur
orðið mjög áhrifamikið.“
-Hefur þú séð þetta gert eða
sjálfur stjómað svona flutningi áð-
ur?
„Við höfum smám saman verið
að fá kjark til að nýta hljómrými
Hallgrímskirkju á óhefðbundinn
hátt. Fyrirmyndir era til þótt ég
hafi ekki sjálfur upplifað það hjá
öðram. Möguleikarnir
virðast vera óþrjót-
andi.“
- Er mikUl tónlistar-
flutningur fyrirhugaður
í Hallgrímskirkju nú
um hátíðarnar?
„Jú, að sjálfsögðu. Listvinafélag
Hallgrímskirkju stendur fyrir
femum tónleikum en auk þess er
fjöldi annarra aðila með jólatón-
leika. Helgihaldið um jól og áramót
býður upp á mikinn tónlistarflutn-
ing, bæði kórsöng og orgelleik. Á
gamlárskvöld fyllist kirkjan til að
hlusta á hátíðarhljóma trompeta
og orgels á ári hverju.“
Hljóðrými
kirkjunnar
nýtt á óhefð-
bundinn hátt