Morgunblaðið - 09.12.2000, Blaðsíða 46

46 LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 2000
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
ésm mm wm »a—afc
□PELe
Zafira
fyrir alla mögulega
hluti og ...
skemmtilegt fólk
Opel Zafira
hefur hlotið
hæstu
einkunn
fyrir
öryggi
7 manna
ferðabíll breytist
í rúmgóðan flutn-
ingabíl - engin fyrir
höfn - ekkert mál
Bílheimar
Sævarhöfða 2a -112 Reykjavík
sími 525 9000 - www.bilheimar.is
ABS
hemlakerfi
rafdrifnar
rúður
rafstýrðir og
upphitaðir
útispeglar
Velti- og
aðdráttarstýri
loftpúðar
Verð kr. 1.790.000,-
Framtíðarsýn
„MENNT er mátt-
ur.“ Eru þessi orð inn-
antóm klisja eða hafa
þau raunverulega
merkingu. Líklega eru
menn almennt sam-
mála um að menntun
hafi gildi og vissulega
hvetjum við börnin
okkar til náms. Ég hef
engan heyrt harma
þann túna sem fór í
nám eða sjá eftir því að
hafa tekið mennta-
gráðu. Almenna reglan
virðist vera að við verð-
um að leggja eitthvað á
okkur til þess að upp-
skera.
Sammerkt með þjóðum sem
standa fremst í heiminum nú á dög-
um er gott menntakerfi og vel
menntaðir þegnar. Þar sem þetta er
staðreynd sem fólk er sammála um,
hvað er það þá sem hindrar okkur ís-
lendinga í að hlúa almennilega að
skólunum okkar?
Einstaklingar, fyrirtæki og heilar
þjóðir sem hafa skýra framtíðarsýn
ná árangri. Líklega erum við öll sam-
mála um að viija búa við góð kjör í
framtíðinni eins og til dæmis eftir 15
eða 20 ár.Við erum líka sammála um
að góð menntun er skilyrði fyrir vel-
megun. Hlýtur það þá ekki að vera
augljóst að það borgar sig að fjár-
festa í góðu menntakerfi?
Af einhverjum ástæðum nýtur
kennarastéttin ekki sérstakrar virð-
ingar almennt hjá þjóðinni. Það er
eins og fólk hafi töluverðar ranghug-
myndir um kjör kennara og ofmeti
launin þeirra og mikli fyrir sér löng
frí. Fólk á líka erfitt með að átta sig á
því hversu krefjandi og erfitt starfið
er. Ég skora á menn að setja sig í
þeirra spor fyrir framan 28 líflega
unglinga og þurfa að bera ábyrgð á
ögun og skipulagðri hópvinnu. Starf-
ið er í raun og veru vanþakklátt þar
sem þeim er sjaldnast þakkað það
sem vel er gert en hegnt á staðnum
fyrir minnstu mistök. Vinnustaður-
inn er algjörlega mis-
kunnarlaus. Nýlega
hitti ég framhalds-
skólakennara sem
hætti störfum síðastlið-
inn vetur vegna þess að
starfið var farið að
ganga nærri heilsu
hennar. Hún var líka
hætt að segja fólki frá
því við hvað hún starf-
aði vegna þeirra niður-
lægjandi athugasemda
sem hún fékk iðulega.
Hún selur nú fæðubót-
arefni og unir sínum
hag vel. Því miður eru
dæmin um kennara
sem eru að hætta mjög mörg og
verkfallið er í raun og veru að fæla
fólk burt. Það er einnig vandamál
hvað nýliðun í stéttinni er lítil.
Líklega væri mér ekki svona mikið
niðri fyrir út af þessu verkalli nema
vegna þess að ég á einn son í Kvenna-
skólanum og annan í MR. Báðir eru
þetta frábærir skólar hvor á sinn
hátt, en hverja framtíð eiga þeir? Ég
held að margir kennarar hafi valið
starf sitt af hugsjón en hversu lengi
geta menn lifað á hugsjóninni einni?
Er það rétt að þjarma að stétt manna
í þeirri von að þeir haldi áfram að
þrauka á hugsjóninni einni saman?
Það er kaldhæðið ef það er al-
menningsálitið með verkalýðsleið-
toga í fararbroddi sem er að trufla
myndarlega kjarasamninga við
framhaldsskólakennara. Er það
skynsamlegt að svelta skólakerfið í
nafni þjóðarsáttar og láta skamm-
tímasjónarmiðin ráða ríkjum?
íslendingar eyða minna í mennt-
un, að ég tali nú ekki um rannsóknir,
en þær þjóðir sem við viljum stand-
ast jöfnuð við. Við höfum dálítið vilj-
að treysta á gamla góða viðkvæðið
„þetta reddast allt saman“. Verðum
við nú ekki að fara að vaxa úr grasi og
móta markvisst okkar eigin framtíð?
Sem skattgreiðandi og kjósandi vil
ég rnælast til þess að menntakerfinu
á íslandi verði gefið meira vægi.
Ingólfur Eyfells
Kennarar
*
Eg skora á kennara að
sýna sveigjanleika og
hugmyndaauðgi, segir
Ingólfur Eyfells, til
þess að gera samninga
mögulega sem fyrst.
Auðvitað verðum við að sýna aðhald í
ríkisfjármálum en það er arðbær
fjárfesting til lengri tíma litið að þróa
gott skólakerfi sem við getum verið
stolt af.
Sumir hafa áhyggjur af því að
unglingamir sofi frá sér ráð og rænu
eða týni sál sinni í tölvuleikjum í
þessu langa verkfalli. Vissulega er
ástandið skrýtið og um daginn varð
sonur minn andvaka í tvo klukkutíma
upp úr hádeginu. Þetta eru þó ekki
mínar mestu áhyggjur og ég held að
þeir jafni sig á missvefninu. Mínar
mestu áhyggjur eru framtíð skóla-
kerfis allra stiga á I slandi og þar með
framtíð landsins.
Hverjar eru líklegar afleiðingar
þess að láta hið opinbera skólakerfi
drabbast niður? Við gætum setið
uppi með lélega ríkisskóla fyrir al-
menning og dýra og góða einkaskóla
með hátt launuðum kennurum fyrir
þá sem hafa efni á því. Það væri kald-
hæðið ef þeir sem telja sig berjast
fyrir jafnrétti í dag væru að stuðla að
þeirri þróun. Ég held að íslenska
þjóðin sé sammála um að viðhalda
jöfnum rétti allra landsmanna til
góðrar menntunar.
Ég vil skora á almenning á íslandi
að styðja myndarlegar kjarabætur
kennara og á ríkisvaldið að leggja
fram fjármuni sem duga tii þess að
snúa við þeirri hættulegu öfugþróun
sem vofir yfir menntakerfinu. Ég
skora einnig á kennara að sýna
sveigjanleika og hugmyndaauðgi til
þess að gera samninga mögulega
sem fyrst.
Höfundur er verkfræðingur.
„Flugleiðir og þjóðin“
UNGUR maður
fylgdist ég af miklum
áhuga með uppbygg-
ingu Flugfélags Islands
og Loftleiða. Þá voru
hetjur okkar strákanna
Öm Johnson, Alfreð El-
íasson, Kristinn Olsen,
Jóhannes Snorrason og
fleiri og fleiri. - Síðar
kynntist ég flestum
þessara manna og vegna
starfs míns blaðafulltrú-
um félaganna, einkum
þeim Sigurði Magnús-
syni og Sveini Sæ-
mundssyni. - Síðar urðu
Flugleiðir tíl. - Og alltaf
var ég stoltur af þessum fyrirtækjum
og hinum mikilvæga þætti þeirra í
samgöngumálum þjóðarinnar.
Ég minnist margra atvika og
stunda, þegar ég hefi komið frá ná-
lægum og fjarlægum löndum og stig-
ið um borð í íslenska flugvél í erlendri
flughöfn á leiðinni heim. Vonandi er
sú tilfinning ekki sprottin af þjóð-
rembu, en mér hefur alltaf fundist ég
kominn í öruggari hendur, hreinni og
betri flugvélar, fengið betri þjónustu
og betri mat. Satt að segja hefi ég ver-
ið býsna montinn fyrir hönd litlu þjóð-
arinnar minnar að eiga svona gott
flugfélag. Ekki síður þegar erlendir
menn hafa frægt félagið í mín eyru.
Ég hefi einnig talið það mikiis virði,
að hafa öruggar og traustar flugsam-
göngur allt árið til fjölmargra borga
úti í hinum stóra heimi. Þessar sam-
göngur eiga áreiðanlega einn stærsta
og mikilvægasta þáttinn í þeirri öru
samskiptaþróun, sem orðið hefur á
sviði viðskipta, menntunar og ferða
aOs almennings um víðáttur jarðar.
Þær hafa aukið okkur víðsýni og
skilning og gert okkur að meiri
heimsborgurum.
Af þessum ástæðum, og fleirum,
undrast ég stundum þá
hörðu, og oft ósann-
gjömu gagnrýni, sem
beint hefur verið að
Flugleiðum á undan-
fömum áram. Vissu-
lega hefur mér stund-
um fundist dýrt að
fljúga með Flugleiðum
og óskað eftir meiri
samkeppni. En sú
gagnrýni er ekki réttlát
þegar dæmi era tekin
um lág fargjöld flugfé-
laga, sem aðeins bjóða
fargjöld nokkra sumar-
mánuði, en hafa svo ná-
kvæmlega engar skyld-
ur við farþega og þjóð meirihluta
ársins. Fargjalda þehra fæ ég ekki
notið þegar haustar að og kæmist
ekki spönn frá rassi stóran hluta árs-
ins, ef ég ætti eingöngu að treysta á
áætlanir þeirra.
Okkur hlýtur öllum að vera mikill
akkur í því, að eiga flugfélag, sem
sinnir þörfum okkar allt árið, félag,
sem notar nýlegar og góðar flugvélar
og er með vandaða viðhaldsþjónustu,
heldur áætlun betur en flest önnur
flugfélög, er með velþjálfað og gott
starfsfólk og telur það væntanlega
meginskyldu sína að þjóna íslending-
um.
Að vísu hefur mér stundum fundist,
að Flugleiðir mættu bæta nokkuð
ímynd sína gagnvart þjóðinni. Ein-
staka talsmenn félagsins virðast hafa
tileinkað sér framgöngu í anda hinna
hörðu gilda, sem era mikil mistök hjá
fyrirtæki, sem þarf á öllum tímum að
sækja stuðning til þjóðar sinnar. Þar
era hagsmunimfr gagnkvæmir. En
vonandi á það eftfr að breytast og það
myndi ekki skaða að endurvekja þann
þjóðarstuðning og athygli, sem frum-
herjamir skópu. Sömu lögmál gilda
nú og í upphafi; að lifa af í hörðum
Flugsamgöngur
Okkur hlýtur öllum að
vera mikill akkur í því,
segir Árni Gunnarsson,
að eiga flugfélag, sem
sinnir þörfum okkar allt
árið.
heimi samkeppninnar.
Ég á hlutabréf í Flugleiðum að
verðmæti nokkur hundrað krónur.
Vildi gjarnan eiga meira. Þessi orð
eru því ekki á blað sett af ástæðum,
sem rekja má til peningalegra hags-
muna. Ég tel hins vegar að það séu
hagsmunir þjóðarheildarinnar, að
Flugleiðir fái að þróast og dafna. - Að
félaginu steðjar margvíslegur vandi.
Samkeppni eykst. Við því er ekkert
að segja, en slík samkeppni þyrfti
helst að tryggja meiri og betri sam-
göngu á lægra verði allt árið. En því
er ekki að heilsa. Rétt eins og önnur
flugfélög stofnar stöðugt hækkandi
olíuverð rekstrinum í verulegan
vanda. Hlutabréfin hafa lækkað og
ýmsar blikur era á lofti í rekstri flug-
félaga almennt.
Og þar sem ég er ennþá stoltur af
flugfélaginu mínu og tel líf þess hluta
af lífi þjóðarinnar, viðgangi hennar og
framforum, þá er ég þess mjög hvetj-
andi að stuðlað verði að meiii gagn-
kvæmum skilningi og samstöðu Flug-
leiða og þjóðar - þjóðar og Flugleiða.
Góðar og traustar flugsamgöngur
íslendinga við umheiminn era eitt
helsta hreyfiafl allra framfara.
Höfundur er framkvæindnstjóri
Heilsustofnunar NLFÍ ( Hveragerði.
Árni Gunnarsson