Skírnir - 01.01.1865, Blaðsíða 47

f IhIih.
FIUETTIK.
47
hyggju a8 breyta um konungssetriS, en svo segja allir, aS Napóleon
keisari hafi þegar sje8, aS ef þetta yrbi gjört aS skuldbindingu
af hálfu ítala, væri ekkert betur falliS til tryggingaratriSis í samn-
ingnum fyrir j)ví, aS Eóm yrSi látin í friSi. Keisarinn tók síSar
sjálfur upp máliS, sem sagt er í Frakklandsþætti, og ljet ítali
heita því, aS sjá Rómabyskupi borgiS fyrir árásum utan aS; sjálfur
á hann aS gæta til innanlands, og til þess er honum leyft aS efna
sjer til hers, allt aS 12 þúsundum. í samningsgjörSinni tóku þátt
af Itala hálfu Nigra riddari, sendiboSi þeirra í Parísarborg og
Pepoli, er fyrr er nefndur. þessir menn eru iærisveinar Cavours
og hafa þeir gjört sjer allt far um aS sýna, aS þeir hafi haft hans
ráS og reglur fyrir augum í þessu máli. Nigra fer þeim orSum
um samningsgjörSina í tilkynningarbrjefi sínu (15. sept.) til stjórn-
arinnar: <(í samningunum viS fulltrúa keisarans var þaS tekiS skýrt
fram, aS einkamálin eigi liti til aunars eSa meira, en þess er þar
má lesa, sem sje, aS Italía skyldir sig til aS hyggja af öllum of-
ríkis tilraunum. Vjer höfum og sagt, aS þau beri á þann hátt
aS miSa viS hlutleysisregluna, aS bæSi vjer og aSrir út í frá
láti hlutlaust, en reynim meS öllu friSsamlegu móti aS koma kon-
ungsríkinu í sátt viS Rómabyskup, en undirstaSa hennar yrSi aS
vera frumliugsan Cavours um frjálsa kirkju í frjálsu ríki. Á þessa
niSurstöSu komust loks enar langvinnu tilraunir, en í þeim hafa
allir þeir fengizt, er setiS hafa í ráSaneyti konungsins síSan hiS
nýja konungsríki komst á stofn. Ef litiS er á afstöSu megin-
mála í NorSurálfunni, á alþýSuhug á Frakklandi og í fleirum
kaþólskum löndum, á þann áhuga og kappsmuni, er vaknaS hafa
af rómverska málinu og á þau torræSi, er af því hafa staSiS voru
ríki, inannlauds og í þjóSskiptamálum — þá mun öllum auSsætt,
aS stjórn konungs heiSi gengiS undir mikinn ábyrgSarhluta, ef hún
hefSi synjaS samþykkis til cinkamálanna; en þaS er þó mark
þeirra og miS, aS gjöra enda á hersetu Frakka í Rómaborg, og
þau heimta þaS aS eins af oss, aS vjer sleppim öllum ofríkis-
ráSum, er þegar eru fyrir löngu upp gefin á þingi voru.” í
veizlu, er Pepoli greifa varhaldin í Mílansborg, kvaS hann samn-
inginn vera mestu velgjörS viS Italíu af hálfu Frakkakeisara, en
sýna sigurvinningu frelsis og framfara, enda myndi þjóSin komast