Skírnir - 01.01.1865, Blaðsíða 101
Rifssland.
FRJETTIR.
101
og hefir JegiS mesta menntan, verSur boluS frá öllum rá8um um
aSalmál ríkisins. |>aS er nokkuS til í |iví, er Orloff greifi mælti
á fundinum: færi svo fram lengi sem þegar væri byrjaS á Eúss-
landi, yrSi keisarinn til lykta aS stýra ríkinu einn saman meS
aSstoS byssustingja í þúsund jiúsunda tali. Keisarinn yrSi me8
Jpví móti eigi aS eins hiS helzta — heldur og hiS eina göfug-
menni á öllu Eússlandi. Keisarinn kvazt eigi geta tekiS ávarpiS
til greina, og stjórnin færSi rök fram fyrir a<3 ályktir fundarins
hefbi verib ólögmætar, sökum þess a3 ýmsa hefSi vantaS, eSa
þeim hefSi veriS bægt frá, er heffei átt rjett á a8 veita tillögur
til þess máls. Sum blöS Eússa fóru þó jpeim orSum um ávarpiS,
ab þaS leyndi sjer ekki, hvaS stjórninni helzt gekk til a<3 synja
vibtöku, og forboSa fleiri fundarhöld aS svo komnu. þau kváöu
jpab bæSi hættu rá8 og ótímabært eptir allri tilhögun á Eúss-
landi, ab setja löggjafarjping eptir J)ingháttum vesturfjóSanna í
NorSurálfunni, og brjála atgjörSum stjórnarinnar me8 ákafa flokk-
anna og sleitumálum.
Frá Kákasus hafa Eússar fært sig suSur og austur og eru
Kirgisalöndin, Turkestan og a8 nokkru leyti Khiwa og Bochara á
jpeirra valdi. I haust rjeöust jpeir inn í Khokand, land er svo
heitir, en höfðu áöur náÖ nokkrum kastölum á iandamærunum
(1848 og 53). Khokandsbúar fóru til móts viö jpá meö allmikinn
her og bjuggust lielzt til varnar í kastalaborg Jieirri er Tchemkent
heitir. Kússar unnu borgina eptir fárra daga umsátur og hand-
tóku allt setuliÖiÖ, og viö JtaÖ urÖu landsbúar aÖ ganga á
hönd, sem fleiri af grönnum Jæirra. j>etta land liggur í landsuöur
frá Aralsjó, en bæÖi hjer og í Kaspiska hafinu sveima flotar Kússa,
herskip og farmskip, en í ráÖi haft aÖ leggja járnbraut frá Moskau
til Orenborg og svo áfram austureptir, sem Jþeir Jpoka sjer fram og
færi er til. Englendingum jpykir svo, sem ferÖinni sje heitiÖ aÖ
löndum Jpeirra J>ar eystra (Indlandi), en sá er J>ó spölurinn ófar-
inn, aÖ margt má við bera, áÖur en Bretar J>urfa aö ugga sjer
hættu af framsókn Kússa. Oss Jpykir líklegt, að vestur- og suður-
jpjóðir NorÖurálfunnar komist J>aÖ fyrr en Eússar á fastar stöövar
í suðurhluta Asíu, ef farsund fæst milli Miðjarðarhafs og Hafsins
Kauða, aö J>eim verði hægt að vísa J>eim norður aptur, ef J>eir