Skírnir - 01.01.1871, Blaðsíða 152
152
Austurríki.
Á fyrri timum var eigi sjaldan talaS um grályndi stjórnar-
innar í Vínarborg — en „batnandi er manni bezt aS lifa“, og
nú hafa þeir mátt fyrirverSa sig, er ætluSu, aS Beust og ráS-
herrar Jósefs keisara biSu hefndarfæris viS Prússa. I byrjun
stríSsins reyndi Beust aS vísu aS koma hinum stórveldunum á
sitt mál, aS eigi skyldi leyft aS hagga um landamerki neinna
ríkja, hvernig sem færi, eSa brjála jafnvæginu í NorSurálfunni; en
'aS fcessu vildu Englendingar ekki ganga — og því varS þaS svo
meinlaust, sem vera mátti, er öllum kom saman um, og þaS var:
aS hverir skyldu láta hina vita, ef þeir vildu ráSast til og freista
aS skakka leikinn (!?). J>etta hlaut Beust aS láta sjer nægja
enda hefir bæSi hann og Andrassy greifi (stjórnarforseti Ung-
verja) látiS sjer fara svo orS um stjórnarstefnu sína, aS allt hafi
miSaS til aS takraarka stríSiS1 og balda ríkjunum (hjer megin og
hinu megin Leitha) utan viS styrjöldina. í byijun hennar var
tekiS til liSsafnaSar — kvaddar 30,000 manna til vopna, skot-
hernum til viSauka og riddaraliSinu —, en er J>jóSverjar tóku
aS vinna hvern sigurinn á fætur öSrum, var jþví aS mestu leyti
á dreif drepiS, og á síSan kváSu Jeir Beust tilganginn aS eins
hafa veriS aS láta Austurríki vera viS öllu búiS, ef Rússland
tæki aS lata á sjer bæra. þegar Beust sá, hvernig fara mundi
og til hvers draga mundi á þýzkalandi, gerSi hann sjer far um
aS tala sem vingjarnlegast um J>á ráSabreytni, er hjer fór aS, og
kvaS Austurríki þaS á mestu standa aS halda sátt og vináttu viS
hiS nýja þýzka ríki. í desembermánuSi fóru brjef milli þeirra
Bismarcks (en stíluS til sendiboSanna) og voru meS mesta alúSar-
móti. Bismarck kvaS eigi hjá verSa komist, aS brjála Pragar-
sáttmálanum — eSa greinum hans um sambandsmál á þýzka-
landi —, en slíkt væri öllum fyrir beztu, og kvaS sjer mjög
kært, ef stjórn Austurríkis og Ungverjalands liti sömu augum á
máliS. Beust svaraSi bæSi gegnt og greiSlega; kvaSst skilja, aS
‘) J>etta liefði þó orðið síðar cn svo, ef sttírveldin hefðu fallizt á uppá-
stungu Beusts, en sigurvegarinn, hefði eigi viljað að sliku fara.