Skírnir - 01.01.1871, Page 174

174
svíKióð OG NOliEGUR.
mæra, og þaðan taka Svlar við, og á hún að ná að Sundsvall við
Helsingjabotn.
pann 18. janúar helgaði konugur þingSvía, og mirmtiss áhyggju-
samlegast á herskipunarmálið, er mest bar síðar á í umræðunum og
varð þingmönnum að mestu ágreiningsefni. Menn höfðu átt málfundi
víða um landið að ræða um þetta mál, og kom sami ágreingur þar
fram og á þinginu, að menn vildu að vísu vera sem bezt við búnir,
ef í nauðir ræki og ófrið bæri að höndum, en börðu hins vegar aug-
um í kostnaðinn og þær áþyngðir, er af því hlytu að rísa fyrir fólkið,
ef því yrði haldið til vopnaburðar á prússneska vísu. Stjórnin fór
reyndar fram á almenna þjónustuskyldu (í her), en hjelt ýmsu af enni
eldri skipan, er þótti fallið til Ijettis. Svo er talið, að kostnaðurinn
til hersins hlyti að vera 5 milljónum (sænskra dala) meiri á hverju
ári, en nú var til ætlazt, ef Svíar hefðu sniðið lög sín eptir herlögum
Dana. Á þinginu þótti bæði of og van, og þó formenn þingdeildanna
tækju greitt og líklega á þessu máli í ræðum sínum til konungsins,
varð þó annað hljóð í mörgum í enni fyrstu umræðu fjárhagslaganna
og í nefndinni. þingmenn úr báðum deildum áttu og með sjer auka-
fundi, og á einum þeirra sagði Hazelius hershöfðingi, að her Svía
væri í rauninni enginn her, og hin nýja skipun mundi til engrar
hlítar um bæta. Oss þykir hjer nóg að geta þess, að lögunum var
breytt í nefndinni, og gengið að þeim svo sköpuðum í hinni efri
deild, en hrundið síðan í neðri deildinni með 106 atkvæðum gegn 97
(er vildu láta þau fara aptur til nefndarinnar). Konunginum þykir
þó málið svo brýnt, að hann kvaðst (í þinglokaræðunni) verða að kveðja
þingmenn aptur saman til aukasetu, að það yrði skaplega leiðt til
lykta. Til landvarna (kastalagyrðinga og vopna) var annars kvaðt
ærinna fjárframlaga — 18,466,000 s. d. — og var það fleet veitt
með litlum eða engum úrdrætti (t. d. hátt á fjórðu milljón til að bæta
gyrðingarnar og vígin við Karlskrónu, hálfa aðra milljón til annars
kastala, og svo frv.), og minntist konungur á það með þökkum í þing-
slitaræðunni. Eptir íjárkagsáætluninni verða átgjöldin þetta ár nokkuð
yíir 50‘Ai mill. s. d., en tekjurnar allt að 46 mill.1 Samþykkt var
að auka enn toll á tóbaki og brennivínsskatt, og lagðir á tóbaks-
‘) 1849 voru tekjur Svía 23 og útgjöldin að eins 20 milljönir s. d.