Skírnir - 01.01.1871, Blaðsíða 179

BANDARÍKIN.
179
tveggju kom loks saman um, að rjett væri að krefjast bóta af hverju
ríki, sem væri utan við styijöld, ef þar yrðu gerðar út herskútur til
að sitja fyrir kaupförum og öðrum skipum annara hvorra þeirra, er
við ættust. Nú skal flmm manna nefnd rannsaka kröfur Vesturheims-
manna, og önnur nefnd gagnsakir Englendinga, og skal málið síðan
lagt í gerð og hún koma undir óvilhöll ríki, ef eigi gengur saman ella.
í fyrra var manntal haft í Bandaríkjunum og varð fólksfjöldinn
þá 38,535,153. Eptir því hefir hann aukizt um meir en sjö millíónir
á tíu árunum síðustu, eður meir en tvöfalt við það, sem vandi er til
í vorri álfu. Hjer eru eigi Indíamenn með taldir, en menn ætla tölu þeirra
milli 300 og 400þúsunda. — Menn telja, að frá 1820 til 1870 hafi
komið nær því 7Vs mill. manna frá vorri álfu til Bandaríbjanna. —
í Kalíforníu og enum vestlægu ríkjum eru allmargir Kínverjar,
eða, að því talið er, hjerumbil 150 þúsundir. þegar rædd voru í
fyrra nýmæli um fæðingjarjett eða fullan þegnrjett, urðu þeir undan
skildir þeim rjettindum og sömuleidis Indíamenn. Við ena síðar
nefndu verður stundum örðugt að ná samsmálum, þegar lönd þeirra
verða numin, þó þeir sjái, að hjer verði sá enn lægri að lúta. í
fyrra tóku höfðingjar ýmsra kynflokka boðan Orants og komu á fund
hans til samninga — en þeir höfðu þá orðið mjög æfir við, er stjórnin
í Washington hafði látið reisa kastalavígi á því landi, er Indíamenn
kölluðust einir eiga rjett á eptir gerðum samningum. Auðvitað er,
að ((mosleitu” (eða ((hinir rauðu”) mennirnir höfðu rjett að mæla, þó
hinum þætti þetta nauðsynlegt til að vernda þær frumbyggðir, er að
færðust, enda vildu þeir nú ekki gangast upp við nein heit eða fríð-
indi. Höfðingjar þeirra taka sjer jafnan ægileg nöfn, einkum eptir
nattúrukröptum eða loptundrum, og sá, er hjer var helzt fyrir hinum,
hjet ((Skýið rauða”. Hann var afarbystur í orðum við Fish ráðherra
(utanríkismálanna), og sagði, að það mundi þó illa gefast að lyktum,
ef ((hinn hvíti faðir” (ríkisforsetinn) beitti framvegis slíkum ójöfnuði
gegn löndum sínum. Hann fór jreiður burt af fundinum með þeim,
er honum fylgdu og harðastir voru í horn að taka. Eptir það varð
stjórnin að taka til harðari bragða, og senda lið til hjeraðs þess, er
Wyoming heitir, því þegar heim var komið, ljet „Skýið rauða” hríð-
anna ekki lengi bíða.
Suðuramerika.
í fyrra var myrtur af samsærismönnum Urquiza hershöfðingi, er
um nokkurn tíma (1853—59) var alræðisstjóri ((Argentínska sam-
bandsins”, og síðar æðsti foringi fyrir liði þeirra bandaríkja. Hann
sat inni í sal einum í höll sinni (í San José í Entrerios-fylki), er
morðingjarnir rjeðust þar upp um kvöldtíma og unnu á honum með
pistóluskotum. Dætur hans voru í öðru herbergi, og hljópu inn til
hans, er þær heyrðu skotin. Önnur þeirra þreif marghleyping hlaðinn
og banaði einum morðingjanna en særði annan. Við það fóru hinir
á burt, og hafa eigi aðrar sagnir komið af samsærinu, en að fyrir því
hafi verið annar hershöfðingi, er Lopez Jordan heitir, og var tengda-