Skírnir - 01.01.1883, Síða 142
144
NOREGUR.
hægrimenn komust úr 40 niður í 31. Af vinstrimönnum voru
70 frá sveitakjörþingum, en 13 frá bæjum. Af hægrimönnum
voru 25 frá bæjunum en 6 frá sveitum. Kristjaniu er eins
farið og Kaupmannahöfn, að hún hefir til þessa tekið sig út
úr röð höfuðborga, og kosið hægri menn til þinga. Björgvín
hefir líka gert að hennar dæmi þangað til í fyrra, er hún varð,
sem kallað var, „á valdi vinstri manna“.
Hjer verðum vjer að fara sem styttst yfir þingsöguna. A
þing var gengið 1. febrúar, en áður var haldin aukaþingseta frá
17. jan. til 31., og þar setið yfir verzlunarsamningi við Frakka
(og Spánverja?). Eptir áætluninni skyldu tekjur og útgjöld nema
41,440,000 króna. Undir nýmæli stjórnarinnar var sem stirð-
legast tekið, og meðal annars sem þingmenn gerðu apturreka
var endurtekin uppástunga hennar um hækkun á hirðeyri
krónprinsins. það þótti og bregða frá þegnlegum þýðleik, er
bænarbrjefið um lengingu þingsetunnar hafði að eins orðin:
„Til Konungsins“ í stað ens venjulega ávarps „allramildasti
konungur!“ þingið er vant að senda menn eptir þinglok til
að kveðja konung, en í þetta skipti var samþykkt, að út af
skyldi bregða þeim vanda. þingslitaræða konungs var líka
svo óþýð og þunglega orðuð vinstrimönnum á hendur, að
margir sögðu hann hefði mælt á líkan hátt til fulltrúa Noregs-
manna, og skólakennurum verður títt, þegar þeir vanda um við
óþjála sveina, það hefði fengið sjer, sagði hann, mikillar áhyggju,
er hann sá, að stórþingið þóttist eiga rjett á að breyta grundvallar-
lögunum án konungssamþykkis. Hann kvazt ætla að gera sitt
fremsta til, að verja rikislögin, og með þeim frið og velfarnan
þjóðarinnar, „Jeg vil vona og treysta, að hin hörmulega
sundrung og miklu æsingar hverfi úr þegnlífinu, sem þvi miður
hafa fest þar rætur, en þar komist smám saman inn i staðinn
óhlutdræg og róleg álit á málunum eins og þau eru vaxin, og
á kröfum þegnfjelagsins, að hver skynberandi og þjóðrækinn
maður muni styðja kappsmuni mína að ná því takmarki. Gefi
það guð, að komist verði hjá þeim ófarnaði, sem af hverri
þeirri tilraun mundi leiða, er miðaði til að losa grundvöllinn
undir þeirri þegnskipun, sem norska þjóðin hefir búið að í