Skírnir - 01.01.1908, Page 53

53
Prédikarinn og bidsýni lians.
hefir verið, að þetta væri að eins »efasemi sameinuð hin-
um mesta, guðsótta«.
Háskólakennari einn á Þýzkalandi, I). C. Sigfried,
sem ritað hefir allnákvæmlega um rit þetta, fullyrðir, að
óhugsandi sé að nokkur rithöfundur riti svo. Mótsagn-
irnar séu þann veg til orðnar, að smátt og smátt hafi
verið bætt inn í hið upprunalega rit, aðallega af þeirri
ástæðu, að ritið hafi þótt fara með óhæfilega lifsskoðun —
óhæfilegt bölsýni.
A því er enginn efi, að bætt hefir verið inn i sum
rit gamla testamentisins. Svo er t. d. sumstaðar í Jesaja.
Þar er hin upprunalega ljósa hugsun trufluð með alger-
lega röngum innskotum.
Sigfried álítur, að skoðun höfundarins koini bezt fram
í 3 fyrstu kapítulunum, af því að þar1 hafi íninstu vei’ið
bætt inn í, enda er samfeldri hugsun haldið þar bezt. Því
lengra sem fram í ritið dragi, þvi örðugra verði að
finna nokkura samanhangandi hugsun, og því meiri verði
mótsagnirnar.
Hvort sem prófessor Siegfried hefir rétt fyrir sér eða
eigi, þá kemur öllum saman um, að það, sem hann
telur hið upphafiega í'it, sé meginkjarni ritsins, eins og
það nú er. Og nú skal eg reyna að gera grein fyrir
aðalhugsunum þessa meginkjarna.
Höf. heldur því þá frarn, að alt í heiminum sé aumasti
hégómi og spyr sjálfan sig á þessa leið: »Hvaða ávinn-
ing hefir maðurinn af öllu striti sínu, er hann streitist við
undir sólinni?« Er nokkuð það í heiminum, sem veiti
honum fullnægju? Er nokkuð til, sem sætti manninn við
lífið ?
Hann virðir fyrir sér atburði lífsins og þeir koma
honurn svo fyrir sjónir, að alt sé háð ói’júfanlegu lögmáli,
sömu viðburðirnir komi æ af nýju, alt sé stöðug hring-
ferð, og því sé ekkert nýtt undir sólunni. Og þegar
xnannsandinn reyni að komast að einhverri skynsamlegri
niðurröðun í þessari hringferð viðburðanna, þá mishepnist
það með öllu. Hann hafi reynt að afia sér speki og þekk-