Skírnir - 01.01.1908, Blaðsíða 48
48
Prédikarinn og bölsýni hans.
sum eldri orðin hafa fengið breytta merkingu, heldur er
og orðmyndun og setningaskipun að miklu leyti önnur.
Og þessi ritháttur Prédikarans er i nánu samræmi við þau
rit gamla testamentisins, setn síðast eru rituð (um og eftir
200 f. Kr.) og önnur gyðingleg rit síðustu aldanna fyrir
Krists burð. Sumstaðar koma fyrir aramísk orð, en svo
var sú tunga nefnd, sem töluð var á Grvðingalandi á
Krists dögum. Þetta sýnir ljóslega, að Salómó g et u r
ekki verið höfundur ritsins.
Ekki er auðvelt að gera þeim mönnum þetta skiljan-
legt, sem lesa ekki ritið á frummálinu. En eitt
dæmi skal eg þó benda á til skýringar. I hebresku eru
tvær tnyndir á fornafni fyrstu persónu í eintölu, önnur
•eldri, hin yngri, líkt og ek og eg (eða ég) í íslenzku.
Eldri myndin er anókí, en hin yngri aní. I gullaldarmáli
Hebrea er myndin anókí (— ek) nær því eingöngu notuð,
en í nýhebreskunni, sem rituð var síðustu aldirnar fyrir
Krists burð, er hin myndin (aní = eg) vanalegust. Nú
er það harla einkennilegt, að i Prédikaranum er eldri
myndin (anókí) aldrei höfð, en yngri myndin (aní) 29 sinn-
um. Mörg slík dæmi mætti nefna. Að eigna Salómó
Prédikai’ann, væri -því í raun og veru jafn-fráleitt og
eigna Snorra Sturlusyni einhverja af sögum Gests Páls-
sonar, þar sem hver lína ber vitni um mál 19. aldarinnar,
og fornmyndir íslenzku orðanna (t. d. ek) koma aldrei
fyrir.
Sumir fræðimenn halda því og fram, að grískra áhrifa
kenni í máli Prédikarans; og ekki fæ eg betur séð en að
þeir hafi mikið til síns máls. Og sú ætlun þeii’ra styrk-
ist við það, að sumar þær skoðanii’, sem koma fram í
ritinu, virðast beinlínis runnar frá grísku heimspekinni.
En fyrir slíkum áhrifum urðu Hebrear ekki fyr en eftir
-daga Alexanders mikla (f 323 f. Kr.). Er þvi auðsætt, að
það rit, sem slík roerki ber, getur ekki verið eftir Salómó.
Jafn-fráleitt er að halda slíku fram og að eigna Snorra
Sturlusyni eitthvert íslenzkt rit síðari tíma, þar sem dönsku-
slettur væru innan um, og t. d. haldið fram kenningum