Skírnir - 01.01.1908, Page 39

Sjálfstæöisbarátta Noregs árið 1905.
39
Norðmenn um það!). Þar sem nú Svíar hafa með sænskri
ráðsályktun eingöngu breytt meðferð utanríkismála, þá
geta Svíar að sjálfsögðu ekki komið með neina mótbáru,
sem á ríkislögum er reist, gegn því að hitt sjálfstæða
landið í sambandinu ráði til lykta í konsúlamálinu (sem
-er langt um takmarkaðra eðlis) með ráðsályktun, sem
eingöngu er gerð af stjórnarvöldum þess«. Enn fremur
heldur nefndin því fram, að álitsskjal hennar hafi, svo
sem kunnugt sé, fengið samhljóða fvlgi um land alt . . .
og að þetta fylgi sé órækur vottur þess, að krafan um
það, að konsúlamálinu verði ráðið til lykta tafarlaust
með ráðsályktun norskra stjórnarvalda, sé mál, sem þjóð-
in öll sæki fastara en alt annað, og að frá þeirri kröfu
muni norsk þjóð ekki hvert'a.
Eins og menn sjá, kveikir hugsjónin: »Sjalfr leið
sjalfan þik« í hugum manna og safnar þjóðinni saman!
Þ. 18. maí voru konsúlalögin samþykt í óðalsþinginu
með öllum atkvæðuin í einu hljóði. l’rófessor Hagerup
kom með fresturiartillögu, sem var feld. Og í umræðun-
um um hana komst Miehelsen stjórnarformaður svo að
orði: »Vér viljum ekkert missætti við sambandsland vort;
vér æskjúm friðar og góðs samkomulags við hitt landið.
Það, sem vér erum nú að gera, er ekki annað en þetta:
vér förum þráðbeina leið stjórnarskrár vorrar; og verði
úr því missætti, þá verðum vér að taka afleiðingunutn af
því. Vér högum oss ekki svo sem vér hefðum enga ábyrgð,
né í blindni. Vér högum oss þannig af því að vér tel-
jum það skyldu vora við ættjörðina*.
— Með þessu hefir í stuttu máli verið skýrt frá helztu
grundvallar-hugsunum «æfintýrsins«. Sennilega er mönn-
um svo kunnugt um það, er síðar gerðist, — alt frá því
er Oskar konungur synjaði konsúlalögunum staðfestingar
og viðburðinum 7. júlí til hins mikla glæsilega dags, er
Hákon konungur og Michelsen stjórnarformaður mættust
í Kristjaníufirði — að ekki þurfi frá því að skýra sérstak-
lega. Mér virðist svo sem það, er eg hefi bent á, sé rtægi-
legt til þess að sýna aðdragandann að hinni mikilfengu