Skírnir - 01.01.1908, Page 61

61
Prédikarinn og bölsýni haus
urinn á lífsskoðun Prédikarans og kenning Krists er eins
mikill og rnunurinn á skammdegisrökkri vetrarins og lang-
degissólskini sumarsins. Kristur reisir alla kenning sina
á eilífðinni. Fyrir ljósið af hæðum fellur ný birta yfir
hina jarðnesku tilveru. Hann bendir á, hve tnikils til of
skammur jarðneskur mælikvarði sé til þess, að leggja á
lífið og tilveruna. Réttlæti guðs birtist fyrst til fulls í
eilífðinni. Og sá lærisveinn hans, er yfiðgefið hafði rétt-
trúnað Faríseanna, til þess að veita kenning hans móttöku,
segir, að þrengingar þessa lít's séu léttvægar í samanburði
við þá dýrð, er við oss muni opinber verða í eilífðinni.
Þessa þekking vantaði Prédikarann.
En þótt þessi geysimunur sé á lífsskoðun Prédikarans
og kenning Krists, þá er fjarlægðin milli þeirra ekki
eins mikil og hún í fljótu bragði sýnist. Allir kannast
við þessi orð í fjallræðunni: »Sælir eru andlega fátækir«
og »sælir eru þeir, sem hungrar og þyrstir eftir réttlæt-
inu«. Hvorttveggja á heima um höfund Prédikarans. Og
sennilegt tel eg, að hefði hann lifað samtímis Jesú og kom-
ist í kynni við hann, mundi hann hafa orðið lærisveinn
hans. Og vert er að muna það, að sú andlega stefnan,
sem vitbætinn setti, til þess að nema burt hneysklanina
og varpa rétttrúnaðarblæjunni yfir ritið, — sú stefnan
lagði til aðalóvini Jesú: Faríseana, æðstu prestana og lög-
vitringana, þá mennina, er komu Jesú í dauðann. Þeir
fundu ekki til þess, að trú þeirra væri ófullkomin, og
þoldu því engar umbætur. Þeir vildu heldur lifa í hálf-
rökkrinu sínu, og vörpuðu því frá sér langdegissólinni,
vildu ekki vermast og vaxa við geisla hennar.
Og þegar vel er að gáð, er það bölsýni ekki svo
hættulegt, senHaf því stafar, að sitja í skammdegisrökkr-
inu, ef sá hinn sami þráir að eins sól og sumar.
Hitt er lakara — og ef til vill ekki hættulaust — að
halda sjálfur og telja öðrum trú um, að skammdegisrökkr-
ið sé sólbjartur sumardagur.
Haealduk Níelsson.