Skírnir - 01.01.1908, Blaðsíða 51

PrédikaiÍQn og bölsýni hans.
51
mönnunum til þess að gleðjast og gæða sér meðan æfin
endist; annað sé ekki upp úr lífinu að hafa. Ósjálfrátt
dettur lesandanum þvi þegar í hug, að 11. v., sem svo
stingur í stúf við það, sem á undan fer og eftir kemur,
sé innskot, sem hinn upprunalegi höfundur hafi aldrei ritað.
I 3,16 og 4,1 neitar höf. því, að nokkurt siðferðislegt
réttlæti eigi sér stað í heiminum; þar sem réttlætið eigi
að vera, þar sé ranglæti; þarna streymi tár hinna undir-
okuðu, en enginn huggi þá. — En í 3,17; 5,7 og 8,11 er
það talið vafalaust, að hinn æðsti dómari vaki yfir öllum
og muni dæma alla á sínum tíma, — hann fresti að eins
dóminum um stund.
I 3,18—21 er því haldið fram, að enginn munur sé á
mönnum og skepnum. Örlög þeirra séu hin sömu: eins
og skepnan deyi, svo deyi og maðurinn, og alt hafi sama
andann, og yfirburði hafi maðurinn enga fram yfir skepn-
una. »Alt fer sömu leiðina«, segir höf., »alt er af moldu
komið og alt hverfur aftur til moldar. Hver veit, hvort
andi mannanna fer upp á við, en andi skepnunnar niður
á við til jarðar?«. — En í 12,7 segir höf.: »Moldin hverf-
ur aftur til jarðarinnar, þar sem hún áður var, og andinn
til guðs, sem gaf hann«. En óðara en hann hefir ritað
þessi trúarsterku orð, grípur gamla bölsýnið hann og hann
slengir út úr sér með jafnmikilli sannfæringu áfellisorð-
unum sínum alkunnu um lífið: »Aumasti hégómi1), segir
prédikarinn, alt er hégómi!«. Og aftur spyr lesandinn
sig, — sá er veitir því nokkura eftirtekt, sem hann les,
og ekki telur það óhæfu að hugsa um það, sem i biblí-
unni stendur: er hugsanlegt, að nokkur rithöfundur geri
sig sekan í slíkri mótsögn, og það jafn-skýr maður og höf.
þessi hlýtur að hafa verið? Hefir ekki einhverju verið
bætt hér inn i, sem ruglar hina upphaflegu skoðun höf-
undarins?
l) í biblíuþýðing vorri stendur: „M e s t i hégómi“ ; það er naum-
ast jafnsterkt og frumorðin, sbr. latnesku þýðinguna (Vulgata): vanitas
vanitatum.
4*