Skírnir - 01.01.1908, Page 90

Ritdómar.
af hendi int. Þegar Sálarrannsóknarfélagið brezka var að safna
•dulrænum sögum, lét það sér ekki nægja, til dæmis að taka, frá-
sögn sannorðs manns um það, að hann hefði dreymt fyrir daglát-
um. Sögumaður varð jafnframt að sanna draum sinn með vitnis-
burði annarra manna um það, að hann hefði sagt drauminn áður
en hann rættist. Með slíkri nákvæmni hefir verið safnað ógrynn-
um af dulrænum sögum. Og það er sú nákvæmni ein, sem þykir
geta gert sögurnar að undirstöðu nndir vísindalegar ályktanir.
Annað mál er það, að þeir menn, sem nokkuð hafa kynt sór
rannsókn dularfullra fyrirbrigða víðs vegar um veröldina, þeir
ganga að því vísu, að margar sögur Br. J. muni vera saunar. Og
sögurnar eru flestar ágætlega sagðar, og margar mjög merkilegar.
Þær virðast benda á, að mikið só af ófreskisgáfum með þessari
þjóð. Yér bendum, rétt til dæmis, á sögurnar, sem sagðar eru
eftir Ingibjörgu Jónsdóttur, húsfreyju á Hellum í Landsveit. Auk
xnerkilegs berdreymis, hefir hún stundum alvakandi sóð þau atvik,
er síðar hafa orðið, þar á meðal landskjálftann mikla 1896. Bær-
inn á Hellum hrundi 25. ág. það ár, og brekkurnar í fjallinu hröp-
uðu niður. En réttu ári áður, 25. ág. 1895, sá hún alt í einu
bæinn hruninn og brekkurnar í fjallinu víða hrapaðar niður. Jafn-
framt sá hún þá mannaferð, sem kom fram ári síðar. Þá er og
ekki síður merkileg saga Bjarna bónda Þórðarsonar frá Reykhólum,
er hann hort'ir um réttaleytið, frá miðnætti til dögunar, á höfuð-
lausan mann, sem stendur í dyrunum að svefnherbergi hans, sór
glögt, að maðurinn er í dökkleitum buxum með hvítum blettum
á hnjánum og í færeyskri peysu, hvítri með rauðum dröfnum.
Daginn eftir er ilutt á þennan bæ höfuðlaust lík í dökkum buxum,
gatslitnum á hnjánum, og færeyskri peysu, hvítri með rauðum
dröfnum. Bók Br. J. er full af svipuðum sögum, enda er mýmargt
af þeim um land alt. Þær eru sannarlega þess verðar, að eftir
þeim sé grenslast af svo mikilli nákvæmni, sem framast er unt.
E. H.
K5T Þeirra bóka annarra, sem Skírni hafa verið sendar til um-
getningar, og ekki hafa komist að í þessu hefti vegna þrengsla,
•verður getið í næsta hefti.