Skírnir - 01.01.1908, Page 94

94
Erlend tíðindi.
Þetta gerðist í höfuðborginni, Lissabon, 1. febrúar, er konungs-
fólkið ók þar um stræti heim til hallar sinnar.
Konungsvagninn var staddur á höfuðtorgi bæjarins, í mikilli
mantiþröng, er maðttr stökk fram úr fólksþvöguntti og upp á þrepið
aftan á vagninum, og hleypti af marghleypu 2 skotum í bak kon-
ungi. Hann hneig þegar út af. I sama bili heyrðist blásið í pípu,
og spratt þá annar maður svaitskeggjaður í stórri kápu fram aö kon-
ungsvagninum, brá tiddarabyssu undatt klæðum og skaut konungs-
efni í andlitiö og síðan aftur í brjóstið. Hantt bjóst til að skjóta
í þriðja sinn, en þá sló lögregluþjónn á byssuskeftið, og reið skotið
af út í loftið. Liðsforingi hjó konungsmorðingjann banahögg. Hin-
um banaði lögregluliðið. Yngri konungssonurinn fekk og skot í
handlegginn, en það sá engintt gjörla, hvaðatt kom, með því að alt
var í uppnámi. Konungsvagninn fór svo hart sem hestarnir komust,
upp að hergagnabúri skipaliðsins við efri endann á torginu. Kon-
ungur var örendur, er þar kom, og konungsefni með litlu lífsmarki,
en lézt að vörmu spori. — Þessa leið mun atburði rótt lyst. Fyrstu
frásögnum blaða skakkaði nokkuð.
Konungurirtn hót Karl (Dom Carlos) hinn I. með því nafni,
og hat'ði verið konungur 181/, ár, en varð nær hálffimtugur að aldri,
sonur Hlöðvis kottungs I. (1861 —1889) og drotningar haus Maríu
Píu Yiktorsdóttur Emanúels II. Italíukonungs. Hann var kvæntur
Amaltu prinzessu af Orleans-ætt, sonardóttur Hlöðvis Filipps Frakka-
konungs (1830—1848). Þau áttu 2 sonu barna, Hlöðvi Filipp
(Luiz Filippe), þann er hór segir frá að veginn var um leið og
faðir hans, liðugt tvítugur, og Manúel, er lífi hélt og tók konungs-
nafn eftir föður sinn, 18 vetra. Hann nefnist Manúel II.
Undirrót þessa stórfenglega illvirkis eigna flestir megnri
gremju frelsisvina í landinu út af þeirri lögleysistiltekju konungs
og yfirráðgjafa hans, Joao Franco, að stjórna því þinglaust, með al-
ræðÍ8valdi. Þing var rofið í fyrra vor, 10. maí, og ekki efnt til
nýrra kosninga. Franco hafði verið yfirráðgjafi árlangt þar á uud-
an, en engu tauti komið við þingið. Hann var utanflokkamaður,
sagður vitur maður og skörungur mikill, og kölluðu þeir konungur
þetta gert til að bjarga landinu úr s/num voða, upp úr botnlausu
spillingarfeni þeirra manna, er fyrir þjóðmálum réðu á þingi og
utan. Þeir mötuðu sinn krók á landsins fé hver í kapp við annan,
öfluðu sér fylgis með gegndarlausum fjáraustri til embætta og
bitlinga, og höfðu sökt landinu í botnlausar skuldir. Franco hafði
kipt mörgu í lag þá 9—10 mánuði, er hann réð einn öllu með