Skírnir - 01.01.1908, Page 89

Ritdómar.
89’
En að hinu leytinu leynir það sér ekki, að höf. hefir ekki að
jafnaði vald á búningnum, og einna sízt þegar hugsanirnar eru
frumlegastar. Sjaldnast ræður hatin við íslenzka kveðandi að fullu.
Stundum gefst hann alveg upp, og yrkir þá »ljóð« sín ekki að eins
í óstuðluðu, heldur og með öllu óbundnu máli. Vitaskuld er sú
»ljóðagerð« nokkuð farin að tíðkast i öðrum löndum. En mikið
má það vera, ef Islendingar sætta sig að sinni vel við þau »ljóð«.
Viðbrigðin verða nokkuð mikil frá hinni fullkomnustu og örðugustu
braglist, sem til er í heimi. Og víða mistekst höf. að fara eftir
islenzkum braglistar-reglum, þegar hann ætlar sér að gera það.
En sanngjarnt er að hafa það þá jafnframt hugfast, sem öllum er
kunnugt, að nokkuð svipað hefir sumum beztu skáldum okkar
verið farið. Bjarni Thorarensen var ekki sterkur á því svellinu.
Og Grímur Thomsen ekki heldur.
Hitt er lakara, að íslenzkunni á ljóðum H. V. er mjög áfátt.
Ekki að eins að því leyti, að lesandi rekur sig við og við á ótæk
orðatiltæki, eins og til dæmis að »r e i ð a hvílu«, »nú er þ r ð nótt«
o. s. frv. Heldur og að því leyti, að blærinn á búningnum er
að jafnaði ekki íslenzkur, þar sem ekki verður beinlínis bent á
ueinar málvillur. Ætti að sanna það, ntundi þurfa að semja um það
lengri ritgjörð en Skírnir hefir rúm til.
H. V. finst mór svo mikið skáldefni — mér finst eg sjái, að
hann eigi svo mikið af sálargöfgi og frumlegum hugsununt — að
þess væri óskandi, að honum auðnaðist að gera hugsunum sínum
góð klæði. Og þá að sjálfsögðu sérstaklega, að hann næði valdi á
slenzkri tungu.
*
* *
DULRÆNAR SMÁSÖGUR. Teknar eftir skilgóðum heimildum. Safnandi
BRYNJÚLFUR JÓNSSON frá Minnanúpi. [Kostnaðarmaður Skúli
Theroddsen 1907].
Br. J. skiftir sögum sínum í 7 flokka: berdreymi, feigðarboða,
dáinna-svipi, dulargáfur, dular tilbrigði, huldufólk og dulardyr. Þær
eru ekki gefnat út sem þjóðsögur, heldur sem sannar sögur. Ut-
gefandi kveðst hafa þekt vel meiri hluta heimildarmannanna, og
vitað, að þeint mátti trúa; en um hinar hafi hann haft orð áreið-
anlegra manna, sem kunnugir hafi verið hinum upphaflegu heim-
ildai mönnum. Og hann ætlast til þess, að með tímanum kunni að
verða dregnar vísindalegar ályktanir af þessum sögum.
Því miðttr hefir hann ekki gert hitiar ágætu sögur sínar svo-
úr garði. Til vísindalegra ályktana er meira krafist en hann hefir