Skírnir - 01.12.1908, Blaðsíða 88
376
Erlend tíðindi.
taldi sér tnargt til ágætis um góðvild og greiðvikni þeim til handa,
Hann kvaðst meðal annars hafa afst/rt því, að hin stórveldinr
aðallega Frakkar og Eússar, skærust í leik til liðs Búum í viður-
eign Breta við þá um árið, og meira að segja lagt ráðiri á, hvernig
hafa skyldi Búa undir.
Þetta hjal mæltist illa fyrir og varð úr úlfaþytur mikill bæði'
í blöðum Breta og Þjóðverja. En veizt að Búlow ríkiskanzlara
óðara en þing kom saman í Berlín og hann sakaður um vanrækslu
áríðandi embættisskyldu, er hann hafði eigi afst/rt því, að keisari
lóti þetta samtal frá sér fara til birtingar alþjóð. Lá við sjálft, að
þetta yrði kanzlara að falli, og sefuðust þingmenn þá fyrst, er
hann flutti þau orð frá keisara, að hann kannaðist við, að nauðsyn
bæri til að tala varlega jafnvel einslega og hvernig sem á stæði.
Hjal keisara hafði þau áhrif á B r e t a, að þeir sækja nú enn-
harðara róðurinn að auka herskipastól sinn. Þeim þótti sem þar
hefði legið fiskur undir steini fyrir honum, að láta þá ugga miður
að sér og fást eigi um, þótt Þjóðverjar ykju sinn herskipastól af
kappi. Það var eitt í skrafi keisara, að vel mætti svo fara, að'
hvorirtveggju gerðu samlög um hernað í Austurveg heims að hnekkja
uppgangi stórveldanna þar (í Asíu austanverðri), og kæmi þá í
góðar þarfir, að hvorirtveggju væri sem bezt vígir á sjó. En ekki
gerðu þau ummæli nema að blása að kolum um tortrygni Breta.
Bandaríkjamenn í Norður-Ameríku kusu sór n/jan
forseta 3. nóv., með því jið embættistími Th. Roosevelt var þegar
á enda runninn. Hann mundi þeir hafa viljað hafa áfram yfir sérr
ef þess hefði verið kostur. En svo var eigi. Hann þvertók fyrir
það. Euda þykir og hefir alla tíð þótt betur hl/ða, að skift sé
um forseta jafuan, er lög gera ráð fyrir, en það er á 4 ára fresti,
eða þá að minsta kosti sami forseti eigi látinn vera við völd lengur
en tvö kjörtímabil í senn. En Roosevelt tók við að McKinley
látnum árið 1901.
En svo hefir Roosevelt kyut sig vel, að stórmikill meiri hluti
varð með matini þeim, er hann lagði með. En það var William
Taft hermálaráðgjafi, stórvel metiun atkvæðamaður, þótt vera muni
minni skörungur en Roosevelt. Kjörmenn hans megin urðu 302r
en 181 með keppinaut hans, William Bryan, er sérveldismenn.