Skírnir - 01.12.1908, Blaðsíða 27

Ofát.
315
að reynslan hefir margsýnt, að líkamanum er hollast að
fæðan sé óbrotin og fremur af skornum skamti en um of.
Kongarnir drekka kryddaö vín,
krásir drotningar taka til sin,
bisknpar súpu sæta — o. s. frv.
stendur í gömlu kvæði. En það er áreiðanlegt, að drotn-
ingarnar verða ekki heilsubetri og hraustari af krásunum,
og sætsúpa gjörir ekki biskupa að betri mönnum.
Sulturinn er bezta kryddið, því að hann gjörir allan
mat ljúffengan, þó að annars þyki bragðvondur, og hann
örvar betur meltingarstarfið en nokkurt krydd; en auð-
vitað má sulturinn ekki ná því marki, að líkamirm veik-
ist og verði lémagna. Bezt er hverjum manni að finna
vel til svengdar á undan hverri máltíð; það er ekki ein-
ungis holt fyrir meltinguna og líkamann í heild sinni,
heldur virðist það verka göfgandi á sálarlíf mannsins.
Sá, sem oft líður sult, lærir að bæla niður þá ástríðu, sem ef
til vill er sterkust af öllum mannlegum ástríðum, o: sú, að
seðja svangan maga, en um leið stælast kraftarnir ósjálfrátt í
því, að yfirbuga aðrar ástríður og fýsnir. Það er eftirtektar-
vert, að gáfuðustu og beztu tnenn þjóðanna eru oft af
refilstigum komnir, af fátækum foreldrum og yfirleitt oftar
aldir upp af litlum efnum og fremur vandir á hóf í öllu
en »praktuglegar vellystingar«. Þetta er auðvitað eðli-
legt. Sá, sem lifir við allsnægtir í æsku, hefir bardaga-
laust náð því marki, sem hinn, er skortinn líður, sér í
hyllingum langt fram undan sér, heillandi til aukinnar
baráttu. I öllum skólum er það gömul reynsla, að bezt gefnu
nemendurnir eru að jafnaði af fátæku fólki komnir, en eigi
nf auðugum foreldrum, sem aldrei þekkja til svengdar
en eta margréttaðar máltíðir á degi hverjum. Að ýmsar
höfðingjaættir, konunga og annarra stórmenna, úrættast
fremur en lítilsmetnar almúgaættir er að kenna hóglífi og
sællífi, sem ekki sízt er fólgið í óhófsömu mataræði.
Vér skulum nú íhuga stuttlega, hvaða afleiðingar of-
átið er vant að hafa, þegar það keyrir fram úr hófi.
Þegar mikið er í magann látið, þenst hann út eins