Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.12.1908, Blaðsíða 57

Skírnir - 01.12.1908, Blaðsíða 57
íslenzk heimspeki. 345 við að finna eitthvert allsherjar lögmál tyrir bréytni manna. Enn eitt mætti nefna, sem bendir til þess að heim- spekilegt hugarfar muni jafnvel vera ríkt í íslenzku eðlir en það er fjöldinn af sérvitringum, sem hér virðist hafa verið fyr og síðar. Því að eigi einungis hafa spekingar oft verið nefndir sérvitringar, og þá stundum eigi rang- nefndir, heldur má einnig skoða sérvitringinn eins og nokkurs konar skrípamynd spekings; hann hugsar og hagar sér öðru vísi en almenningur, í efnum þar sem er einskisvert eða hlægilegt að eyða sér í að vera frumlegur. En í lífinu er algengt að sjá menn, sem vegna óheppi legra lífskjara eru eins og skrípamyndir af því sem þeir hefðu getað orðið. Og ekki er óliklegt, að því fán.ennari sem einhver þjóð er og fátækari, þeim mun meira sé um þess háttar skrípamyndir að tiltölu. En sá sem fæðist heimspekingsefni, á liklega fremur á hættu en allflestir aðrir að hann fari svo að einhverju leyti. Og líklega er það meðfram af þeirri ástæðu, sem vikið var á, að einungis stórþjóðirnar hafa — þegar Forn- Orikkir eru frátaldir — eignast heimspekinga í fyrstu röð. Það er óséð hvað mörg efni í slíka menn smáþjóðirnar hafa eignast, þó að minna yrði úr þeim er þeir uxu upp, sakir óheppilegra lífskjara. Dæmi Schopenhauers og Herberts Spencers, einhverra mestu spekinga sem verið hafa á síðari timum, sýna vel hversu margt þarf að fara saman, til þess að slíkir geti náð sinni hæð. Feður beggja voru sérvitringar og nokk- urs konar heimspekingar, þó að annar væri kaupmaður en hinn kennari (Spencer). Báðir voru svo efnum búnir, að þeir þurftu aldrei að takast neitt embætti á hendurr ekki einu sinni við háskóla, heldur gátu varið sér öllum til að hugsa og semja þau rit, sem eru einhverjar merki- legustu vörðurnar á leið mannsandans; og hinn andiegi jarðvegur var svo undirbúinn, að sá kynlegi kvistur, sem er heimspeki þeirra hvors um sig, gat vaxið þar upp. Því að það er víst óhætt að fullyrða, að hvorugur
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96

x

Skírnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.