Skírnir - 01.08.1910, Blaðsíða 190
382
Frá útlöndum.
báðum flokkunum kærkomið. Nú var málinn skotið á frest tif
haustsins.
Þessi frestur hefir svo verið notaður af báðum, ekki til æsingar
heldur til hins, að reyna að miðla málum og koma sáttum á.
Helztu foringjar beggja flokka hafa átt sameiginlega futidi í þessu
skyni, en gerðum þeirra funda hefir öllum verið haldið leynilegum
enn sem komið er. Frá írska flokknum og verkmannaflokknum
hefir Asquith yfirraðherra hvað eftir annað fengið fyrirspurnir um,
hvað væri að gerast á þessum fundum, en hann hefir jafnan svarað
eins, beðið menn að vera þolinmóða og bíða svarsins enn um stund.
En alment álit er það, að sættir og satnkomulag sé í væudum
um þetta mál milli flokkanna. Það þykir mörgttm úr báðum flokk-
um hart, að írski flokktirinn geti ráðið vandamestu þingmálum
Englendinga til lykta með því að kasta sér ymist á þessa sveifina
eða hina. En svo er nú orðið. Það er farið að tala um, að ekki
verði hjá þessu komist öðruvísi en svo, að veita Irum einhvers kon-
ar heimastjórn og losa þá á þann hátt út úr þinginu, eða þá að
takmarka tölu þeirra þar mjög mikið. Það er líka talað, að á þessum
sameiginlegu flokksforingjafundum, sem minst er á hér á undan, só
verið að ræða um gagngerðar breytingar á sambandinu innbyrðis
milli Englands, Skotlands, írlands og nylendanna í öðrum heimsálf-
um. Það eru nú ekki aðeins Irar einir, sem tala um »heimastjórn«,
heldur jafnvel Skotar líka, þótt kröfurnar þaðan séu settar fram í
mildari tón. Þegar þingi sleit í sumar, sendu skotskir þingmenn
úr stjórnarfokknum, 21 að tölu, frá sér yfirlysingu um, að þeir
væntu nú, er farið væri að ræða um stjórnarfyrirkomulagið yfir
höfuð og breytingar á því, að það kæmi til álita, hvort ekki væri
rétt að veita Skotlandi miklu ríflegri sjálfstjórnarráttindi en áður.
Þetta væri ósk Skota. Þeir væru framfaramenn, og það væri ekki
rótt, að þeir yrðu að bíða með allar umbætur heima fyrir hjá sér,
þangað til Englendingar, er væru yfir höfuð íhaldssamari, sæju
fulla nauðsyn þeirra. Sumstaðar í löndum Englendinga í öðrum
heimsálfum er ástandið athugavert, þótt það só gott í öðrum.
1 Egiptalandi fá kröfur um þingstjórnarfyrirkomulag meira og
meira fylgi. »Því ættum við ekki að fá það fyrirkomulag, úr því
að Tyrkir og Persar hafa fengið það?« spyrja Egiptar. »Yið stönd-
um þeim þjóðum báðum miklu framar í menningu. « En athuga-
verðust er þó óánægjan á Indlandi. Þar hefir nýlega komist upp
um mjög víðtækt samsæri meðal Indverja með því markmiði, að