Skírnir - 01.04.1916, Side 90

-202
Hvað verður um arfleifð Islendinga.
[Skirnir
hinnar þýðversku þjóðkvíslar. Að þessu sinni spyr eg eigi
um fleira en bókmentaarfinn: Hversu förum vér með
hann?
II. M e ð f e r ð i n.
Gullnáma höfðum vér fengið að erfðum, en íslands
■óhamingju verður alt að vopni. Danir sendu hingað gáf-
nða íslenzka menn, sem þeir höfðu í sinni þjónustu, og
létu þá smala gullinu til Kaupmannahafnar í hrúgum. En
áður höfðu þeir búið svo i haginn með stjórn sinni og
verzlun, að hér lá alt í kalda koli, svo að engum kom til
hugar að varna því, að svo dýrir fjársjóðir væri fluttir úr
landi. En þetta varð eigi á vorum dögum og vér eigum
enga sök á því. Er oss það gott að vita, því að hætt er
við að sala forngripa vorra úr landi verði oss til nægi-
legs áfellis. Þetta varð nú til þess, að aðrir unnu nárn-
ana á undan oss, — eða lögðu til nöfn á titilblöð bók-
anna, þótt íslendingar hefðu unnið verkið. Nú eru marg-
ar stærri og merkari þjóðir teknar að vinna námana.
Það var vel þolandi, að aðrir yrðu fyrri til að gefa út
fornrit vor og vinna að þeim, en hitt er óþolandi, að
handritin eru horfin í annara hendur, þegar vér viljum
byrja.
En lesið getum vér þó bækurnar og notað arf vorn
að nokkru leyti. Þetta höfum vér gert áður meir en nú.
Vil eg benda á það, að auðséð er á kvæðunum, að hin
«ldri góðskáld vor hafa verið langtum kunnari eddukvæð-
unum en hin yngri, enda kunnað betur að yrkja.
Litils háttar höfum vér unnið úr námanum. Hafa
það gert einstakir fræðimenn vorir, sumir hér á landi, en
fleiri erlendis. En þetta þótti oss hvergi nærri nóg. Vér
vildum koma hér á fót vísindum í þessari grein, og í því
skyni settum vér kennarastól í islenzkri tungu og íslenzk-
um fræðum í nýstofnaðan háskóla vorn. Valdist til þeirr-
ar stöðu ágætur maður og alþektur vísindamaður i þeirri
grein.
Vér fylgismenn háskólans ætluðumst til að þess yrði