Skírnir - 01.04.1916, Page 93

Utan úr heimi.
Byltingar í alþjóðaviðskiftum.
i.
Hinir miklu tímar, sem viö lifum á, hafa í för með sér bylt~
ingar í lífi þjóSanna, meiri og víðtækari en sögur fara af. FæSing
nýja tímans gengur ekki þrautalaust. Ný' verkefni og nyjar lausn-
ir koma fram án afláts á öllum sviSum í baráttu þeirri, sem háð
er á bak við tjöldin. Ohætt mun vera að segja, að sem stendur
vekja mesta athygli byltingarnar í viðskiftalífi þjóðanna út á við.
Bg vil hór sýna, hvernig þær eru í aðaldráttunum.
Fyrst verð eg að skýra frá, hvernig viðskiftin við útlönd fara
fram og hverju lögmáli þau lúta.
1. Þegar íbúar einhvers lands eiga viðskifti við útlendinga, þá
kemur að því, að þeir skulda hverir öðrum peninga, hvort heldur
það er vegna vöruverzlunar, eða það eru vextir af lánum, tekjur af
fé, sem menn eiga í öðrum löndum, greiðslur fyrir póstsendingar,
símskeyti, umboðslaun, farmgjald, ferSakostnaður í öðrum löndum
o. fl. Því nær hvort öðru sem löndin liggja, því meiri og fjöl-
breyttari eru viðskiftin að jafnaði. Sá hluti viðskiftanna, sem á aS
gjaldast innan skamms t/ma nefnist greiðsluvið>
s k i f t i landsins við útlönd.
Kröfur þær, sem upp koma á báða bóga vegna þessara við-
skifta, eru vanalega ekki greiddar með peningum, heldur með v í x 1-
u m. Menn spara sem só á þann hátt kostnaðinn við að senda
peningana til útlanda, og geta enn fremur oft fengið gjaldfrest gegn
því að senda víxil. Þar sem víxlar, sem eiga að greiðast í öðrum
löndum en þeim, sem viðtakandi víxilsins á heima í, verða að vera
áreiðanlegir og líkir hverir öðrum, þá er hægt að nota þá sem
g j a 1 d m i ð i 1. Enskur kaupmaður, sem á inni hjá amerískum
kaupmanni, getur t. d. gefið út víxil á hann og selt víxilinn í Eng-