Ný félagsrit - 01.01.1851, Blaðsíða 125

UM BRENNISTEIN A ISLANDI.
125
klórkopar og klórblý, en þetta myndast afc mestn leyti á
sjálfu yfirborfci jarfcarinnar. svo mestur hluti missist og
verfcur ónýtur.
Bunsen prófessor frá Jiýzkalandi, sem ferfcafcist á
íslandi 1846, hefir lýst nákvæmlega hver efni myndast
þar sem hverakennd jörfc er; hann fer um þafc þessum
orfcum: „þar sem hverajörfc er á íslandi finna menn
laufa-álún, brennisteinstinnu, brennisteinskopar, brenni-
steinssúrt koparryfc, og brennisteininn sjálfan. Laufa-
álúnifc (der Federalauri) myndast ofan á hveraleirnum
þegar þurrast er í loptinu afc ofan; þafc sezt helzt þar,
sem hveraleirs-skánin er rjúkandi, og Jiafc sýnir sig
ljóslega, afc þafc kemur þar helzt fram sem reykhiti jarfc-
arinnar heldur sýrunum afc, einkum þeirri sýru sem er
brennisteinskennd. — Brennisteinninn í hveramunnunum
sýnist myndast af því, afc brennisteinssýran og brenni-
steins-vatnsefnifc eigast viö, og vatnsgufa kemst þar afc,
efca og af því, afc brennisteins - vatnsefnifc leysist upp af
súrefni jarfcloptsins“ (Jahresberichí iiber die Fort-
schritte der Chemie, von Justus Liebig und H. Kopp
1847—48. bls. 1252). — því- er mifcur, afc engar til-
raunir hafa verifc gjöröar til aö sanna þetta, og til afc
flýta fyrir brennisteinsvextinum í hinum lifandi námum;
þafc er enginn efi á, afc tilraunir slíkar v'æri aufcveldar,
' og þafc er líklegt, afc þær mætti veröa til mikils gagns, ef
þær væri gjörfcar eptir rettum reglum og mefc tilheyrilegri
vareygfc. Afc minnsta kosti yrfci menn afc geta komizt afc,
hversu lángan tíma brennisteinninn þarf til afc spretta í
námunum, og þar mefc væri mikifc gagn gjört, því nú
sem stendur er öldúngis ómögulegt, einsog aufcsætt er af
því sem hfcr hefir verifc sagt, afc ætlast á um meö nokkr-
um líkindum, hversu mikill brennisteinsaflinn gæti orfcifc,