Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1882, Page 69
6g
kemr, liggr vegrinn austr yfir ána, og er þá fyrst um sinn riðið
þeim megin. „Nú ríðr Kjartan suðr eptir dalnum ok þeir .iii. saman
(bl. 220), Án svarti ok þ>órarinn. forkell hét maðr er bjó á Hafra-
tlndum í Svínadal; þar er nú auðn; hann hafði farit til hrossa sinna
um daginn ok smalamaðr hans með honum; þeir sjá hváratveggju,
Lauga-menn í fyrirsátinni, ok þá Kjartan, er þeir riðu eptir daln-
um .iii. saman. þ>á mælti smalasveinn, at þeir mundu snúa til móts
við þá Kiartan;............sýnist mér þat betra ráð, at vit kom-
imokkrþar, at okkr sé við engu hætt, en við megim þósemgjörst
sjá fundinn, ok hafim gaman af leik þeirra“. f>að er auðvitað, að
Hafratindar hafa verið nálægt Hafragili, og hvorttveggja dregið
nafn af hinu sama. |>eir hafa verið að austanverðu í dalnum nokk-
uð fyrir framan Hafragil. þ>ar er talsvert undirlendi og dalrinn
lægstr; eg tel víst, að finna mætti, hvar bœrinn hefir staðið ; eg
hafði þá ekki tíma að leita að því. Eg held, að Hafratindar dragi
nafn af dálitlum klettahnúk, eða fleiri stöndum, sem eru á fjalls-
brúninni fyrir framan Hafragil; þetta sést greinilegast, þegar maðr
stendr þar nærri, beint niðr undan. Bœrinn var í auðn, þegar Lax-
dœla saga var rituð; má og vera, hann hafi verið það, síðan porkell
var drepinn, bls. 234. í Johnsens jarðatali eru Hafratindar taldir með
eyðijörðum frá Sælingsdalstungu. þ>að á bezt við söguna, að þ>or-
kell og sveinninn hafi verið fyrir framan Hafragil, þar uppi í hlíð-
inni; þar sáu þeir vel hvoratveggju, og áttu þá kost á að fara til
móts við þá Kjartan, eða þá koma sér þar, sem við engu var hætt,
svo að lítið bæri á þeim. J>að sést af sögunni, bls. 232, að þeir hafa
verið allnærri þeim stað, þar sem fundrinn var. Nú kemr enn til
sögunnar: ,.þ>eir Kjartan ríða fram at Hafragili; en í annan stað
gruna þeir Osvífrssynir, hví Bolli mun sér hafa þar svá staðarleit-
at, er hann mátti vel sjá, þá er menn riðu vestan ; þeir gera nú
ráð sitt, ok þótti sem Bolli mundi þeim ei vera trúr, gangaathon-
um upp í brekkuna ok brugðu á glímu ok á glens, ok tóku í fætr
honum ok drógu hann ofan fyrir brekkuna; en þá Kjartan bar
brátt at, er þeir riðu hart, ok er þeir komu suðr yfir gilit, þá sá
þeir fyrirsátina ok kendu mennina. Kjartan spratt þegar af baki,
ok sneri í móti þeim Ósvifrs sonum; þar stóff steinn einn mikill,
þar bað Kjartan þá við taka“. Fyrir sunnan Hafragil eru lág holt,
sem hallar niðr að ánni, enn langt upp með gilinu er lítil gras-
brekka brött, rétt við gilið; þar hefir Bolli setið, og kemr það mæta
vel heim við orð sögunnar, þvíað einmitt þegar komið er þar upp,
sést upp yfir holtið, sem er fyrir norðan gilið, og alt láglendið í
dalnum norðr undan langt fram eftir. Enn hvað þessum mikla steini
viðkemur, sem eflaust hefir heitið Kjartanssteinn áðr, þá er nú
sá gallinn á, að hann er algerlega horfinn. þ>ar finst nú hvergi
slíkr steinn, sem nokkurt vígi hefði getað verið við. jpetta kann nú