Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1882, Side 95

95
ir. Eg hefi sett nafnið á myndina beinlínis eftir orðum sögunnar ;
þetta svæði eða upphækkun er rétt eins og hún sé til þess gerð
og mátulega stór. Ekki gat eg þó betr séð, enn að þetta væri
gert af náttúrunni. f>að er auðséð, að einmitt á þessum stað hafa
þeir barizt, sagan segir, bls. 10 : „Enn um kveldit, er Kjallekling-
ar vóru mettir, tóku þeir vápn sin ok géngu út í nesit. Enn er
þeir þorsteinn sá, at þeir sneru af þeim veg, er til skersins lá, þá
hljópu þeir til ok runnu eptir þeim með ópi ok eggjan“. þ>ar börð-
ust þeir; nú liggr leiðin út í skerið fram af tanganum, eins og mynd-
in sýnir; hrukku þeir ofan í fjöruna af vellinum og náðu ekki að
ganga upp á völlinn aftr, og þar stigu þeir á skipin. Kjallek-
lingar hafa því hörfað ofan í víkina fyrir vestan dómstaðinn, þar sem
skipin vóru; þar er lendingin enn í dag og skips uppsátr, en hvergi
annars staðar; þetta segir sig því sjálft. þ>að var því von, að þórðr
gellir kallaði völlinn „spiltan af heiptarblóði", þar sem þeir börð-
ust á hinum helgasta stað á þessu þingi, þar sem dómarnir vóru ;
annars hefði hann naumast haft fulla ástœðu til að óhelga þingið,
þvíað nærri má geta, að það hefir verið mjög í móti skapi J>or-
steins þorskabits, að verða að yfirgefa þann stað, sem faðir hans
hafði haft svo miklar mætr á. Eg hefi í trausti sögunnar sett á
myndina, hvar öndvegissúlurnar rak, af því að hún ákveðr það svo
skýrt; það er auðséð, að sá, sem söguna ritaði, hefir þekt til í Haugs-
nesinu. þ>að er miklu líklegra, að súlurnar hafi rekið upp fyrir
vestan tangann í víkina, þvíað þar er fjara og sandr, heldr enn fyr-
ir austan tangann, þvíað þar eru klappir og smáklettar og inn
með nesinu þeim megin; hafa þær því trauðlega getað orðið þar land-
fastar.
Ekki sést nú í Haugsnesi fyrir búðum, svo með vissu verði
sagt, enn þær munu helzt hafa verið kringum holtið; þar
eru víða móar og stórar þúfur, og sums staðar blásið. Geta því
búðirnar verið orðnar óþekkilegar, og komnar í þúfur, með því að
jarðvegr er þar sums staðar ekki harðr. f>ingið hefir og ekki mjög
lengi verið í Haugsnesi, og ekki mjög fjölment, þar þetta var svo
snemma; vera má og, að menn hafi þá í byrjuninni mest haft tjöld,
þótt það yrði síðar siðr á þingum, að hafa fastar búðir, þegarþing
urðu fjölmenn, og niðr skipuð eftir landslögum.
Ekkert vita menn nú um haug J>órólfs Mostrarskeggja. Hann
hefir vel getað verið þar í nesinu, þóað hann sé nú orðinn óþekki-
legr, eftir þeim jarðvegi, sem þar er; hann getr verið kominn í þúfna-
reit, þvíað þannig er þar víða. Eyrb. s. segir bls. io, að þ>órólfr
sé „heygðr í Haugsnesi út frá Hofstöðum“. f>að er einungis get-
gáta þeirra Jónasar Hallgrímssonar og Á. Ó. Thorlacíusar, að
haugrinn sé brotinn af. Haugsnes held eg sé lítið sem ekkertum-