Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1883, Síða 19
>9
söguna, sem síðar skal meir getið; þar að auki er lengdin á þess-
um skála sú sama sem á skálanum eða eldhúsinu á Hóli, og Gísli
hafði smíðað báða, ms. bls. 97: „Eldhúsit var tírœtt að lengd, enn
V faðma breitt“; mns. hefr bls. 14: „tíu faðma breitt“; eins hefir
Hút. bls. 137, enn þetta með breiddina getr naumast verið rétt í
mns. Ekki get eg hugsað mér að nokkur skáli hafi verið 60 feta
breiðr, enn hitt er heldr hœfilegt, fimm faðmar. Ms. bls. 113 „Grísli
hafði smíðat bœ f>orgrims“. J>etta fer því þannig alt vel.
Eg ransakaði og girðinguna það innra, sem áðr er nefnd,
og er þar fijótt yfir sögu að fara, að eg fann þar enga gólfskán
eða nein slík kennimerki; eg gróf 3 grafir í tóttina sem stendr í
girðingunni og þrjár grafir í garðinn í kring ; 1 af þeim var á 4.
ál. á dypt. 4al. á lengd og 2 ál. á breidd; hinar grafirnar vóru
nokkuð grynnri. þ>ar sem eg eigi fann hér nein þau merki, hvorki
i girðingunni í kring eða tóttinni, að hún hafi verið neitt íbúðarhús
eða nokkurskonar peningshús, eins og líka bæði lag og alt ásig-
komulag þessarar byggingar sýnir, þá verð eg að álíta það víst,
að hér sé fundið hof með garði í kring; þetta er að þvi leyti ný
tegund hofa, að þau hafa ekki fundizt þannig löguð áðr; eg hefi
sýnt fram á það í árbókunum hér á undan, í ritgerð um hof
og blótsiðu, að stundum var garðr kringum hofin, bæði hér og í
Noregi, einkannlega þar sem sérstaklega mikil helgi var lögð á
hofin. þ>að er reyndar ekki sagt með alveg berum orðum, að á
Sæbóli hafi verið hof eða goðahús, enn óbeinlínis er það sagt, mns.
bls. 10: „þorgrímr hefir goðorð ok er þeim brœðrum at honum
styrkr mikill“ ms. bls. 92. „þorgrímr hafði goðorðu o. s. frv. Eng-
inn gat haft goðorð í heiðnum sið, nema hann ætti að ráða fyrir
hofi. J>að er og auðheyrt á orðum þ>orgríms á Valseyrarþingi, að
hann hefir haft mannaforráð; hann segir „vorum mönnum“ ms. bls.
93. Mns. bls. 27: „þ>orgrímr ætlaðe at hafa haustboð at vetrnóttum
ok fagna vetri ok blóta Freyu, ms. bls. m : „þetta haust it sama
vill f>orgrimr hafa inni vinaboð at vetrnóttum ok fagna vetri ok
blóta Frey“. þ>að er auðséð, að forgrimr hefir haft hér reglulega
blótveizlu, enn til þess að blóta þannig þurfti goðahús; það má og
telja fullkomlega víst, að f>orgrímr hefir haft goðahús á bœ sínum,
fyrir fjrey, ástvin sinn, sem hann oft hefir þurft að heimsœkja;
menn trúðu þvi líka, að þ>orgrímr væri eftir dauðann „Frey svo
dvarðr fyrir blótin, at hann munde ekki vilja at frere á mille þeirra“
mns. bls. 32, „at hann mundi vera svá pekkr Frey, at Freyr mundi
ei vilja at frysi milli þeirra“ ms. bls. 116. J>að er merkilegt,
að hér kemr fram það sama með stallinn, er goðin hafa verið á,
eins og í þeim hofum er eg hefi ransakað áðr; stallrinn er hér
þykkri veggrinn á móti dyrunum, eins og í afhúsinu á hinum hof-
unum öllum, (sjá myndina), enn þar myndaði hann klía aðskilnað-