Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1883, Page 30
30
handritin, og hér eigi því að standa austan fyrir vf.stan; eg hefi
sýnt fram á það áðr, að slíkt kemr svo oft fyrir, jafnvel í vorum
vönduðustu sögum; þetta sýnist og að vera meining sögunnar, þar
sem það er sérstaklega tekið fram um Berg, að hann bjó fyrir
vestan á, enn ekki um J>orgeir; það sýnir að hann bjó ekki sama
meginn, heldr fyrir austan á, að minni meiningu, þar sem f>orgeir
þá bjó að vestanverðu. þ>að er lítil ástœða til að ætla, eins og
sumir hafa haldið, að Skammfótarmýri hafi verið rétt fyrir heiman
Anmarkastaði að vestanverðu, þar sem nú eru kölluð Jarðföll, því
þar sést ekki hið minsta fyrir að bœr hafi nokkurn tíma verið, og
ekki glöggvari merki til jarðfalla enn í hinni skriðunni hjá .Skamm-
fótarengi, sem eg áðr nefndi, enda er dalrinn allr fullr af skriðum
beggja meginn, og hvergi neitt sérlega einkennilegt jarðfall fremr
enn á öðrum stað. Enn þar sem nú nafnið Skammfótarengi
helzt á þessari mýri, þá er næsta ólíklegt, að bœrinn Skammfótar-
mýri hafi verið annarstaðar, nefnil. að Skammfótarengi væri ofan
til i austanverðum dal, enn bœrinn Skammfótarmýri hefði verið
neðan til í vestanverðum dal, því nóg engi er þar nálægt. Niðr
undan þessum svokölluðu Jarðföllum fyrir heiman Anmarkastaði
er engin sérstök mýri, og ekki einu sinni niðr við ána, enda ólík-
legt, að bœir hafi verið svo þéttir hver við annan. Að Skamm-
fótarmýri hafi verið þar, sem nú er kallað Skammfótarengi, sem
áðr er sagt, styrkist og af A. M. 1805, (Johnsens Jarðatal bl. 192
neðanm.). þ>ar er bœjaröðin talin þannig, að byrjað er neðst vest-
an til í dalnum og haldið svo áfram þeim meginn upp eftir, og
svo niðr eftir dalnum að austan, og allir þeir 6 bœir, sem sagan
nefnir, taldir í röð. Fyrst er Sœból, sem er neðst að vestan, svo
Gíslahóll, svo Anmarkastaðir, svo Orrasfaóir, síðan sýnist vera
farið austr yfir ána, og það af þeirri ástœðu, að ekki hafa getað
verið fleiri bœir ofar í dalnum að vestan, eins og fyrr segir, og
er þá talin Skammfótarmýri efst í dalnum, og þá Nefstaðir, sem
eru neðst að austan. f>að er og ólíklegt, að 5 bœir hafi verið
fyrir vestan á, enn einungis einn að austan. Eins og hér er talið, telr
líka A. M. bœjaröðina 1710 (Kálund bl. 572), og þar er beinlínis
tekið fram, að bœirnir sé eða hafi verið í þessari röð, og þetta er
rétt. Enn þar segir, að Koltur heiti nú þar, sem Orrastaðir vóru,
og að á öllum þessum eyðijörðum sjáist fyrir tóttum, nema á An-
markastöðuro, þar hafi hlaupið stór skriða yfir, sem hafi hulið og
eyðilagt bœinn og drepið fólkið. þ>etta getr ekki verið rétt, það
er á móti orðum og efni sögunnar; það var Skammfótarmýri, bœr
Bergs, sem skriðan hljóp yfir, enn á Anmarkastöðum bjó Auð-
björg, systir þorgríms nefs og móðir J>orsteins; hún hleypti skrið-
unni yfir bœ Bergs, eða er látin gera það, ms. bl. 116 og 118,
mns. 32 og 33, og eins er það í Hút. Munnmælin, er eg fyrr