Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1883, Síða 56
56
missfeingr í höggum. Nú sækja þeir Eyólfr at fast, ok frændr
hans; þeir sá, at þar lá við sæmd þeirra ok virðing. Leggja
þeir nú til hans meff spjótum, svo at út falla iðrin; enn hann sveip-
ar at sér iðrunum ok skyrtunni, ok bindr at fyrir neðan með reip-
inu. þ>á mælti Gísli, at þeir skyldu biða litt þat—„Munut þér nú
hafa þau málalok, sem þér vildut“. Hann kvað þá vísu : „Fals,
hallar skal fylla“ o. s. fr. Sjá er hin síðasta vísa Gísla; ok þeg-
ar jafnskjótt er hann hafðe kveðit vísuna, hleypr hann ofan af
hamrinum, ok keyrir sverðit í höfuð |>órðe, frænda Eyólfs, ok
klýfr hann allt til beltisstaðar; enda fellur Gísli á hann ofan, ok
er þegar örendr. Enn þeir voro allir mjögh sárir, förunautar Ey-
ólfs. Gísli lét lif sitt með svo mörgum ok stórum sárum, at furða
þótte í vera. Svo hafa þeir sagt, at hann hopaðe aldri, ok ekki
sá þeir, at högg hans være minna hið síðasta enn hið fysta. Lýkr
þar nú æfe Gísla ; ok er þat alsagt, at hann hefir hinn mesti
hreystemaðr verit, þó at hann være ekki í öllum hlutum gæfu-
maðr. Nú draga þeir hann ofan, ok taka af honum sverðit, götva
þeir hann þar í grjótinu, ok fara ofan til sjófar. þ>á andaðist hinn
sétte maðr, við sjó niðri. Eyólfr bauð Auðe, at hún fære með
honum. Enn hón vildi ekki. Eptir þetta fara þeir Eyólfr heim
í Otradal, ok andaðist þegar hina sömu nótt hinn sjaunde maðr.
Enn átte liggr í sárum tólf mánaðe, ok fær bana. Enn aðrer verða
heiler, þeir sem sárir voro, ok feingu þó óvirðing. Ok er þat al-
sagt, at eingi hafe hér frægri vörn veitt verit af einum manni,
syo at menn vite með sannindum“.
Nú skal eg þá bera þenna síðasta kafla í Mns. saman við
ransóknirnar, sjá hér pl. II. mynd 2.: a, þar sem Gísli stóð, b,
þar sem þeir sóttu að honum ofan af hamrinum, cc skorin eða
gjáin, sem er inn í skugganum, þar sem þeir sóttu að neðan frá.
í>að liggr í augum uppi, að á þessum stað framan í hamrinum
hefir Gísli varizt, því auðsjáanlegt er, að upp á aðalhamrinum var
lítið gagn að vera; þar var að eins vígi á eina hlið, og þá ekkert
betra enn á kleifunum, þaðan sem Gísli hljóp ; þetta er því ljóst.
J>að er einn viss staðr upp á klettstandinum, þar sem hann er
nærfelt hæstr, milli tveggja lítilla standa, rétt við skoruna eða ein-
stígið, sem Gísli hefir staðið ; þessi staðr er öruggr, enn annar-
staðar var hættulegt að standa undir þessum kringumstœðum, því
bæði er halli og tæpt, og þá búið við að falla ofan fyrir; þetta
er því áreiðanlegt. Nú þegar þeir Eyólfr koma upp að Einhamri,
og sjá hvar Gísli er kominn, sjá þeir í fljótu bragði ekkert ráð að
komast að honum nema upp skorina. Eg hefi sagt það áðr, að
enginn maðr kemst neinstaðar upp á hamarinn annarstaðar að
framan. Nú ræðst þessi eini maðr, Sveinn, fyrstr upp í hamar-
inn, enn Gísli höggr hann náttúrlega þegar banahögg, því hann