Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1883, Page 60

6o
tala, sem er enn minna kot fyrir sunnan fjörðinn, nær þar á móti;
aðrir bœir eru ekki til í Geirþjófsfirði. þetta land hefir því Geir-
þjófr ekki valið sér, þar sem hann hafði numið alla Suðrfirði,
margar góðar lendur. þ>að er því ekki tiltök, að Geirþjófr hafi
búið annarstaðar í firðinum enn inn í botni ; bœrinn hefir heitið
Geirþjófsfjörðr 1 þá daga* 1. Botn er aldrei nefndr, hvorki í Gíslas.
né annarstaðar, og var Gísli þó þar inn frá, sem kunnugt er, enn
ætíð er það kallað í Geirþjófsfirði; þar á móti er Geirþjófsfjarðar-
eyri nefnd í Sturlungu og viðar. þó að inn í Geirþjófsfjarðarbotni
kunni að hafa verið fremr lítið um slœgjur, þá var þar þó við-
lendi mikið, og gott beitarland, og skógar óþrjótandi, og fallegt,
og að þessu leyti byggilegt. Enn eins og víst er um bústað
Geirþjófs samkvæmt Landn. og því, sem eðlilegast er, þá verðr
hitt eins víst samkvæmt Gísla s., að afkomendr hans vóru komnir
héðan í burtu, þegar hér er komið sögunni. Aðalatriðið i þessu
máli verðr þvi að sýna fram á, hver sé hin sennilegasta orsök
til þessarar breytingar. það væri ekkert ósennileg getgáta, að
t. d. Högni, son Geirþjófs, eða einhver þeirra, hafi fœrt bústað sinn
yfir í Trostansfjörð, sem er næstr, og þeirra landnám, og þeim hafi
þótt þar enn betra, því þar er meira landrými og skógar engu
minni; Trostansfjörðr er og stór jörð, nú 30 hundruð að dýrleika2;
og var þá mikið eðlilegt, að Geirþjófsfjörðr hefði verið í eyði um
stund, eða fram um daga Gísla.
Enn annað er hér eftirtektavert i þessu máli, nefnil. að Hrafn
Sveinbjarnarson á Eyri við Arnarfjörð var i beinan karllegg kom-
inn af Geirþjófi Valþjófssyni; ættin er greinilega talin í Landn, bl.
141 : Geirþjófr, Högni, Atli, Höskuldr, Atli, Bárðr, Sveinbjörn,
Hrafn, Geirþjófr átti Valgerði, dóttur Ulfs ens skjálga, forföður
hinnar miklu Reyknesinga ættar, svo að þetta hefir verið merk
ætt. J>að sést af Hrafns s., að Sveinbjörn faðir hans bjó á Eyri og
hafði þar manna forræði, og er þá líklegt, að hann hafi erft það
eftir Bárð svarta föður sinn, og hann hafi líka búið þar; Atli faðir
hans var með Magnúsi konungi góða í bardaga á Hlýrskógsheiði,
og varð sfðan læknir, Sturlunga s. II, VII. þ., bl. 275—276; meira
verðr ekki séð. jþar sem maðr nú veit með vissu, að afkomendr
einyrki, sagði mér, að hann hefði marga sátu reitt saman eða slegið þar
npp á fjallinu, og borið hana svo á bakinu, því hestum verðr ekki við kom-
ið, og þá látið hana velta niðr af brúninni og ofan hlíðina.
1) Fram og út undan bœnum í Botni eru upphækkaðar tóttarústir
gamallegar, sem sýnast vera bœjartóttir fornar, enn ekki skal eg fullyrða
hvað gamlar; aðrar verulegar tóttir fann eg þar ekki.
2) Enginn skyldi taka mark á hundraðatölu í Botni, því hún nær engri
átt, og mörg eru þess dœmi; hér gildir því einungis að þekkja kringum-
stœður, og hafa komið á staðinn.