Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1911, Side 3

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1911, Side 3
5 sonur Þorkels »var allsherjargoði er kristni kom a Island* *1), en alls- herjargoðar hafa þeir verið kallaðir einmitt af því að þeir helguðu allsherjarþingið. í sama riti er og sögn2) um að Þormóður allsherjargoði hafi sagt með hvaða orðum og þingmörkum þeir »langfeðgar hans« (þ. e. Þorkell faðir hans og Þorsteinn afi hans) hafi helgað alþingi, en orðin eru annaðhvort alls ekki tilgreind3) eða þau verður að draga út úr eiðformála svohljóðandi: »Ek vinn eið at baugi, lögeið; hjálpi mér svá Freyr ók Njörðr ók ás hinn almáttki, sem ek mun þessa sök sœkja (eða verja, — vitni — eða vœtti — eða kviðu bera, eða dóm dœma) ok öll lögmœt skil af hendi leysa, þau er undir mik koma meðan ek er á þessu þingi, sem ek veit réttast ok sannast ok helzt at lögum«. Samkvæmt þessari sögu og hinu fyrgreinda ákvæði í 56. kap. þingskþ. hefir allsherjargoðinn og átt að »kveða á þingmörk, hver eru«, í al- þingishelguninni, en nú er hvergi að finna í Grágás hver þingmörkin voru á alþingisstaðnum; verða menn að geta sér til um þau eftir því hversu þar hagar landslagi. Má helzt til geta, að þau hafi verið þessi: Gjábakki hinn hærri að vestan, Flosagjá (og nú sú gjáin, sem kallast Nikulásargjá) að austan og framhald hennar suður í Þingvallavatn (gjársprunga fram með túninu á Þingvöllum, að austan- verðu við það), Þingvallavatn að sunnan, Kastalarnir (sem nú kall- ast) að norðan. Verður það svæði aflangur og rétthyrndur ferhyrn- ingur, um 100,000 □ faðmar að stærð. Eftir sama (56.) kap. í þingskþ. er dálítil ástæða til að ætla, að allsherjargoðinn hafi átt að helga alþingi »enn fyrsta aftan er þeir (goðarnir) koma til þings«, þ. e. fimtudagsaftaninn, en að svo hafi í rauninni verið ákveðið eða að sú hafi verið venjan, sjáum vér nú hvergi í Grágás, og það virð- ist jafnvel nokkuð óeðlilegt að alþingishelgunin hafi átt að fara frain fimtudagsaftan, þar sem goðunum var ekki gert skylt að koma til þings fyr en rétt fyrir náttmál það kvöld, og lögsögumaður var ekki skyldur til að vera kominn fyr en næsta morgun. Hafi al- þingishelgunin farið fram fyr en föstudagsmorgun rná ætla að hún hafi farið fram seint á fimtudags/cröM/ð / fornmenn töldu miðaftan um kl. 6, aftan þá frá kl. 3 (nóni)4) til kl. 9 (eftir nútíðartali). — Ef til vill hefir goðunum einmitt þess vegna meðal annars verið gert skylt að vera komnir á þingstaðinn fyrir sólarlagið á fimtudags- kvöldið, að hin hátíðlega alþingishelgun fór fram er sólin var að *) Lnb. útg. F. J. Hb. kap. 8—10. *) Yiðauki við Melab. e. y., ísl.s. I. 335. bls. s) Svo leit Guðbr. Vigf. á, sbr. Orig. isl. I. 328, 5. *) Sbr. þó eykt í registrinu aftan við Skálholtsbók 602. bls.

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.