Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1911, Síða 12

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1911, Síða 12
14 en í hinum er talað um gjkbakka inn vestra (hærra); því að orðin »sol se a«, »sol kömr a« og »sol er komin a« merkja líklega hið sama, og hafa ekki heldur verið skiftar skoðanir um það1 *). En um hitt hafa verið skiftar skoðanir, hvort gjáhamar hinn vestri væri hið sama og gjábakki hinn vestri (hœrrí), og það annað hvað orðin »sol se a«, »sol Jcömr a« og »sol er komin a« merktu í þessum ákvæðum. Sig. Guðmundsson (1861)*), Vilhj. Finsen (1870)3) og Kr. Kálund (1877—82)4), sem og aðrir, hafa álitið að gjáhamar hinn vestri væri sama og gjábakki hinn vesti-i (hærri), en Sig. Vigfússon segir að sér hafi verið sagt, að Gjáhamar væri örnefni á vissum hluta á gjá bakkanum vestri5) og áleit hann að sá Gjáhamar væri einmitt sama sem gjáhamar sá hinn vestri, sem átt er við i ofangreindu ákvæði í Grágás. Þótt svo kunni að vera, að einhver sérstakur hluti af gjá- bakkanum vestri hafi verið kallaður Gjáhamar á síðari timum, þá getur það ekki talist nægileg sönnun fyrir því, að það sé einmitt sá staður eða klettur, sem átt sé við með orðunum gjáhamar hinn vestri; Sig. Vigf. þykir að »það væri vissulega undarlegt, að »Grág. skyldi kalla hamar á einum stað, en bakka á tveim stöðum, en alt ætti þó að þýða hið sama og tákna bæði sama stað og sama tima«, en það virðist i rauninni ekki undarlegra að Grág. kalli á einum stað gjá- hamar hinn vestra það sem hún á öðrum stað kallar gjábakka hinn vestra í mjög svipuðu sambandi, heldur en að hún kallar það á ein- um stað gjábakka hinn vestra, sem hún á öðrum stað kallar gjá- bakka hinn hærra. Að vísu vita allir kunnugir að það er einmitt gjábakkinn vestri, sem er hærri, en allir kunnugir hljóta lika að sjá að gjábakkinn vestri er einmitt stórkostlegur hamar, og því allsendis eðlilegt að kalla hatin gjáhamar (hinn vestri). í Sturlunga sögu6) er nefndur Almannagjárhamar í því sambandi, að ljóst er, að þar getur ekki verið átt við einstakan klett, því að þar var stefnt sam- an liði, sem á öðrum stað er talið að vera »nær fimm hundruð«7) (stór). Þegaráþaðerlitiðhversu lík ákvæðin eru á báðum stöðunum, um tímatakmörkin, þegar fram skyldi fara útfærsla dóma til ruðningar og út- færsla dóma til sókna, sem eru einnig í sjálfu sér mjögskildar oglíkar at- hafnir, virðist það líka að öllu leyti eðlilegast að ætla, að þau séu sömu ') Sbr. þó B. M. Ólsen i Germanist. Abhandl., 139. bls. а) Alþst. kortið. 3) Útl. af Grágás. *) I. B. I., 112. bls.; sbr. II., 406. bls. б) Sjá Árb. 1880—81, 29.—30. bls., sbr. og 24. bls. og uppdrátt aftan við. 6) Útg. G. V. I., 398. bls. ’) L. c. 399. bls.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.