Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1889, Blaðsíða 85

85
rauninni verið einn og sami maðr, svö líkir sem þeir
voru í mörgum greinum (þótt Vilhjálmr III. kæmi
ekki til sögunnar fyr en réttum hundrað árum eptir
að nafni hans og forfaðir kom til valda). Munn-
mælasögur geymast betr á einum stað en öðrum,
og liggja til þess mörg drög, að sumstaðar helzt
við glögg endrminning um þenna mann eða viðburð,
og annarsstaðar um hinn, en allt af er hætt við því,
að hin munnlega frásögn rugli því saman að ein-
hverju leyti, sem margt er líkt með. fannig virð-
ist það als eigi ólíklegt, að ýmsum persónum og
viðburðum sé blandað saman í sögunum um „Ragn-
ar Loðbrók11 og sonu hans, en sögur þessar hafa
ávalt verið hin mesta ráðgáta fyrir alla þá sagn-
fræðinga á seinni öldum, er fengizt hafa við rann-
sóknir { fornsögu Norðrlanda. pví er enn í dag svo
háttað, að óðara en einn þykist vera búinn að greiða
landi (Norm. III. 63. Chron. Saxonicum, ed. Gibson,
p. 110 hefir »Stræcledwallorum rex» (konung Strathclyde-
Vala) meðal höfðingja þeirra, er hylt hafi Játvarð 924).
Nú má vel sjá það á enskum árbókum, að Aðalsteinn
átni 1 höggi við ýmsa konunga, þegar hann var nýkom-
inn til ríkis, þvíað »margir gjörðust þá ótryggir, þeir er
áðr voru þjónustufullir», sem segir í Bg. — Fóru sumir
þeirra landflótta fyrir honum, en sumir hétu honum
hollustu að nýju, og eru til þess nefndir Skota-
konungr (Konstantín), og tveir konungar í Wales
(Owen og Howel), auk höfðingjans í Bernicia við
landamæri Skotlands. Einn af helztu annálaritur-
um Engla (Florentius af Worcester) lætr Aðalstein sigr-
ast á öLlurn konungum Bretlands hins mikla i orustu(m)
árið 926 (Tlmarit bókm. V. 164, Norm. III. 66). Virð-
ast þannig komnar fram fullar líkur til þess, að frásögn
Eg. um orustuna á Vínheiði í upphafi ríkis Aðalsteins
eigi við góð rök að styðjast, og vel má vera, að fleiri
rökum mætti safna með rannsóknum viðvíkjandi orustu-
stöðvunum, en hér er ekki hægt að fást neitt við slíkt,
enda vita menn ekki einu sinni með vissu, hvar Brunanborg
hefir verið, hvað þá heldr Vínheiði.