Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1893, Blaðsíða 27

27
'var. Þingeyraklaustur var þegar í upphafl skipað
fræðimönnum, og hjelzt það lengi síðan. Hinn fyrsti
■ábóti þar, Vilmundur Þórólfsson (1133—1148), var
fræðimaður, því að liann var lærður hjá Jóni bisk-
vipi Ögmundssyni i skóla þeim, er hann setti að
Hólum. Hinn 3. ábóti þar, Asgrímur Vestliðason
■{dó 1162), var fræðimaður, því að hann var einn
þeirra, er þeir Gunnlaugur og Oddur, munkar, rit-
uðu eptir sögu Olafs konungs Tryggvasonár. Hinn
4. ábóti í Þingeyraklaustri, Hreinn Styrmisson (1166—
1171), var einn af lærisveinum Jóns biskups Ög-
mundssonar, og eru þessir menn líklegir til, að hafa
látið kennslu fram fara við klaustrið, er þeir allir
voru menntamenn og allvel lærðir sjálfir, enda á-
liugi á menntun þá allvel lifandi, en sá hins vegar
tneð fram tilgangur klaustranna, að þau skyldu vera
stöðvar og friðarstaðir menntunar og lærdóms. —
TJm þessar mundir var Nikulás Bergsson (f 1159)
•ábóti að Munkaþverá, hinn mesti merkismaður og
lærður vel. Með mestum blóma munu þó klaustrin
^tír höfuð hafa staðið, að því er til menntunar kem-
ur, frá því eptir miðbik 12. aldar og fram á miðja
14. öld. Á þessum tíma voru í Þingeyraklaustri
slíkir menn sem Karl ábóti Jónsson (1169—1181;
1187—1207), og þeir munkarnir Oddur Snorrason og
•Gunnlaugur Leifsson; Vermundur ábóti Halldórsson
{1259—1279) og Guðmundur ábóti (1309—1338).
Karl ábóti Jónsson var hinn lærðasti maður, og lagði
imikia stund á að setja saman ba^kur. Hann ritaði
sögu Sverris konungs. Munkarnir Oddur Siiorrason
og Gunnlaugur Leifsson (f 1219) rituðu hvor fyrir
sig sögu Ólafs konungs Tryggvasonar á latíuu.
Gunnlaugur ritaði einnig sögu Jóns biskups Ögmunds-
sonar (á árunum 1203—1208). Hann var skáld, og