Eimreiðin - 01.01.1899, Page 22

22
Og hve leiknir eru menn þá orðnir í að nota
gríska tungu til frambúðar? I því efni hafa menn dirfst að
halda þvi fram, að menn gætu komist svo langt, að lærisveinar-
nir (!) gætu, er þeir færu úr skólanum, eða jafnvel þegar þeir færu
upp úr 5. bekk, þýtt Hómer og Heródót án nokkurs undirbúnings.
Jú, rnenn ættu bara að reyna að prófa lærisveinana í 6. bekk í
þessum höfundum ólesnum — og því þá ekki að lofa Xenófon að
vera með? Það yrði víst dáindis laglegur árangur af því prófi,
Nei, geti menn komist svo langt, að duglegustu lærisveinarnir —
frernur fágætar undantekningar úr öllum fjöldanum — séu, þegar
þeir fara úr skólanum, orðnir svo vel að sér, að þeir geti án alt
of mikilla erfiðismuna með aðstoð orðabókar, málfræði, skýringa
og stundum þýðinga brotist áfram í þessum höfundum, þá mega
menn vera ánægðir. Allur f)öldinn verður aldrei svo vel að sér.
Og um aðra höfunda getur varla verið að ræða. Það skyldi þá
vera Díódóros og svipaðir höfundar, sem líklega má telja meðal
hinna »léttari« höfunda, en sem mönnum varla mun þykja vert
að mæla með til lesturs.1 Meðal málfræðisnemendanna við há-
skólann eru vanalega þeir, sem bezt hafa verið að sér í grísku 1
skólunum, og þó vill það fara svo fyrir þeim á byrjunarárum
sínum þar, að þeii verða að meira eða minna leyti að gefast upp
í viðureign sinni við meginið af Plató, stóra kafla af ræðunum,
Polybíos, Plútarkos og Lúkíanos, og þá ekki síður við Þúkýdídes
(ekki að eins ræður hans, heldur jafnvel marga kafla í sagnaritum
hans), ef þeir eiga að vera einir um hituna og án allrar leiðbein-
ingar. Og að því er til leikskáldanna kemur, þá áræða menn
vanalega ekki einu sinni að hlýða þeim yfir þau, heldur skýra þau
með fyrirlestrum. En það er ekki nóg tneð það, að menn geta
ekki í skólunum gert meginþorra piltanna færa um að lesa grísk
rit af sjálfsdáðum, heldur gera hinir miklu erfiðleikar, sem menn
eiga við að striða við námið, það að verkum, að menn geta heldur
ekki vakið hjá þeim þá ást til hinna grísku höfunda og áhuga á
að kynna sér þá, að það verði þeim nægileg hvöt til þess, að bjóða
1 Það væri annars nógu gaman, ef menn vildu gera rækilega grein fyrir því,
hvað menn ættu við, þegar menn eru að tala um, að lærisveinarnir muni
við brottför sina úr skólanum geta lesið »létta« bók á grísku. Það, sem er
nokkurn veginn létt, er að öllum jafnaði meðal þess ónýtasta, sem ekki er
ómaksins vert að eyða tíma til að lesa (nema menn vilji telja Hómer og
Heródót til léttra höfunda, sem menn þó að öllu athuguðu naumast hafa
rétt til).