Eimreiðin


Eimreiðin - 01.09.1911, Blaðsíða 61

Eimreiðin - 01.09.1911, Blaðsíða 61
217 var aðalkrafa Jóns Sigurðssonar að fullu og öllu uppfylt, og hver minsti snefill af innlimunartilhneiging horfinn úr sögunni. En mundi þá Jón Sigurðsson hafa getað felt sig við, að sam- band Danmerkur og Islands væri nefnt »veldi Danakonungs« (»det samlede danske Rige«)? Verður nokkuð um það ráðið af ritum hans eða framkomu? Já, fyrst og fremst af því, að hann á alþingi bæði 1867 og 1869 samþykti, að Island skyldi kallast »óaðskiljanlegur hluti Danaveldis« (NF. XXVII, 13, 39), og í ann- an stað af því, að hann í sinni frægu ritgerð um landsréttindi ís- lands (gegn prófessor Larsen) tekur fram, að hann og þjóðfundar- mennirnir hafi bygt á því, »að ríkið vceri heild, sem hver ríkishhiti vœri háðure. (NF. XVI, 91). Pað má því með fullri vissu segja, að hann mundi ekki hafa amast við því, að ríkisheildin eða sam- bandsveldið væri kallað »veldi Danakonungs« eða »det samlede danske Rige«, — ekki sízt, þegar nafn Islands var jafnframt tekið upp í titil konungs. V. PERSÓNUSAMBAND. Svo kallast samband milli tveggja fullvalda ríkja, þar sem konungurinn einn er sameiginlegur og ekkert annað. þesskonar samband bar tvívegis á góma í tíð Jóns Sigurðs- sonar. Af því hann hafði í »Hugvekju til íslendinga« 1848 mint á Gamla-sáttmála og að sambandið hefði þá verið við konunginn einn, þá var þetta af sumum skilið svo, að hann vildi halda íram persónusambandi eða hreinu konungssambandi. Utaf þeirri hreyf- ingu, sem ritgerð Jóns vakti á Islandi, kom þá út löng ritgerð í »Reykjavíkurpóstinum«, eftir merkan íslending, og segir þar meðal annars: »En við því mun naumast vera að búast, að stjórnin í Danmörku, hvað frjáls og frjálslynd sem hún að öðru leyti verður, muni gefa kost á því, að Island hafi ekki neitt annað samband við Danmörku en sama konungsnafn. þessháttar sambandi mundi ísland ekki heldur geta náð við nokkra aðra þjóð, þó það ætti að koma einhverntíma á daga þess, að skilja við Danmörku og bindast öðru ríki« (Rvíkurp. III, 40). Þessu svarar Jón Sigurðs- son með allmiklum þjósti, og segir: *Petta kann vel að vera, en hver hefir ímyndað sér sambandið svo? Pað verður að minsta kosti míklu nánara, ef það væri eftir þeim hugmyndum, sem vér ætlum hentugastar« og telur síðan upp allmörg mál, sem hann álíti, að ætti að verða sameiginleg (NF. IX, 61). Hér virðist því nærri stappa, að hann álíti það svo mikla fjarstæðu, að fara fram
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.