Eimreiðin


Eimreiðin - 01.09.1911, Qupperneq 61

Eimreiðin - 01.09.1911, Qupperneq 61
217 var aðalkrafa Jóns Sigurðssonar að fullu og öllu uppfylt, og hver minsti snefill af innlimunartilhneiging horfinn úr sögunni. En mundi þá Jón Sigurðsson hafa getað felt sig við, að sam- band Danmerkur og Islands væri nefnt »veldi Danakonungs« (»det samlede danske Rige«)? Verður nokkuð um það ráðið af ritum hans eða framkomu? Já, fyrst og fremst af því, að hann á alþingi bæði 1867 og 1869 samþykti, að Island skyldi kallast »óaðskiljanlegur hluti Danaveldis« (NF. XXVII, 13, 39), og í ann- an stað af því, að hann í sinni frægu ritgerð um landsréttindi ís- lands (gegn prófessor Larsen) tekur fram, að hann og þjóðfundar- mennirnir hafi bygt á því, »að ríkið vceri heild, sem hver ríkishhiti vœri háðure. (NF. XVI, 91). Pað má því með fullri vissu segja, að hann mundi ekki hafa amast við því, að ríkisheildin eða sam- bandsveldið væri kallað »veldi Danakonungs« eða »det samlede danske Rige«, — ekki sízt, þegar nafn Islands var jafnframt tekið upp í titil konungs. V. PERSÓNUSAMBAND. Svo kallast samband milli tveggja fullvalda ríkja, þar sem konungurinn einn er sameiginlegur og ekkert annað. þesskonar samband bar tvívegis á góma í tíð Jóns Sigurðs- sonar. Af því hann hafði í »Hugvekju til íslendinga« 1848 mint á Gamla-sáttmála og að sambandið hefði þá verið við konunginn einn, þá var þetta af sumum skilið svo, að hann vildi halda íram persónusambandi eða hreinu konungssambandi. Utaf þeirri hreyf- ingu, sem ritgerð Jóns vakti á Islandi, kom þá út löng ritgerð í »Reykjavíkurpóstinum«, eftir merkan íslending, og segir þar meðal annars: »En við því mun naumast vera að búast, að stjórnin í Danmörku, hvað frjáls og frjálslynd sem hún að öðru leyti verður, muni gefa kost á því, að Island hafi ekki neitt annað samband við Danmörku en sama konungsnafn. þessháttar sambandi mundi ísland ekki heldur geta náð við nokkra aðra þjóð, þó það ætti að koma einhverntíma á daga þess, að skilja við Danmörku og bindast öðru ríki« (Rvíkurp. III, 40). Þessu svarar Jón Sigurðs- son með allmiklum þjósti, og segir: *Petta kann vel að vera, en hver hefir ímyndað sér sambandið svo? Pað verður að minsta kosti míklu nánara, ef það væri eftir þeim hugmyndum, sem vér ætlum hentugastar« og telur síðan upp allmörg mál, sem hann álíti, að ætti að verða sameiginleg (NF. IX, 61). Hér virðist því nærri stappa, að hann álíti það svo mikla fjarstæðu, að fara fram
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.