Eimreiðin - 01.07.1919, Side 4

132
ORKUGJAFAR ALDANNA
(EIMREIÐIN
heíir því greinilega miðað áfram. Já, þeir hafa tekið eld-
inn í sína þjónustu; reyndar hafa þeir hann ekki í vas-
anum, eins og við; þeir hafa engar eldspýtur í nútíðar-
merkingu; og þó getum við sagt, að þeir kveiki á spýtum;
en ekki er það fyrirhafnarlaust; það rennur og bogar af
þeim svitinn, þegar þeir eru að kveikja í þeim; þeir verða
sem sé að nudda saman tveimur spýtum, þangað til í
þeim kviknar; mundi þetta þykja púl á vorum tímum;
en vaninn gefur listina, og eru villimenn furðu fljótir
að þessu.
Já, nú er eldurinn kominn til sögunnar, og kjötið steikt.
Smátt og smátt fara menn að taka eftir því, að steinar
losna og molna sundur við hita, og að ýmislegur leir
hinsvegar harðnar í honum. Þá veita menn því og fljótt
eftirtekt, að dýr forðast eldinn; verða þeir því miklu
óhultari en áður fyrir villidýrum; nú fara þeir ekki, eins
og fyrri, i felur, er fer að skyggja; þeir kveikja þá eld,
bál, og leggjast umhverfis það; valdið hefir með eldinum
ílutst frá villidýrunum í hendur mannanna; nú bjóða þeir
villidýrunum byrginn með báli, er dimma fer. Þar sitja
þeir i hópum, virða með undrun fyrir sér logann, sem
hitar þeim, ver þá fyrir villidýrum og gerir kjötið að sæl-
gæti. Og margt ber þá á góma. Gamlir menn kunna
sögur að segja frá löngu, löngu liðnum timum, eldlausu
tímunum, er alt var etið hrátt, og h.vergi, svo að segja,
var óhult fyrir villidýrum, er dimma tók. Og enn gengur
saga um einhvern úrvalsleiðtoga, er eitt sinn átti að vera
sjónarvottur að skriðufalli miklu í skógivaxinni hlíð, snar-
brattri. Trén hrundu hvert yfir annað og nerust saman;
bárust þau ofan á jafnsléttu með miklum hraða; en við
núninginn kviknaði í þeim; Jeiðtoginn, sem á þetta horfði,
fór að herma eftir náttúrunni;' hann tók tvær spýtur og
neri þeim saman, uns úr þeim fór að rjúka og i þeim að
loga. Það var fyrsti maðurinn, sem kveikti á spýtu; leiðin
til eldsins var fundin. Úr því fer að elda af degi hjá
mannkyninu; en undurhægt fer sú elding lengi, lengi.
Tugir þúsunda ára líða, alt þoku vafið. Saga var enn
ekki komin til sögunnar; hún beið birtunnar; hún hafði