Eimreiðin - 01.07.1919, Blaðsíða 39

EIMREIÐIN)
FRIÐUR
167
áþján ófriðar, harðinda vetur, grasleysis sumar, eldgos og
drepsótt lögðust á eitt. Það er ekki mót von, að sumir
hugsa sem svo: Þessi þjóð er lítil, en hún er ódrepandi.
Mörlandinn hefir nú loks rekið af sér sliðruorðið. Nú
getum vér óhultir sýnt oss öllum heimi, og verið — í
laumi auðvitað — talsvert drjúgir með sjálfum oss.
Þetta hljómar alt svo sætt og yndislega, að það er ef
til vill samviskusök, að slá nokkurn hjáróma streng, kasta
steini í lognpollinn og hrukka hann og grugga.
En »ekki veldur sá er varar«. Og eg held, að hafi
nokkru sinni verið árgalans þörf, þá sé það nú.
Því að friðurinn er á yfirborðinu að eins. Hann er ekki
nema þunn, glær himna, eins og haustísinn, en hringiður
og sogstrengir byltinganna vaka ægilegri en nokkru sinni
fyr. Friðartalið nú er dagmálaglenna, sem ginnir sjómann-
inn til að róa og óforsjála bóndann til þess að breiða
heyið undir skúrina.
Hver trúir því i alvöru, að friðarþingið sé komið saman
til þess að senda frið á jörð? Það kúgar einn til þess að
leggja niður hervopnin, og bardagar og blóðsúthellingar
hætta um stund. En er það friður? Er ekki einmitt nú
safnað liði og búist í annað stríð margfalt meira og ægi-
legra en hitt, viðskiftastríðið? Heimsstyrjöldin var aldrei
annað en einn lítill angi af því stríði, og þó að hún
hætti þá hættir það ekki, og enginn nema börn og fávitar
gera sér slíkt í hugarlund. Handalögmálið er að hætta, en
orsökin til handalögmálsins er söm og jöfn.
Það var mikið talað um verndun á rétti smáþjóðanna
og frjáls höf, nú fyrir skemstu. Og það voru einmitt þeir
mennirnir, er tömdu sér það tal, sem nú hafa orðið
ofan á. Þetta er gott fyrir oss, sem erum smærstir allra
þjóða, og eigum auk þess allan vorn hag undir hafinu
og frjálsum siglingaleiðum. En nú er þetta varla nefnt.
Var það fagurgali einn og firrutal?
Það skaðar að minsta kosti ekki, að vera á verði, og
gæta þess vel, sem fram fer.