Eimreiðin - 01.07.1919, Blaðsíða 40

168
FRIÐUR
[EIMRBIÐIN
Og svo er hinn friðurinn, fullveldisfriðurinn. Eitthvað
hefir heyrst um það, að frændþjóðirnar kunni að greina
á um »skilning« einhvers í sáttmálanum nýja. En von-
andi veldur það ekki langvarandi sundrungu, og endar
alt eins og það á að enda, og þá er vel. Þá er alt gott,
ef það endar vel.
Nei, það er enginn friður 1 vændum í heiminum.
Og enginn friður í vændum hér heldur. Það mætti
miklu fremur segja, að hingað til hafi verið friður,
full sæmilegur friður, fyrir oss, af því að svo fáir hafa af
oss vitað. En nú er hann á förum, og vér sprettum sjálfir
þeim friðböndum með fullveldi og fána og margvíslegum
afskiftum af umheiminum. íslandi verður ugglaust ekki
kastað í neinn pott í friðarsamningunum, eins og komist
var að orði að farið gæti, ef sambandslögunum væri ekki
hraðað alt hvað af tæki. En það er hætt við að þær verði
víðar potthítirnar þeirra eftir stríðið og veiðnar viðskifta-
vörpurnar. Þá verður mörgum smábitanum hætt, hvort
sem hann ber fullveldisnafn eða ekki.
ísland var að færast talsvert inn í umheiminn, komast
á almannafæri, þegar stríðið skall á. En svo hefir þessi
framþróun stöðvast um nokkurra ára bil, sakir ófriðar-
anna og siglingateppu. En framþróun þessi hefir ekki
hætt. Hún hefir aðeins stíflast. Það hefir hrokkið þessi
kökkur í rásina, stríðið, svo að safnast hefir fyrir, og nú
veltur það eins og straumbylgja og foss yfir alt, þegar
stríðið hættir. Þróunin verður að stökki. Löndin knýtast
saman, heimurinn minkar, afkimarnir færast nær miðjunni,
hringiðunni. Menn koma alt í einu auga á, að ísland er
alls ekki afskekt land með þeim farartækjum, sem kostur
er á. Það er ekkert lengra frá Skotlandi til íslands heldur
en til Skandínavíu. Og ekki þarf að kvarta um vegleysu,
því að bæði haf og loft eru raktir akvegir.
Og svo er annað. Til skamms tíma héldu menn víst að
hér væri ekkert að hafa, af því að gull var hér ekki í
jörðu né kol. Hingað væri ekkert að sækja, nema fiskinn