Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1990, Síða 33
til willards fiskes
33
Roma, 12. nóv. 1903.
Kæri prófessor Fiske,
Eg var fyrir nokkrum dögum í Florence á leiðinni hingað með
viðkomu í nokkrum borgum á Ítalíu. Eg stanzaði aðeins tvo daga í
Florence, en varði tíma mínum til að skoða allt, sem ég mögulega
gat og er nú ekki undrandi, að allir, sem borgina hafa séð, skuli
lofa hana svona einum rómi.
Ég hringdi frá hóteli mínu (,,Mínerva“) upp í hús yðar og þótti
mjög leitt að heyra, að þér væruð að heiman. Mér hefði verið sönn
ánægja af því að heimsækja villu yðar og hitta yður heima fyrir.
Ég get nú aðeins sent yður beztu óskir í von um að sjá yður á
heimili mínu í Reykjavík. Vinur yðar, ameríski bankamaðurinn, er
ég hitti í Stokkhólmi, sagði mér, að þér hefðuð ákveðið að koma til
íslands næsta ár, og ég treysti því og hef skrifað konu minni um
það.
Ég hef hrifizt meira en orð fá lýst af hinni eilífu borg .listanna,
sem þér hafið kosið yður að búa í. Ég gekk allan þann tíma, sem ég
hafði til umráða, um tvö helztu listasöfnin og reyndi að drekka í
mig á þessum nauma tíma eins mikið og ég gat af þeirri hreinu og
upphöfnu fegurð meistaraverkanna, sem hér standa í hrönnum í
slíkri gnótt, að yfir mann gengur-
Ég ætla mér að skrifa ljóðaflokk um sitthvað það, er ég hef séð á
Ítalíu, og takist mér það, leyfi ég mér að senda yður eintak, svo að
þér megið sjá, hvað mér býr í hug og ég fæ ekki lýst í óbundnu máli.
Af öllum þeim myndum, er ég sá í Florence, held ég að Cleopatra
eftir Guido Reni hafi fengið mest á mig í sínum tigna einfaldleik.
Mér sýnist herra Reni hafi málað andlit Cleopötru líkt og andlit
Maríu meyjar (Madonnu) í Vaticaninu og þar hafi hann líka farið
rétt að, Das ewig Weibliche (hið eilífa kvenlega) er alltaf hið sama,
°g öll lönd og allir tímar eiga sínar höfuðpersónur. Cleopatra var
vissulega ein slík í miklu landi og á stórbrotnum tíma.
Eg vil ekki þreyta yður með því að rita langt mál um allt þetta, en
vonast til að senda yður mínar beztu hugsanir í sínum bezta
búningi („optima forma“) einhvern daginn. Ég er á kvöldin að
fella ljóð mín í skorður, og því meira sem ég sé af evrópskri
menningu, því betur skynja ég yfnburði íslenzkrar tungu yfir
önnur þau hugsunartæki, er ég þekki. Ég vildi óska, að við
Islendingar þekktum mál okkar betur, hinn djúpa vísdómsanda
þess og höfðinglegan glæsileik. Við hljótum að vona, að eftirkom-
3